Utrecht (provincie)
| |||||
| |||||
| |||||
| 'Oôdstad | Utrecht | ||||
| Commissaoris van de Konieng |
Hans Oosters (PvdA) | ||||
| Belangriekste godsdienst(en) | protestant (27%), katteliek (13%) | ||||
| Belangriekste streektaele(n) | Utrechts-Alblasserwaerds, West-Veluws | ||||
| Oppervlakte - Totaol - Land - Waeter |
elfde 1.560 km² 1.484 km² 76 km² | ||||
| Inweuners - Totaol - Bevolkiengsdichteid |
vuufde 1.400.000 (2024) 943 inw./km² | ||||
| Gemeênten | 26 | ||||
| Volkslied | Langs de Vecht en d'Oude Rijnstroom | ||||
| Officiële website | www.provincie-utrecht.nl | ||||
-Flag.svg)
Utrecht is de meêst centraol gelegen provincie van Nederland. 't Is wel de kleinste provincie en vreed dicht bevolkt. Ze hrenst an Zuud-'Olland, Noord-'Olland, Flevoland en Gelderland. Nae de gelieknaemige 'oôdstad Utrecht is Amersfoort de groôste stad. Aore groôte steden bin Veenendael, Zeist en Nieuwegein. Aole snelwegen van Nederland komme zo'n bitje in Utrecht bie mekoare. 'n Belangriek verkeersknoôppunt is Ouwerijn.
Geografie
[bewerk | brontekst bewerken]Het lanschap is te verdeelen in een westelijk deel dat een kleiachtige bodem eit en bestoot uut gorslan'n. Het oôs'n is bebost en heuvelachtig, het hoôgste punt is de Amerongseberg, bijna 70 meter boven NAP. Een aor hoôg punt is de Grebbeberg. De Utrechtse Heuvelrug beslit een groôt deel van de provincie. Het noorwes'n wor ingenome deu een antal meren, weeronger de Loosdrechse plassen.
Inweunerantal
[bewerk | brontekst bewerken]D' ontwikkelieng van 't inweunerantal:[1]
- 1850 — 153.000
- 1900 — 254.000
- 1950 — 573.000
- 1960 — 677.000
- 1970 — 801.000
- 1980 — 895.000
- 1990 — 1.016.000
- 2000 — 1.108.000
- 2010 — 1.221.000
- 2020 — 1.355.000
- 2024 — 1.400.000
Geschiedenisse
[bewerk | brontekst bewerken]De provincie is ontstaen uut het bisdom Utrecht in de Middeleêuwen. In 1528 wast gedae mie de wereldlijke macht van de bisschop. Utrecht is wel aoltied een aparte provincie gebleven. In de Franse tied stong het bekend as het Departement van de Rijn en het Departement van de Zuiderzee.
Politiek en bestier
[bewerk | brontekst bewerken]Provincie
[bewerk | brontekst bewerken]De Provinciaole Staeten van Utrecht bestae uut 49 zeêtels (toet 2015 waeren dat d'r 47). Sins maerte 2023 is de verdeêlienge zoô:[2]
Oliefkleur bin partijen van Gedeputeêrde Staeten.
| Uutslag Staetenverkieziengen | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 2023 | 2019 | 2015 | 2011 | 2007 | ||
| BBB | 7 | ||||||
| GL | 7 | 8 | 4 | 4 | 4 | ||
| VVD | 6 | 8 | 9 | 11 | 10 | ||
| D66 | 5 | 5 | 9 | 5 | 2 | ||
| CDA | 4 | 5 | 6 | 6 | 11 | ||
| PvdA | 3 | 4 | 5 | 7 | 8 | ||
| PvdD | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | ||
| CU | 3 | 4 | 3 | 2 | 4 | ||
| Volt | 2 | ||||||
| JA21 | 2 | ||||||
| PVV | 2 | 2 | 4 | 5 | |||
| SGP | 2 | 1 | 2 | 1 | 1 | ||
| SP | 1 | 2 | 4 | 4 | 5 | ||
| FVD | 1 | 6 | |||||
| 50 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||
| DENK | 1 | ||||||
| Mooi Utrecht | 1 | ||||||
| Zeêtels | 49 | 49 | 49 | 47 | 47 | ||
| Coalitie | 25 | 26 | 28 | 26 | 25 | ||
| Opkomst | 63% | 62% | 53% | 62% | 50% | ||
Gemeênten
[bewerk | brontekst bewerken]Sins 2011 ei Utrecht 26 gemeênten:
|
|
|
Noôten
[bewerk | brontekst bewerken]Lienks nae buten
[bewerk | brontekst bewerken]
-
Nieuwegracht in de binnenstad van Utrecht -
Stadhuus van Zeist -
Ouwe centrum van Leusden -
Toren van de Cunerakerreke in Rhenen -
Uutzicht over Montfoort -
Glasmuseum in Leerdam
| |
|---|---|
Noord-Braebant | Noord-'Olland | Overiessel | Utrecht | Zeêland | Zuud-'Olland |