lipu kule/tomo kasi nanpa tu

by kulupu En

lon ma Olako (Oracle) pi ma Alisona (Arizona, U.S.) la, ma pi telo ala en weka pi ijo ante ale la, tomo suli li lon. ona li tomo walo pi kiwen lukin mute. taso, ante tawa ni la insa ona li jo e ijo mute. insa ona, la kasi li lon! kasi mute en ma ante li lon insa pi tomo walo ni. jan li sona e tomo walo ni: ona li tomo kasi nanpa tu.

 

(sitelen li weka)

 

sewi nanpa wan: ni li lukin lon selo pi tomo kasi nanpa tu. sina ken lukin e poki suli pi kiwen lukin; ni li jo e kasi mute. poka ona la tomo lawa pi tomo ni li lon. jan li ken tawa lon tomo ni, li ken kama sona e sona pi tomo ni.
sewi nanpa tu: ni li lukin lon insa pi tomo kasi nanpa tu. ni li ma pi kasi mute, li ma suli tawa tomo ni.
sitelen nanpa wan li tan jan Jesuiseduardo.

lon tomo ni la, ma ante mute li lon. ma pi kasi mute en ma pi kasi lili li lon. lon poka ni la, telo suli li lon; telo ni li jo e kiwen kala mute. telo mute li awen lon ma kasi poka, li lon e kasi ante lon telo. lon poka pi ma ni, la ma pi telo lili li lon. pini la, ma pi telo ala li lon monsi tomo. o sona e ni: tomo ni li lon e kasi ante mute.

taso… tan seme la jan li wile e kasi ante mute? tan wan li ken sike ni: kasi ante mute li ken pana e kon tawa tomo ni. kon li lon, la telo li ken kama tan kon, li ken tawa anpa. ni li ken pona sin e kasi, li ken lon e sike telo.

suli la ijo ante ala li ken ante e insa tomo. tomo li ken lanpan e suno taso tan ma lon; ijo ante ale li tan kasi tomo. ilo suli li lawa e kon pi tomo ni, li ken ante e ona. taso tomo li lanpan ala e kon tan ma ante. kon lili li ken tawa tan ma ante, taso jan li alasa e ala pi ijo ni.

taso… ni li pali mute. tan seme la jan li wile pali e tomo suli pi kasi mute, li awen e ona kepeken ilo suli? o sona e tan ni pi tomo kasi ni: jan li wile sona e ijo lon ma suli. tomo ni li ken jasima lili e ma lon, la jan sona li ken kama sona e ijo tan tomo ni li ken kepeken e sona ni tawa ijo lon ma lon. pona la, tomo ni li pana e sona pi sike telo, pi kasi ante, pi nasin ma.

sewi nanpa wan: ni li lukin lon insa pi tomo kasi nanpa tu. ma ni li ma kasi telo. kasi pi ma ni li lon lawa telo.
sewi nanpa tu: ni li lukin lon insa pi tomo kasi nanpa tu. ni li ma pi telo lili, pi kasi lili.
sitelen nanpa wan li tan jan Colin Marquardt. sitelen nanpa tu li tan jan Aspersions.

jan li pali e tomo kasi nanpa tu lon tenpo sike nanpa 1991. open la, kulupu li tawa lon ona, li alasa sona e ni: jan li ken ala ken awen lon tomo kasi ni? sona ni li suli mute tawa ijo ante; jan li ken awen lon tomo ni, la jan li ken pali sama ni lon ma ante, li ken lon mun. ni la kulupu ni li alasa sona kepeken lon pi tenpo mute.

kulupu sona ni li jo e jan ni: jan Roy Walford, en jan Jane Poynter, en jan Taber MacCallum, en jan Mark Nelson, en jan Sally Silverstone, en jan Abigail Alling, en jan Mark Van Thillo, en jan Linda Leigh. jan ale pi kulupu ni li pali e ijo ante, li sona e ijo mute. lon tomo ni la, ona li pali e seme?

ona li pali e kasi mute! ni li suli tawa lon ona; ona li awen e kasi la, ona li ken kepeken kasi tawa moku, tawa kon. lon alasa ni la, ona li pana e soweli e kala kin tawa tomo. soweli en kala li pona tawa nasin lon, kin, tan ni: ona li ken pana e moku ante, li ken weka e kasi ike.

weka kasi li suli tawa lon tomo. ona li weka ala e kasi ike la, ona li ken pakala e kasi ante li ken pake e sike kasi. lon tomo ni la, sike kasi li suli mute. ijo ale li ken ante e sike kasi. ni la, kulupu li alasa mute tawa pona pi sike kasi, li kepeken tenpo mute tawa weka pi ijo ike.

taso, kulupu sona ni li kama sona e ijo suli ante: ona li awen lon tomo ni, lon poka pi jan sama, lon tenpo ale, la isipin ona li ken kama nasa. tenpo la, olin kulupu li pakala lili. ona li utala tan wile ona. taso, awen la, kulupu li awen lon tomo tan ni: ona ale li olin e pali ona, li olin e alasa sona, li wile e awen pi tomo ni.

 

(sitelen li weka)

 

sewi: ni li kulupu sona lon alasa sona ona. kulupu li lukin tan tomo, tawa jan pi ma lon.

ken la, wile sona li awen lon. ni li tomo kasi nanpa tu; tomo kasi nanpa wan li lon seme? ni li sona suli pi tomo ni: tenpo ni la, sina lon tomo kasi nanpa wan. ma li tomo kasi nanpa wan! sama ma la, tomo kasi nanpa tu li jo e kasi, e telo, e ma mute. jan li lon tomo ni la, ona li ken sona e nasin ma.

ni li tan pi awen ona! tenpo lon la, jan ale li ken awen tawa ona, li ken lukin e kasi e ma e telo lon tomo ni. jan sona li awen pali lon tomo ni. tomo ni li awen suli tawa sona ma, li ken pana e pona tawa ma lon.

 

tan lipu

“Fast Facts: Biosphere 2” biosphere2.org, https://biosphere2.org/visit/about-biosphere2/fast-facts. lon tenpo suno 25 pi tenpo mun wan pi tenpo sike 2021.

“Biosphere 2” Wikipedia, tan tenpo suno 14 pi tenpo mun wan pi tenpo sike 2021, https://en.wikipedia.org/wiki/Biosphere_2. lon tenpo suno 25 pi tenpo mun wan pi tenpo sike 2021.

tan jan Mark Nelson. “Biosphere 2: What Really Happened?” Darthmouth Alumni Magazine, tan tenpo mun luka wan pi tenpo sike 2018, https://dartmouthalumnimagazine.com/articles/biosphere-2-what-really-happened. lon tenpo suno 25 pi tenpo mun wan pi tenpo sike 2021.