tchanter
Apparence
-
Bruno Picard ki tchante tot djowant del guitåre.
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « cantare » (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /t͡ʃã.te/ /t͡ʃã.tɛ/ /t͡ʃã.tiː/ /t͡ʃɔ̃.te/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- (pa picårdijhaedje) /kã.te/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃã.te/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : tchan·ter
Viebe
[candjî]tchanter (1ire troke) (codjowaedje)
- (v. sins coplemint) (muzike) fé del muzike avou des mots ki vnèt do gozî, tot cåzant d’ ene djin (ça fwait aler les coides vuzreces).
- Djans, hay ! Scheû t' lai-m'-e-påye, radjustêye li gorea,
Et po les noveas vnous k' årént l' åme ecoidlêye,
Tchante ! Tchante ! Pol discoidler. Tchante ! Tchante disk' å waxhea !— Louis Lagauche, "L' inmant", Li tchanson del Mouze, (1947), p. 111 (fråze rifondowe). - Dj’ a li schite po tchanter, sortot padvant les djonnès feyes. — François Loriaux (fråze rifondowe).
- Djan araedjive di tchanter e walon. — Joël Thiry.
- Djans, hay ! Scheû t' lai-m'-e-påye, radjustêye li gorea,
- (v. sins coplemint) fé del muzike ki vnèt do gozî, tot cåzant d’ èn oujhea (ça fwait aler li sirink).
- Ene aloye monta bén hôt e cir et s’ meta a tchanter.
- (v. sins coplemint) (mot d’ medcén) aveur les peumons resserés, ki ça s’ ôt d’ å lon.
- Cwand il a ses crijhes d’ asse, on l’ ôt tchanter a dijh metes. — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) dire muzicålmint (on metou boket).
- Ladsu l’ coirbå, si fir ki s’ tiesse è divneut sote, Por lu lyi tchanter ene tchanson (å rnåd), Vout drovi s’ betch… et leye tchaire ès bôrlote ! — Léon Bernus, ratournant Jean de Lafontaine (fråze rifondowe).
- Dji vén d’ awè les mascarådes k’ ont vnou tchanter «Sint Panson». — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) préjhî tot tchantant.
- Portant dj' a-st oyou dire : « Ci n' est nén on peupe pol flîme ! »
Heye ! Sitokesses bwejhlîs ! Heye ! Femes ås baradas !
Si vos n' avoz nol gloriole vos estoz sins haeyeme
Et vos valoz bén li peupe ki Verhaeren tchanta !! — Louis Lagauche, "L' inmant", (1947), A l’Årdène, p. 146 (fråze rifondowe).
- Portant dj' a-st oyou dire : « Ci n' est nén on peupe pol flîme ! »
- (v. sins coplemint) dire des couyonådes.
- Ki m' tchante t i la?— Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 33 (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- tchanter messe, tchanter l’ siervice : ?
- tchanter djusse : tchanter avou les bonès notes, avou les bonès paroles eyet ki dene do plaijhî a-z ôre.
- tchanter fås : èn nén tchanter djusse.
- tchanter sins l’ muzeure
- tchanter come on pierdou
- tchanter a plin gozî, tchanter a plin goyî
- i n’ vinèt nén po tchanter l’ magnificåte
Parintaedje
[candjî]- tchant, tchantant
- tchantaedje, tchanteu, tchanteuse, tchantresse, tchantåve
- tchantrea, tchantreye
- tchantrê
- tchantoere
- tchantroler
- tchanson, tchansonî
- estchanter, estchantant, estchanteu
- ritchanter
- distchanter
Sinonimeye
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
[candjî]tchanter
Waitîz eto
[candjî]Lijhoz l’ årtike tchantaedje so Wikipedia.
Prononçaedje
[candjî]- AFE : /t͡ʃã.te/
- Ricepeures : tchan·ter
Viebe
[candjî]tchanter (1ire troke) (codjowaedje)
- tchanter.
- Quand in ome intind tchanter in coucou, c’est signe què ’s feume èl trompe. — Motî d’ Nivele, a « maleûr ».
Parintaedje
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]Loukîz a : tchanter.
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Mots ki s' prononcèt parey cåzu totavå
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come bouter
- Motlî do walon pol muzike
- Motlî do walon po les docteurs
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots ki sont dins l' motlî Lejoly d' Ôvîfa
- Mots ki l' rifondowe est dins l' motlî Lejoly d' Ôvîfa
- Mots do walon scrîts e Feller
- Mots do walon scrîts e Feller di deus pîs
- Viebes do walon scrîts e Feller