Aller au contenu

setch

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « siccus » (minme sinse).

Prononçaedje

[candjî]

Addjectif

[candjî]
singulî pluriyal
omrin setch setchs
femrin atribut setche setches
femrin epitete
(todi padvant)
setche setchès

setch omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’  no)

  1. sins aiwe, copurade:
    1. sins crouweur bén rsouwé, tot cåzant d' ene sacwè.
      • Cwand l' four est bén setch, on l' mete a cojheas.
    2. sins plouve, tot cåzant do tins, d' on payis.
      • setch tins ! Et la on moes k' ça deure !
    3. wice k' i gn a pupont d' aiwe, tot cåzant d' on sourd, d' on pousse.
  2. crevé tot cåzant d' ene plante.
    • Si les fetchires vinèt stofer li ptite hesse ki vs avoz planté, vos vs ritrovez avou tos setchs hestreas Motlî d’ Tchonveye (fråze rifondowe).
  3. mwinre (maigue) et sovint grigneus, tot cåzant d' ene djin.
    • Ene pitite setche feme.
  4. ki n' a waire di såce, tot djåzant d' ene eurêye.
    • Gn a djamåy onk ki dit al mere : «C' esteut bon » ; « O! c' est trop salé »; « O! c' est trop setch » ; C' est tot l' merci k' elle a Lucyin Mahin (fråze rifondowe)..
  5. (imådjreçmint)
    1. straegne, deur.
      • Il esteut foirt setch dins ses rcoridjaedjes.
    2. ki n' deure nén lontins, tot djåzant d' on betch.
      • Ele m' a dit : dji n' ai po m' complaire Ni pere ni mere; Mins tinzintins, i m' fåt des betchs, Ni crås, ni setchs (Georges André).

Ratourneures

[candjî]
  1. setch come Setchri; u: setch come brokete; u: setch come li bourike Sint-Nicolai; setch come li cou Sint-Nicolai u: setch come li cou del bourike da sint Nicolai : bén setch.
  2. setch payis : payis wice k' i n' ploût waire.
  3. fé cou setch : vûdî on vere d' on plin côp.
  4. El setch Paxhi : no d' ene plaece del Lovire, di Tchapele, di Nåsse, la-minme
    • El Sèk Pachî
  5. al Setche Vå : no di des plaeces di Aiwêye, Soûgné.
  6. setch come ene trike u: setch come on côp d' trike u: setch come ene anweye : (foirt maigue)
  7. esse a setch

Parintaedje

[candjî]

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Omofoneye possibe

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
sins crouweur, tot cåzant d' ene sacwè
sins waire di plouve, tot djåzant d' on payis
sins pupont aiwe (pousse, sourd)

Adviebe

[candjî]

setch (nén candjåve)

  1. setchmint
    • I m' a cåzé setch.
  2. (mot d’ cwårdjeu) tot seu di ç' coleur la
    • Dj' aveu li rwè setch.

Ratourneures

[candjî]
  1. dire si afwaire setch et nete : cåzer sins crawyî, sins tourner åtou do pot.