Aller au contenu

fwè

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye 1

[candjî]

Bodje « fidem », lu-minme do lu-minme rimontant a on bodje induropeyin * «bheidh-» («awè fiyate»).

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
fwè fwès

fwè omrin

  1. creyance e des sacwès d' rilidjeus.
    • Po rweri d' on må d' sint tot fjhant ene nouvinne, i t' fåt avou l' fwè.
    • Li råjhon d' l' ome est flåwe; ele si pout mari; li vraiye fwè, leye, ni s' pout nén mari (T. Kempis rat. pa J. Bosly).
    • Djan-Mareye Liconte mi scrijha on papî e francès sol fwè tradicionele des Afrikins.

Ratourneures

[candjî]
  1. so m' fwè : ratourneure di djuraedje (d' acertinance).
    • Dji vos l' acertinêye
      Les bierdjîs, a grande cawêye
      L' ont, so m' fwè, pår assuré (ki l' Messeye aveut nexhou) (Noyé walon).
  2. ma fwè : sapinse a mi, a mi idêye, mågré tot.
    rl a: ma frike.
  3. adjouter fwè a.
    • Djourmåy po discovri kéke sacwè,
      Mi loukeure va, trawe, s' atele,
      A çou k' èn ôte n' adjoute nén fwè. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), p.2 (fråze rifondowe).

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
creyance rilidjeuse

Etimolodjeye 2

[candjî]

Vî tîxhon «fani» (broûs), 670 (tot come fa)

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
fwè fwès

fwè omrin

  1. fa (pitite fagne å mitan des bwès).

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Ratourneures

[candjî]
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
  1. Nwaranfwè, Nozadjîfwè : no di des plaeces di di Bive et do Moncea-e-l'-Årdene.
  2. Robiafwè : no d' ene plaece di Graide.
  3. Florifwè : no d' ene plaece di Bayamont .
  4. Djerbaifwè, Ronfwè, Nargåfwè : no d' ene plaece d' Ötchamp (la-minme Djèrbêfè, Ronfè, Nargaufè, a Viyance : Djèrbêfwè, Ronfwè, Nargaufwè)
  5. Li Fwè, dirî l' Fwè : nos di des plaeces di Transene.
  6. Nargåfwè, Rebefwè : nos di des plaeces di Viyance.
  7. Erlonfwè : nos d' ene plaece di Rmagne.

Sipårdaedje do mot

[candjî]

Årdene nonnrece

egzimpe di vî scrijha "fouet"

Ortografeyes

[candjî]
E li scrîta (1100-1600) :

Etimolodjeye 3

[candjî]

Loukîz a : « foete ».

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
fwè fwès

fwè omrin

  1. variante ortografike di « foete ».

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :


Ratournaedjes

[candjî]

Loukîz a : « foete ».