banse
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje vî francike * « bansta » (minme sinse) k' a dné e vî walon « banste », adon-pwis « banse »
-
Banse di hårdêyes
-
(å pî di l' ome) plate banse
-
Moyize divins ene banse (sins 3)
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bɑ̃ːs/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
[candjî]banse femrin
singulî | pluriyal |
---|---|
banse | banses |
- Modele:banslî usteye di oizires, di hårdêyes, u d' fier, come on grand pot po tcheryî des ptitès sacwès dvins.
- On-z-èst todi tot seû
Aus-eûres di disbautchances,
Èt qu’ vos djins ont peû,
Di piède li mèseure di vosse banse
— Jacques Desmet.
- On-z-èst todi tot seû
- (pus stroetmint) tchena po poirter l' bouwêye al rimouye (on dit eto blanke banse ou banse ås draps).
- Li blèsseûre di l’ amoûr s’aveût rèssèré, mins l’ bwès aveût d’manou foû dèl fahène, èt nos ôtes, lès p’tis cârpês, d’ l’ endrwèt, qui l’avît todis k’nohou on pau foû s’kwére, nos l’ noumîs l’ sot Gribouye, li vî Bâbô dè Paradis des Tch’vâs, là ki n’s estîs todis sûrs dèl trover, assiou so ’ne banse ritournêye, po veuyî so ’ne bouwêye ou l’ aute qu’on aveût mètou â curèdje, ou adjèni â bwérd dèl Moûse qui rispâmév' les pèces — Joseph Vrindts, Racontrûles et râtchâs, Gribouye.
- coirbêye po mete li houlåd
- mèt' l' èfant è s’ banse — Motî Haust.
- Adon vos, grand-mere, adlé l' banse,
Vos candôzrez mi ptit dierin— Martin Lejeune, Bultén del Societé d' Lidje, "Dj’a dîh-ût ans", tome 43, p. 143 (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) grande cwantité di.
- Mins i n’aveût nin ine banse di candidats po r’prinde li posse— Jean Thoune.
Ratourneures
[candjî]- djouwer come ene banse : må djouwer (å cwårdjeu). On dit eto: come on pî.
- grijhe banse ou banse di cotiresse : banse di cotlî
- blanke banse ou banse ås draps : banse po les bouwresses et les boledjîs
- aler r'qwèri dès frûtèdjes, dès dôrêyes, avou dès banses ås draps — Motî Haust.
- ene banse tote hopêye : ene banse rimpleye a make
- ramasser al houpe al banse : ramasser al vole, sins façon
- on n' va nén a l' aiwe avou ene banse ou c' est come do poujhî di l' aiwe divins ene banse : fé ene sacwè ki n' siert a rén
- mi cocwmår est trawé, i court corne ene banse sins cou
- ene banse sins cou : avou nou cwår
- K' a-st ele yeu po s' maryî ? Ene banse sins cou — Motî Haust.
- banse sins cou : banse trawêye
- plate banse ronde banse : plate banse del cotiresse u del martchande di boure (loukîz l' imådje)
- banse a treye ou banse a cleuze : ronde et lådje banse a hôts boirds wice k' on mete des cloye di fraijhes (imådje dins l' motî Haust)
- bea el banse, laid al danse : d' èn efant k' est nozé estant ptit, mins ki dvénrè on veur roufion cwand i crexhrè
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Dizotrins mots
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- banse : 89