Aller au contenu

adjeyant

Èn årtike di Wiccionaire.
(Redjiblé di adjeyante)

Etimolodjeye

[candjî]

Spotchî aplacaedje di : « ôrdjouwant » (djeyant åzès fiesses di Nameur ki rprezintéve Golyat) eyet « djeyant ».

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
omrin adjeyant adjeyants
femrin adjeyante adjeyantes

adjeyant omrin

  1. grand ome, grande feme.
    • Vos-avez sûr dèdja oyou djåzer di Dåvid, li p’tit hièrdî a qui l’Bon Dju aveût dit d’aler cwèri quéquès rontès platès pîres po ‘nnè cråwer li måhêtî adjèyant Goliath Georges Ghys.
    • Cumint vôrîz-ve vini tére tièsse
      Ås adjèyants, vos, p’tit napê ?
      Pinserîz-ve téke fèye, vos, si roubièsse,
      Esse rumarké duvins l' hopê ?
      Martin Lejeune.
  2. (imådjreçmint) djin di grande valeur.
    • Ces la ki s’ rapinsèt nos tåyes,
      Et k’ ont veyou ces adjeyants
      Poirter hôt, nosse viye åbarone. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.96, “Li Nid d’Coèrbâs” (fråze rifondowe).
  3. {tolu|wa}} tolu hôt so pates.
    Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
  4. (pa stindaedje do sinse) grande plante
    • L' adjeyant fourit stindou påzès bokions.
  5. persounaedje des fåves do vî vî tins ki magne les efants.
  6. (foclore) grands persounaedjes k' on pormoenne dins des veyes; tchaeke veye end a avou des nos da sinne;
    • Vénrdi, dji m' pormoennéve sol adjeyant di Sint-Foyén; i n aveut ene fanfåre avou des adjeyants ki djouwént del muzike divins les cafès ou divant les måjhones po-z aveur ene pitite gote. — Michèle Guillaume (fråze rifondowe).

Mots vijhéns

[candjî]

Sipårdaedje do mot

[candjî]

w. do Levant

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
adjeyant

Addjectif

[candjî]

avou l’ cawete « -ant »

singulî pluriyal
omrin adjeyant adjeyants
femrin padrî adjeyante adjeyantes
femrin padvant adjeyante adjeyantès

adjeyant omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. foû grand.
    • Sint Cristofe esteut d' ene taye adjeyante. Motî Forir (fråze rifondowe).
    • Gn a des tchinnes ki sont-st adjeyants Motî Forir (fråze rifondowe).
    • La, so l' crestea ki boute å mitan des deus vås
      Fén parey a li screne d' ene viye adjeyante biesse;
      L' åbe a crexhou, foirt et vigreus, droet come èn I Henri Simon, dins Li moirt di l' åbe (fråze rifondowe).
    • Inte Diss et Hassel, ene aiwe a forcrexhou et l' convwè passe e mitan d' èn adjeyant vevî Dieudonné Boverie, Li loumire pierdowe, p. 54 (fråze rifondowe).
    • Dispu cwan ki ci adjeyant åbe la esteut la ? N’ aveut nouk a l’ dire, tant esteul vî. — A. Moors-Schoefs (fråze rifondowe). (!!! a-z aveuri)
    • Disconte tote ene årmêye d' adjeyants bokets d' rotchesLouis Lagauche, "Li ptit hierdî" (1926), p. 128 (fråze rifondowe).

Ratournaedjes

[candjî]
adjeyant