abate
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « bate » avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes.
Prononçaedje
[candjî]- AFE : /a.ˈbat/
- Ricepeures : nén rcepåve
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | abate |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | abatoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | abatans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | abatnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | abatrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | abateu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | abate |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | abatou |
Ôtes codjowaedjes | come mete |
abate (viebe å coplemint)
- fé tchaire, distrure.
- Abate ene måjhone — Motî Forir (fråze rifondowe). & — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Modele:foist fé tchaire èn åbe.
- Dj' aveu rpassé pal cahoute, po-z aveur ene banslêye d' estales d' abataedje; dji saveu bén k' els aléve ramasser padrî les bokions k' abatént ås hesses — Lucyin Mahin.
- basner.
- Abate des pemes — Motî Forir (fråze rifondowe). & — Motî Haust (fråze rifondowe).
- touwer ene biesse.
- Abate ene biesse — Motî Haust (fråze rifondowe).
- fé do må, rinde flåwe.
- Les poennes l' ont si télmint abatou k' i n' est pus a ricnoxhe — Motî Haust (fråze rifondowe).
- fé rimagnî s’ parole.
- Vos n' sårîz abate cist ome la — Motî Haust (fråze rifondowe).
- I gn a rié a abate, il est bén trop vireus — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (mot d’ houyeu) fé toumer l' hoye.
- fé on deur ovraedje.
- Dizo s’ pezant fårdea,
Nosse pôve pitit gayård triméve tote ene djournêye,
Leyant djus di s’ front d’ andje, li souweur agoter
So l’ ovraedje k’ abateut po n’ nén esse barboté
Des mwaisses ki n’ avént d’ keure di ses djonnès anêyes. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.45, “Agnuss” (fråze rifondowe).
- Dizo s’ pezant fårdea,
- (viebe å prono) : Loukîz a : « s’ abate ».
Ratourneures
[candjî]Parintaedje
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]fé rmagnî s' parole
- Francès : convaincre (fr), dissuader (fr)
fé toumer l' hoye
- Francès : faire tomber, arracher le charbon
Codjowas
[candjî]abate
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « abate ».
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « abate ».
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece, do viebe « abate ».
Anagrame
[candjî]Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Viebes do walon avou l' betchete a- d' aprepiaedje
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come mete
- Motlî do walon po les houyeus
- Viebes å prono do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Mots ki sont dins l' motî Denis
- Mots ki sont dins Ene båke so les bwès d' l' Årdene
- Mots ki l' rifondowe est dins l' motî Denis
- Mots ki l' rifondowe est dins Ene båke so les bwès d' l' Årdene
- Codjowas do walon
- Codjowas do cåzant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant d' l' Indicatif Prezintrece do walon
- Codjowas do cåzant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas do rwaitant do Suddjonctif Prezintrece do walon
- Codjowas d' l' atôtchî do Cmandeu do walon