Santa Croce
De Basilica di Santa Croce (in 't West-Vlams: Kerke van et Illig Kruus) es e grôote kerke in Firenze. 't Es e gotische basilieke en de grôotste kerke van de Franciskoann in hêel de weireld.
Z' es geleegn ip e plekke woarda vroegr e klêen eilandje lag an e zy-arm van den Arno (de riviere die deur Firenze strôomt), die nu ipgedrôogd es. Da stadsdêel ligt dus redelik lêge me 't gevolg dat er antinsn oovrstrômiengn zyn lik in 1966. Round 1220 gingn der em doa Franciskoann vestign en den bouw van de kerke es gestart in 1294 deur de Florentynschn architect Arnolfo di Cambio.
Exterieur
[bewerkn | brontekst bewerken]Et groundplan es en Egyptisch kruus (een T-vorme) en es 114,45 meiters lank. De façoade es pas ofgewerkt in 1863 en es gemakt uut mêerkleurig marmer wa da e typisch kenmerk wos van de loat-middelêeuwsche bouwstyle van 't stad. 't Trekt e bitje ip de vôorkant van de Duomo, mo ton wel klinder en zondr de koepel. An de Santa Croce es ter e kapelle gezet deur Brunelleschi, de Pazzi-kapelle, woardat er vele werkn van em in zyn. De kerke es zwoar gerenoveerd gewist in de 16de êeuwe deur Giorgio Vasari, in ipdracht van Cosimo I de' Medici. By de kerke ligt ôok et Museo dell'Opera di Santa Croce, e museum me tefrente kunstwerkn.
Interieur
[bewerkn | brontekst bewerken]In de kerke zyn der ôok vele kunstschattn lik et kruusbêeld van Donatello of de schilderienge van et lydn van Christus deur Cimabue da zwoar g'abimeerd es gerakt deur d'oovrstrômienge van 1966. Verder es ter e grôte verzoamelienge van werkn van de schole van Giotto di Bandone en zyn der nog werkn van ounder andere Giorgio Vasari, Lorenzo Ghiberti en Giuliano da Sangallo te bezien.
Groavn
[bewerkn | brontekst bewerken]Vele bekende Florentynn en andere Italioann liggn inde Santa Croce begroavn. In de rechterzybeuke lig et graf van Michelangelo. Em stierf ip 18 februoari 1564 en wilde zelve in Firenze begroavn wordn. Z' in zyn lyk ton in den duuk van Rome na Firenze gebrocht ip nen ezel tusschn nen ôop marchandrie. Twêe weekn loatr kwoamn ze toe en pas ip 17 juli est em begroavn gewist. Die ontvoerienge stoa vastgelegd ounderaan et graf.
Tusschn et twêede en 't derde altoar reks ligt et graf van Dante Alighieri. Der liggn wel gin restn in van em dus es 't eignlik e cenotoave, Dante zelve lig in Ravenna woardat em in 1321 stierf. Ol sinsn 1396 vroagt Firenze an Ravenna vo zyn lichoam na zyn voaderstad were te bringn, mo Ravenna weigert da te doene. Ip Dante's sterfdag, den 14den september, stuurt Firenze wel olie na Ravenna vo der de luchtjes ip zyn graf mee te doen brand'n.
Tusschn 't êerste en 't twêede altoar teegn de lienkermure ligt et grafmonument vo Galileo Galilei. Em wos gestorvn ip 8 januoari 1642 mo mocht er deur zyn heliocentrische uutloatiengn nie begroavn wordn van paus Urbanus VIII. In 1737 in ze zyn lichoam aglik were ipgegroavn en in de tombe bygezet. Ip et graf stoa geschreevn Eppure Muove (en toch bougeert et), e ironische verwyzienge na zyn verdedigienge van 't heliocentrisme. In 't zelfde graf liggn nog e lêerlienk van em, Vincenzo Viviani, en nog e joenge vrouwe, verzekers Virginia Galilei, zyn dochter uut en onechte reloatie.
Verder liggn ôok Niccolo Machiavelli, Lorenzo Ghiberti, Giorgio Vasari en Gioacchino Rossini in de Santa Croce begroavn.
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Basilica di Santa Croce di Firenze ip Wikimedia Commons. |