Nhóm ngôn ngữ Nin
Nhóm ngôn ngữ Nin
| |
---|---|
Phân bố địa lý | Tây Nam Ethiopia, Nam Sudan, Sudan, đông bắc Congo (DRC), miền bắc Uganda, tây Kenya và phía bắc Tanzania |
Phân loại ngôn ngữ học | Nin-Sahara
|
Ngữ ngành con | |
Glottolog: | nilo1247[1] |
Vùng nơi ngôn ngữ Nin được nói |
Nhóm ngôn ngữ Nin là một nhóm ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Đông Sudan được sử dụng trên một khu vực rộng lớn giữa Nam Sudan và Tanzania bởi các dân tộc Nin, những người có truyền thống chăn gia súc.
Từ nguyên
[sửa | sửa mã nguồn]Từ Nilotic có nghĩa là (hoặc liên quan đến) sông Nin hoặc vùng sông Nin của Châu Phi.[2]
Nhân khẩu học
[sửa | sửa mã nguồn]Có khoảng 7 triệu người nói các ngôn ngữ Nin hiện nay. Các dân tộc Nin, những người bản ngữ, ban đầu di cư từ khu vực thượng lưu sông Nin. Những người nói ngôn ngữ Nin sống ở Cộng hòa Dân chủ Congo, Ethiopia, Kenya, Nam Sudan, Sudan, Tanzania và Uganda.[3]
Phân khu
[sửa | sửa mã nguồn]Theo nhà ngôn ngữ học Joseph Greenberg, nhóm ngôn ngữ này được chia thành ba nhóm nhỏ:[4]
- Nhóm ngôn ngữ Đông Nin như Turkana và Maasai
- Nhóm ngôn ngữ Nam Nin như Kalenjin và Datooga
- Nhóm ngôn ngữ Tây Nin như Luo, Nuer và Dinka
Trước khi được Joseph Greenberg phân loại lại, nhóm Nin đã được sử dụng để chỉ riêng nhóm Tây Nin, hai ngôn ngữ còn lại được nhóm lại thành nhóm ngôn ngữ "Nin-Hamit" có liên quan.[5]
Roger Blench (2012) coi các ngôn ngữ Burun là phân nhóm thứ tư của nhóm Nin.[6] Trong các phân loại trước đây, chúng được xếp trong nhóm ngôn ngữ Luo. George Starostin (2015) coi ngôn ngữ Mabaan-Burun là "Tây Nin" nhưng nằm ngoài nhóm Luo.[7]
Phục dựng
[sửa | sửa mã nguồn]Hơn 200 gốc từ vựng ngôn ngữ Nin nguyên thủy đã được Dimmendaal (1988) phục dựng.[8]
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Các dân tộc Nin
- Nhóm ngôn ngữ Paranin
- Ngữ hệ Nin-Sahara
- Nhóm ngôn ngữ Kir-Abbai
- Danh sách từ phục dựng ngôn ngữ Nin nguyên thủy (Wiktionary)
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Nilotic”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ “the definition of Nilotic”. Dictionary.com. Truy cập ngày 26 tháng 10 năm 2016.
- ^ Payne, Doris. “Nilotic Family”. pages.uoregon.edu. Truy cập ngày 26 tháng 10 năm 2016.
- ^ Barnard, Alan; Spencer, Jonathan (1996). Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology (bằng tiếng Anh). Taylor & Francis. tr. 10. ISBN 9780415099967.
- ^ Ki-Zerbo, Joseph (1981). Methodology and African Prehistory (bằng tiếng Anh). UNESCO. tr. 306. ISBN 9789231017070.
- ^ Roger Blench (2012) Nilo-Saharan language list
- ^ George Starostin (2015) The Eastern Sudanic hypothesis tested through lexicostatistics: current state of affairs (Draft 1.0)
- ^ Dimmendaal, Gerrit Jan. 1988. "The lexical reconstruction of proto-Nilotic: a first reconnaissance." Afrikanistische (AAP) 16: 5-67.
- Creider, Chet A. (1989). The syntax of the Nilotic languages: Themes and variations. Berlin: D. Reimer. ISBN 3-496-00483-5.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]- Nilotic, Michael Cysouw
- Nhóm ngôn ngữ Nin, Doris Payne