Lam Ba Tư

Chàm Ba Tư
Các tọa độ màu
Bộ ba hex	#32127A
sRGBB (r, g, b)	(50, 18, 122)
CMYKH (c, m, y, k)	(96, 100, 16, 11)
HSV (h, s, v)	(258°, 85%, 48%)
Nguồn	Persian indigo/Maerz & Paul
Hệ ISCC–NBS	lam ánh tía chói
	B: Chuẩn hóa thành [0–255] (byte); H: Chuẩn hóa thành [0–100] (một trăm)

Lam Ba Tư vừa
Các tọa độ màu
Bộ ba hex	#0067A5
sRGBB (r, g, b)	(0, 103, 165)
CMYKH (c, m, y, k)	(100, 100, 21, 11)
HSV (h, s, v)	(248°, 75%, 48%)
Nguồn	ISCC-NBS
Hệ ISCC–NBS	Lam sẫm
	B: Chuẩn hóa thành [0–255] (byte); H: Chuẩn hóa thành [0–100] (một trăm)

Lam Ba Tư
Ý nghĩa chung
	Lapis lazuli; Thiên cầu; Thiên đường
Các tọa độ màu
Bộ ba hex	#1C39BB
sRGBB (r, g, b)	(28, 57, 187)
CMYKH (c, m, y, k)	(100, 100, 21, 11)
HSV (h, s, v)	(249°, 85%, 49%)
Nguồn	Lam Ba Tư và Maerz & Paul
Hệ ISCC–NBS	Lam chói
	B: Chuẩn hóa thành [0–255] (byte); H: Chuẩn hóa thành [0–100] (một trăm)

Lam Ba Tư hay xanh Ba Tư có 3 tông màu chính: lam Ba Tư thật sự: màu xanh lam sáng trung bình; lam Ba Tư vừa hay lam Ba Tư trung bình (màu lam ánh xám nhạt trông hơi có ánh chàm); và một loại xanh lam sẫm, được nói tới như là chàm Ba Tư hay lam Ba Tư sẫm, gần với màu web chàm.

Các màu khác gắn với Ba Tư còn có hồng Ba Tư, hồng mai côi Ba Tư, đỏ Ba Tư, mận Ba Tư, cam Ba Tưvà lục Ba Tư.

Lam Ba Tư

Màu lam Ba Tư được đặt tên theo màu lam của một số đồ gốm Ba Tư và màu của các loại gạch ngói men được sử dụng trong và trên nhà thờ và cung điện ở Iran và nhiều nơi khác ở Trung Đông. Lam Ba Tư là đại diện cho màu của khoáng vật lapis lazuli có ở Ba Tư (Iran ngày nay) và Afghanistan. (Tên gọi của màu thiên thanh trong một số ngôn ngữ châu Âu cũng được đặt tên theo khoáng vật lapis lazuli, như tiếng Anh azure, tiếng Pháp azur, tiếng Ý azzurro, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Bồ Đào Nha azul, tiếng Nga лазурь v.v…).

Ghi chép đầu tiên về việc sử dụng từ Persian blue đẻ chỉ tên màu trong tiếng Anh là vào năm 1669.^[2]

Các biến thể

Lam Ba Tư vừa

Tông màu vừa (trung bình) của lam Ba Tư chỉ ra ở bên phải là màu gọi là lam Ba Tư trong mẫu màu #178 của danh sách màu ISCC-NBS.

Chàm Ba Tư

Màu chàm Ba Tư được hiển thị ở bên phải. Tên gọi khác trong tiếng Anh cho màu này (hiện nay ít sử dụng) là màu regimental (trung đoàn). Tên màu được gọi như thế là do trong thế kỷ 19 thì nó là màu xanh hải quân của đồng phục được sử dụng tại nhiều quốc gia phương Tây.

Chàm Ba Tư được đặt tên như vậy là do sự gắn liền của nó với các sản phẩm đến từ Ba Tư: Các loại quần áo được nhuộm màu bằng bột chàm.

Sử dụng lần đầu tiên từ regimental (tên gọi gốc trong tiếng Anh cho màu ngày nay gọi là chàm Ba Tư) như là một tên gọi màu trong tiếng Anh là vào năm 1912.^[4]

Trong văn hóa

Kiến trúc

Nhiều thánh đường Hồi giáo tại Iran, như thánh đường Shah (nay gọi là thánh đường Imam) ở Isfahan, với gạch ốp tường bên trong màu lam Ba Tư hay các biến thể gần với màu này.

Quân sự

Màu chàm Ba Tư, như được đề cập trên đây, ban đầu được gọi trong tiếng Anh là regimental, do tên gọi này từng là màu của đồng phục của hải quân một loạt các quốc gia vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, do thực tế là rất dễ dàng và không tốn kém trong việc sử dụng thuốc nhuộm màu chàm để nhuộm màu các bộ đồng phục hải quân.

Siêu hình học thời đại mới

Một số sách siêu hình (về các chủ đề như Bảy tia sáng) do nhà nữ tiên tri Thời đại mới người Anh là Alice Ann Bailey (1880-1949) viết (bà tuyên bố rằng được chân sư thông thiên Djwhal Khul truyền bằng thần giao cách cảm), do Lucis Trust phát hành, được các tín đồ của bà gọi là tài liệu của Alice A. Bailey, trong các ấn bản đầu tiên cho tới cuối thập niên 1970 gắn với thông linh lam Ba Tư mờ, nhưng kể từ thập niên 1980 thì gắn với thông linh lam Ba Tư bóng.

Thảm Ba Tư

Khi thảm Ba Tư màu lam được sản xuất tại Iran, chất liệu lam Ba Tư là một trong những tông màu lam được sử dụng phổ biến nhất.

Tham khảo

^ Màu hiển thị trong hộp màu trên đây phù hợp với màu được gọi là lam Ba Tư trong sách xuất bản năm 1930 của Maerz và Paul A Dictionary of Color. New York: 1930, McGraw-Hill; màu lam Ba Tư in tại trang 95, tiêu bản 36, mẫu màu L4.
^ Maerz & Paul, 1930. A Dictionary of Color New York: McGraw-Hill. Trang 201; mẫu màu lam Ba Tư: Trang 95 Tiêu bản 36 Mẫu màu L4.
^ Màu hiển thị trong hộp màu trên đây phù hợp với màu gọi là regimental trong sách xuất bản năm 1930 của Maerz và Paul, 1930. A Dictionary of Color New York: McGraw-Hill; màu regimental được thể hiện tại trang 117, tiêu bản 47, mẫu màu C10.
^ Maerz & Paul, 1930. A Dictionary of Color New York: McGraw-Hill. Trang 203; Mẫu màu Regimental: Trang 117 Tiêu bản 47 Mẫu màu C10. Nó cũng được chép tại trang 201 theo tên gọi Persian Blue (lam Ba Tư) rằng màu tại Tiêu bản 47 Mẫu màu C10 (regimental) là tông [sẫm hơn] của lam Ba Tư)

[1] Màu hiển thị trong hộp màu trên đây phù hợp với màu được gọi là lam Ba Tư trong sách xuất bản năm 1930 của Maerz và Paul A Dictionary of Color. New York: 1930, McGraw-Hill; màu lam Ba Tư in tại trang 95, tiêu bản 36, mẫu màu L4.

[2] Maerz & Paul, 1930. A Dictionary of Color New York: McGraw-Hill. Trang 201; mẫu màu lam Ba Tư: Trang 95 Tiêu bản 36 Mẫu màu L4.

[3] Màu hiển thị trong hộp màu trên đây phù hợp với màu gọi là regimental trong sách xuất bản năm 1930 của Maerz và Paul, 1930. A Dictionary of Color New York: McGraw-Hill; màu regimental được thể hiện tại trang 117, tiêu bản 47, mẫu màu C10.

[4] Maerz & Paul, 1930. A Dictionary of Color New York: McGraw-Hill. Trang 203; Mẫu màu Regimental: Trang 117 Tiêu bản 47 Mẫu màu C10. Nó cũng được chép tại trang 201 theo tên gọi Persian Blue (lam Ba Tư) rằng màu tại Tiêu bản 47 Mẫu màu C10 (regimental) là tông [sẫm hơn] của lam Ba Tư)

[1]

[2]

[3]

[4]