Áp thấp nhiệt đới Marilyn và bão Tapah (2019)
| Bão cuồng phong (Thang JMA) | |
|---|---|
| Bão cuồng phong cấp 1 (SSHWS/JTWC) | |
 Bão Tapah lúc đạt cường độ mạnh nhất. | |
| Hình thành | 10 tháng 9, 2019 |
| Tan | 22 tháng 9, 2019 |
| (Xoáy thuận ngoài nhiệt đới sau ngày 23 tháng 9, 2019) | |
| Sức gió mạnh nhất | Duy trì liên tục trong 10 phút: 120 km/h (75 mph) Duy trì liên tục trong 1 phút: 120 km/h (75 mph) |
| Áp suất thấp nhất | 970 mbar (hPa); 28.64 inHg |
| Số người chết | 3 |
| Thiệt hại | > $7.9 triệu (USD 2019) |
| Vùng ảnh hưởng | Đài Loan, Đông Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc |
| Một phần của Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2019 | |
Áp thấp nhiệt đới Marilyn và bão Tapah là hai hệ thống xoáy thuận nhiệt đới có liên quan. Cơn áp thấp nhiệt đới đầu tiên hình thành ở biển Philippines là áp thấp nhiệt đới Marilyn. Áp thấp nhiệt đới Marilyn đi về phía đông bắc và suy yếu thành một vùng áp thấp ở phía bắc của biển Philippines. Vùng áp thấp tiếp tục đi về phía tây nam, gặp các điều kiện thuận lợi và mạnh trở lại thành áp thấp nhiệt đới Nimfa rồi thành bão Tapah.
Lịch sử khí tượng
[sửa | sửa mã nguồn]
Bão nhiệt đới (39–73 mph, 63–118 km/h)
Cấp 1 (74–95 mph, 119–153 km/h)
Cấp 2 (96–110 mph, 154–177 km/h)
Cấp 3 (111–129 mph, 178–208 km/h)
Cấp 4 (130–156 mph, 209–251 km/h)
Cấp 5 (≥157 mph, ≥252 km/h)
Không rõ
Xoáy thuận ngoài nhiệt đới, áp thấp tàn dư, nhiễu động nhiệt đới, hoặc áp thấp gió mùa
Bão nhiệt đới (39–73 mph, 63–118 km/h)
Cấp 1 (74–95 mph, 119–153 km/h)
Cấp 2 (96–110 mph, 154–177 km/h)
Cấp 3 (111–129 mph, 178–208 km/h)
Cấp 4 (130–156 mph, 209–251 km/h)
Cấp 5 (≥157 mph, ≥252 km/h)
Không rõ
Xoáy thuận ngoài nhiệt đới, áp thấp tàn dư, nhiễu động nhiệt đới, hoặc áp thấp gió mùa
Một vùng áp thấp mới hình thành ở phía tây đảo Guam vào ngày 10 tháng 9 trên biển Philippines. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản đã nâng cấp hệ thống này lên thành áp thấp nhiệt đới và đánh số hiệu là JMA TD 31.[1] Hệ thống dần dần mạnh lên vào ngày hôm sau. Cùng ngày, JTWC đã nâng cấp hệ thống thành áp thấp gió mùa, do tính chất rộng lớn và vô tổ chức của nó. Đến ngày 12 tháng 9, áp thấp nhiệt đới đi vào Khu vực trách nhiệm của Philippines, và được đặt tên là Marilyn.
Cuối ngày hôm đó, cả JMA và PAGASA đã hủy bỏ cảnh báo cho áp thấp nhiệt đới. Đến ngày hôm sau, JTWC đã ban hành Cảnh báo về sự hình thành bão nhiệt đới trên hệ thống, thông báo này cũng hủy bỏ vào ngày hôm sau[2] do áp thấp nhiệt đới này đã suy yếu thành vùng áp thấp. Tàn dư của vùng áp thấp đó tiếp tục di chuyển về phía tây.
Vào ngày 17 tháng 9, một áp thấp nhiệt đới phát triển và mạnh lên từ tàn dư của áp thấp nhiệt đới Marilyn ở phía đông Batanes. PAGASA sau đó đã quyết định đặt tên cho áp thấp nhiệt đới đó là Nimfa. JTWC bắt đầu đưa ra cảnh báo và đánh số hiệu 18W. Riêng vậy, chỉ có JMA vẫn giữ số hiệu là JMA TD 31 cho cơn áp thấp này. Áp thấp nhiệt đới Nimfa đã mạnh lên thành bão và được đặt tên là Tapah vào ngày 19 tháng 9.[3]
Sáng sớm ngày 21 tháng 9 (PST), Tapah rời khỏi khu vực theo dõi của Philippines, và sau đó PAGASA đưa ra cảnh báo cuối cùng về cơn bão này. Nó thậm chí còn tăng cường hơn nữa khi đi qua quần đảo Ryukyu. Tapah sau đó mạnh lên thành bão cuồng phong nhưng chỉ giữ cấp độ trong vòng vài giờ. Và ngay sau đó Tapah giảm cấp xuống thành bão nhiệt đới dữ dội, khi đường kính của nó mở rộng lên.[4] Tapah sau đó nhanh chóng suy yếu thành bão nhiệt đới và rồi chuyển đổi thành một cơn xoáy thuận ngoài nhiệt đới vào ngày 23 tháng 9 do gặp không khí lạnh xâm nhập.[5]
Ảnh hưởng
[sửa | sửa mã nguồn]Áp thấp nhiệt đới Marilyn đã gây ra sóng to, gió lớn và làm lật 6 chiếc thuyền đánh cá ngoài khơi Philippines.[6] Bão Tapah đã khiến cho ba người đã thiệt mạng tại Nhật Bản và thiệt hại về nông nghiệp lên tới 583 triệu Yên (5,42 triệu USD).[7] Thiệt hại ở Hàn Quốc ở mức 2,96 tỷ Won (2,48 triệu USD).[8] Mặc dù ba người được báo cáo đã chết trong cơn bão, các quan chức nói rằng 3 người chết đó không liên quan gì đến bão Tapah.[9] Do ảnh hưởng của bão Tapah tại Hàn Quốc, một số chuyến bay từ Busan ngừng khai thác, bao gồm VJ981 chặng Busan - Hà Nội có giờ khởi hành dự kiến là 8h (giờ địa phương), VJ991 chặng Busan - Nha Trang có giờ khởi hành dự kiến là 6h05 (giờ địa phương).[10]
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ “Tropical Depression Track”. Japan Meteorological Agency. 12 tháng 9 năm 2019.
- ^ “TROPICAL CYCLONE FORMATION ALERT (INVEST 95W)”. Joint Typhoon Warning Center. 13 tháng 9 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2019.
- ^ “Nimfa' may exit PAR on Saturday”. www.philstar.com. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2019.
- ^ 沖縄タイムス配達員の79歳女性が死亡 台風の暴風で転倒か (bằng tiếng Nhật). Ryukyu Shimpo. 23 tháng 9 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2019. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2019.
- ^ 台風17号九州接近 日向市でサーフィンの男性死亡 (bằng tiếng Nhật). Nikkan Sports. 21 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2019.
- ^ Rex Ruta, Dexter Ganibe (14 tháng 9 năm 2019). “7 rescued after boat capsizes off Puerto Princessa”. ABS-CBNnews.com. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2019.
- ^ 台風１７号、長野で死者１人 (bằng tiếng Nhật). Sankei Shimbun. 24 tháng 9 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 9 năm 2020. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2019.
- ^ 台風17号 沖縄県内の農作物の被害額は (bằng tiếng Nhật). Okinawa Times. 24 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2019.
- ^ “Powerful typhoon causes minor injuries, damage in S. Korea”. Associated Press. 23 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2019.
- ^ 문서현 (8 tháng 10 năm 2019). 제17호 태풍 타파 재난지원금 109억 잠정집계 (bằng tiếng Hàn). News Daily. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2019.