Tiếng Istria-România
Tiếng Istria-România là một ngôn ngữ Rôman Balkan, được nói ở một vài ngôi làng và thôn xóm ở bán đảo Istria ở Croatia, cũng như ở cộng đồng di cư, đáng chú ý nhất là ở Ý, Thụy Điển, Đức, Bắc và Nam Mỹ và Úc.[cần dẫn nguồn]
| Tiếng Istria-România | |
|---|---|
| Vlășește, Rumârește, Rumêri-kuvinta (?) | |
| Sử dụng tại | Croatia |
| Khu vực | Istria |
| Tổng số người nói | 300 người nói ngôn ngữ thứ hai: 1.100 (2007) |
| Dân tộc | người Istria-România |
| Phân loại | Ấn-Âu
|
| Ngôn ngữ tiền thân | ngôn ngữ Rôman nguyên thủy
|
| Mã ngôn ngữ | |
| ISO 639-3 | ruo |
| Glottolog | istr1245[1] |
| Linguasphere | 51-AAD-a (varieties: 51-AAD-aa to -ab) |
| ELP | Istro Romanian |
Trong khi người nói của nó tự gọi mình là Rumeri, Rumeni, họ còn được gọi là Vlachs, Rumunski, Ćići và iribiri.
Một số nhà ngôn ngữ học cho rằng người Istria-România đã di cư đến vùng mà nay là Istria và đến thành phố Trieste cách đây khoảng 1.000 năm từ Transilvania.
Trong các cuộc điều tra được thực hiện vào đầu thế kỷ 21, chỉ có khoảng 500 đến 1.000 người tuyên bố rằng họ sử dụng tiếng Istria-România thường xuyên và một số trong tổng số 3.000 người (bao gồm cả các số liệu trước đó) có thể nói trôi chảy. Vì lý do này, ngôn ngữ này đang đến gần với sự biến mất và được liệt kê trong Sách đỏ các ngôn ngữ bị đe dọa của UNESCO.[2].
Tham khảo
sửa- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Istro Romanian”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ Salminen, Tapani (1999). “Endangered languages in Europe: indexes”. www.helsinki.fi. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2018.
Tài liệu
sửa- Wolfgang Dahmen. “Istrorumänisch”, in Lexikon der romanistischen Linguistik, vol. 3. Tübingen: Max Niemeyer, 1989, pp. 448–460
- Nerina Feresini. Il Comune istro-romeno di Valdarsa. Trieste: Edizioni Italo Svevo, 1996.
- Vasile Frățilă. “La terminologia del corpo nel dialetto istroromeno”, in Actas del XXIII Congreso internacional de lingüística y filología románica, vol. 3, Sección 4: Semántica léxica, lexicología y onomástica. Ed. by Fernando Sánchez Miret. Tübingen: Max Niemeyer, 2003, pp. 169–80.
- August Kovačec. Istrorumunjsko-hrvatski rječnik s gramatikom i tekstovima (= Glosar istroroman-croat cu gramatica si texte). Verba moritura vol. I, 378 p. Mediteran, Pula 1998
- Josif Popovici. Dialectele romîne din Istria. Halle, 1909
- Pavao Tekavčić. “Due voci romene in un dialetto serbo-croato dell'Isola di Veglia (Krk)”, Studia Romanica 7 (1959): 35-38.
Liên kết ngoài
sửa- The IstroRomanians in Croatia
- Decebal.it - Associazione di amicizia Italo-Romena
- Istro-Romanian Community Worldwide
- UNESCO Red Book on Endangered Languages - entry for Istro-Romanian
- Listening to (and Saving) the World’s Languages (this is a New York Times article that focuses solely on a small segment of what is a much larger and untapped Istro-Romanian community. The native speakers reside not only in Queens but throughout the five boroughs of New York City, as well as elsewhere in the New York-New Jersey-Connecticut tri-state area and other parts of the US, Canada, Australia, Argentina, Germany, Sweden and, of course, Italy.)
- Istro Romanian basic lexicon at the Global Lexicostatistical Database
- Istro-Romanian Swadesh list of basic vocabulary words (from Wiktionary's http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists - Swadesh list appendix)
- The Lost Languages, Found in New York - NYTimes.com