Smolenskan agj

Smolenskan agj
Смоленская область

Smolenskan agjan flag Smolenskan agjan znam
Pälidn	Smolensk
Pind - Ühtes - saum vezid (%).	53-nz' 49 779 km² 1,08
Eläjiden lugu - Kaik - Sageduz	57-nz' 949,348 ristitud (2018) 19,07 rist./km²
Regionaline KSP - Kaik, nügüdläižiš arvoiš - Ühtele hengele	56-nz' 262,3 mlrd rub. (2016) 274,4 tuh. rub.
Federaline ümbrik	Keskuzline
Venäman ekonomine region	Keskuzline
Valdkundkel' (-keled)	venäkel'
Gubernator	Aleksei Ostrovskii
Administracijan pämez'	hän-žo
Agjan Duman ezimez'	Igor' Lähov
Avtokod	67
Aigvöd	UTC 3 (MSK 0)

Smolenskan agj (ven.: Смоленская область) om Venälaižen Federacijan subjekt.

Se mülüb Federaližhe keskuzümbrikho.

Agjan administrativine keskuz da kaikiš suremb lidn om Smolensk.

Keled

Valdkundkel' om üks'jäine — venäkel'.

Istorii

Smolenskan agj om olmas vs 1937 sügüz'kun 27. päiväspäi.

Smolenskan agjan Päkäskuz om vahvištadud vn 2001 26. päiväl sulakud Agjan Duman ezitajil, om allekirjutadud Administracijan pämehel sen-žo voden 15. päiväl semendkud da om väges möhembaižidenke vajehtusidenke. Se vajehti endišt Päkäskust, kudamb oli vahvištadud vn 1995 22. päiväl sügüz'kud Agjan Duman ühtnijoil.

Geografijan andmused

Smolenskan agjan reljefan kart.

Agjal om röunoid Moskvan agjanke päivnouzmas, Kalugan agjanke suvipäivnouzmas, Bränskan agjanke suves, Vaugedvenämanke päivlaskmas (Mogilövan agj da Vitebskan agj), Pskovan da Tverin agjoidenke pohjoižes. Smolenskan agj om mererandatoi.

Pind om 49 779 km², sidä kesken mec otab kaks' videndest. Sadad penid järvid venudas agjas. Kaikiš pidemb jogi om Dnepr. Agjan päivnouzmaižed joged mülüdas Volgan basseinha. Kaikiš järedambad vezištod oma Vazuzan (97 km²) i Jauzan (51 km²) vezivaradimed, ned sijadasoiš agjan pohjoižpäivnouzmas, oma saudud varatoitamha reskvedel Moskvad.

Reljef om kukhikaz süvidenke jogialangištoidenke. Kaikiš korktemb čokkoim om nimetoi taho (321 m), se sijadase lodeheze Väz'maspäi agjan päivnouzmas. Kaikiš madalamb om Päivlaskmaižen Dvinan kendäk (141 m) Vaugedvenäman röunanno agjan päivlaskmas.

Klimat om ven kontinentaline. Heinkun keskmäine lämuz om 17 C°, vilukun lämuz om −9 C°. Paneb sadegid 630..730 mm vodes, enamba kezal (225−250 mm). Vegetacine pord vedase 129..143 päivest. Poud oleleb harvoin, kaiked enamba kevädel — päividen kümnendez. Suvižed, suvipäivlaskmaižed da päivlaskmaižed tulleid oma enambuses.

Londuseližed varad oma bur hil', turbaz, sauvondmaterialad (sauvondgips, mouckivi, letked, saved, sauvondkived), mägihrustal', fosforitad, keitandsol, reskvezi.

Tobmuz

Agjan Duman, gubernatoran da Administracijan pert' Smolenskas.

Agjan pämez' nimitase gubernatoraks. Aleksei Ostrovskii radab gubernatoran vs 2012 sulakun 26. päiväspäi. Hänen valdatusiden strok om viž vot. Gubernator om mugažo agjan Administracijan pämez', hän märičeb sen strukturad da paneb sen ühtnijoid radnikusile. Seičeme varagubernatorad oma hänele abhu.

Smolenskan agjan üks'kodine parlament om Agjan Dum. Kaik rahvaz valičeb sen 48 ezitajad videks vodeks. Igor' Lähov radab Agjan Duman ezimeheks vs 2013 sügüz'kun 26. päiväspäi.

Radonoigendai tobmuz om Smolenskan agjan Administracii. Agjan departamentad da päohjandused alištudas Ohjastusele.

Valitihe gubernatorad vn 2015 13. päiväl sügüz'kud, nügüdläine gubernator sai vägestust ezmäižes turas (62,18%) da radab kahtenden strokun. Agjan Duman ühtnijoiden järgenduseližed valičendad oliba vn 2013 8. päiväl sügüz'kud.

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe eläjiden lugu oli 985 537 ristitud. Kaikutte seičemenz' eläi kümnespäi om lidnalaine.

Kaik om vižtoštkümne lidnad agjas da 10 lidnanvuittušt žilod. Toižed järedad lidnad (enamba 40 tuh. ristituid, surembaspäi penembha) oma Väz'm, Roslavl', Jarcevo da Safonovo. Vl 2017 kaik oli 8 eländpunktad enamba mi 10 tuh. eläjidenke.

Rahvahad (enamba 0,4% vl 2010): venälaižed — 90,7%, ukrainalaižed — 1,2%, vaugedvenälaižed — 1,2%, armenijalaižed — 0,5%, toižed rahvahad — 2,2%, rahvahuden ozutandata — 4,2%.

Irdkosketused

• Smolenskan agjan gubernatoran da Administracijan oficialine portal (admin-smolensk.ru). (ven.) (angl.)
• Smolenskan agjan Duman oficialine sait (smoloblduma.ru). (ven.)