Ruzvel't Franklin Delano
Ruzvel't Franklin Delano | |
angl.: Franklin Delano Roosevelt | |
![]() Franklin Ruzvel'tan fotoportret vn 1944 valičendkompanijan aigan | |
nimi sündundan jäl'ghe: |
angl.: Franklin Delano Roosevelt |
---|---|
radmižen toižend: | |
sündundan dat: |
Lua tõrge kohal Moodul:Sources 227. real: bad argument #1 to 'format' (string expected, got nil). |
sündundan sijaduz: |
Hyde Park[d], Dutchessi maakond[d], New Yorgi osariik[d], Amerikan Ühtenzoittud Valdkundad |
valdkund: | |
kolendan dat: |
Lua tõrge kohal Moodul:Sources 227. real: bad argument #1 to 'format' (string expected, got nil). |
kolendan sijaduz: |
Lua tõrge kohal Moodul:Sources 194. real: attempt to concatenate local 'letter' (a nil value). |
tat: | |
mam: | |
avtograf: | |
![]() |
Franklin Delano Ruzvel't (angl.: Franklin Delano Roosevelt [ˈfræŋklɪn ˈdɛlənoʊ ˈroʊzəˌvɛlt], anglijankel'ne järgeline lühenduz: FDR; sünd. 30. viluku 1882, Springvud-usadib, Haid Park, Nju-Jork-štat, AÜV — kol. 12. sulaku 1945, Uorm-Springs-rezidencii, Džordžii, AÜV) oli AÜV:oiden 32nz' prezident (4. keväz'ku 1933 — 12. sulaku 1945). Oli Demokratižen partijan ühtnijan. Edeline prezident oli Gerbert Guver, jäl'ghine — Garri Trumen.
Biografii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Franklinan kazvatajad oliba štatan aristokratijaspäi, Džeims Ruzvel't-biznesmen (akcijoiden pidai, koli vl 1900) i Sara Enn Delano Ruzvel't. Franklinal Džeims-vell' oli.
Tuleban aigan prezident openui Garvardan kolledžas (1900−1904, bakalavran arv), sid' Kolumbijan universitetan oiktusenškolas (1905−1907), oli pästtud advokataks i zavodi kar'jerad Uoll Stritan juridižes firmas.
Ruzvel't oli valitud politikanmeheks da radoi Nju Jork-štatan Senatas (1911−1913), oli Nju Jork-štatan gubernatoran (1929−1932) i zavodi verod lodelta valičijoidenke radion kal't («lodud ledenno/hil'mätonno»). Radoi valdkundmehen, vll 1913−1920 oli AÜV:oiden sodamerivägiden ministran abunikaks. Napri valitas AÜV:oiden Kongressha senatoraks vl 1914 i varaprezidentaks vl 1920, no sai kilt. Vspäi 1921 mokičihe periodižes ičeze kibuspäi.
Prezident koli verenviškaidusespäi päaivohe, om mahapandud sündundan tahos.
Prezidentan strokud
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Franklin Delano Ruzvel't oli üks'jäine Ühtenzoittud Valdkundoiden prezident, kudambad valitihe enamba mi kahteks strokuks, vll 1932, 1936, 1940 i 1944. Ohjanzi Suren depressijan i Toižen mail'man sodan aigan, andoi äi vägid varmitamha gitleranvastašt koalicijad, ezitoti ÜRO:n projektad, oli Kahtenden (ekonomižen) billän oiktusiš sädajan (1944, Kongress blokirui).
Kanz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Eleonora Ruzvel't (1884−1962) oli ak vn 1905 17. päiväspäi keväz'kud Franklinan surmhasai. Sündutihe kuz' last, viž poigad: Džeims, Franklin (koli vagahaižel), Elliott, Franklin Delano-noremb, Džon, i Anna-tütär.