Kiuruvezi

Kiuruvezi
Kiuruvesi (suom. i roč.)
	Lidnanznam;
Valdkund	Suomenma
Eläjiden lugu (2024)	7,400 ristitud
Pind	1,422,90 km²
Pämez'	Juha-Pekka Rusanen; (keväz'ku 2022—)
Telefonkod	358-
Aigvö	tal'vel UTC 2,; kezal UTC 3

Kiuruvezi (suom. i roč.: Kiuruvesi) om Suomenman lidn valdkundan keskuzpalan suves. Se om Pohjoižsavo-agjan nellänz' lidnankund videspäi eläjiden lugun mödhe.

Istorii

Municipalitetan aluz om pandud vl 1873. Se sai lidnan statusad vl 1993.

Kiuruvezi šingotase «Ponsse»-mašinoiden pästandal parččomiden täht i bioelektrostancijoiden tehmižel («Wärtsilä-Biopower»). Lehmänlihan (1. sija valdkundas) i maidon järed tegii organižen manradandan alusel. Mugažo «Runni»-maižanduztehnikan pästand i tekstiline edheotand oliba kundas 1980-nzil vozil, no tuliba lophu.

Geografijan andmused

Lidn sijadase agjan lodehes, ühtennimižen järven lodehližel randal (suom.: Kiuruvesi-järvi, 14 km², 88 m ü.m.t.).

Matkad agjan Kuopio-keskushesai om 100 km suvipäivnouzmha orhal vai 120 km avtol, Hel'sinki-pälidnhasai om 400 km suvhe orhal vai 480 km avtotedme. Toižed lähembaižed lidnad oma Iisalmi 35 km päivnouzmha avtol vai raudtel i Pühäjärvi (Pohjoižpohjanma) 32 km päivlaskmha orhal, 34 km avtotedme vai raudtedme. Kiuruvezin raudtestancii radab «Iisalmi — Üliviesk»-keskustal.

Vn 2022 andmusiden mödhe lidnankundan pind — 1422,90 km², sidä kesken kuivma 1328,17 nellikkilometrad, vezi i sokaz tahond ottas 94,73 km².

Tobmuz

Lidnankund jagase 33 valičemižtahoks. Kaik 36 küläd alištudas lidnan tobmudele.

Edeližed lidnan pämehed oma Jarmo Muiniekka (sügüz'ku 2013 — keväz'ku 2022), Erkki Strömmer (radoi vn 2013 sügüz'kuhusai).

Eläjad

Vl 1980 kundan eläjiden lugu oli 12 030 ristitud (kaikiš suremb ristitišt vspäi 1980), vl 2000 — 10 358 ristitud, vl 2010 — 9 157 ristitud, vl 2020 — 7 987 ristitud. Ristituiden pol' eläb lidnankundan keskuzpalas.

Vn 2016 andmusiden mödhe, suomen kel' oli mamankeleks 98,9 % täht lidnalaižišpäi, toižed keled — 1,1 %.