Kirensk

Kirensk
Киренск

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2020)	11,048 ristitud
Pind	21 km²
Pämez'	Nikolai Černih (sügüz'ku 2016—)
Telefonkod	7−39 568-xx-xxx
Avtokod	38, 85, 138
Aigvö	UTC 8 (MSK 5)

Kirensk (ven.: Ки́ренск) om Venäman lidn da lidnankund Irkutskan agjan keskuzpalan pohjoižpäivnouzmas. Se om Kirenskan rajonan administrativine keskuz.

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vl 1630 kozakoiden joukul kuti Nikol'skii-pagast (ven.: Никольский погост). Vl 1655 saudihe Ust'-Kirenskan lidnust senno (ven.: Усть-Киренский острог). Kätihe lidnust žilonke Ust'-Kirensk-lidnaks vl 1775, sai makundan lidnan statusad vspäi 1785. Se om agjan kaikiš vanhemb lidn olijoišpäi.

Aigan mändes nimituz lüheni. Vspäi 1928 lidn om Kirenskan rajonan keskuz. Suren sodan aigan vll 1942−1945 «Alsib»-il'mtrassan 5. lendimpolk ajoi lend-liz:an AÜV:oiden satandoid NSTÜ:n päivlaskmha.

Kirensk šingotase jogiportal, mecan varhapanendal da ümbriradmižel (pilindmaterialad), leibtegimel, om kivivoin tedištelendan bazaks.

Geografijan andmused

Lidn sijadase Len- i Kireng- (ven.: Киренга) jogiden ühthejoksmusen kaikil randoil, 260 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Matkad Irkutskhasai om 657 km suvhe-suvipäivlaskmha orhal vai 920 km avtotedme. Lähembaine lidn da Päivnouzmaižen Sibirin raudten stancii om Ust'-Kut 180 km suvipäivlaskmha orhal vai 354 km Magistral'nii-žilon (Kireng-stancii) kal't, 260 km «Ust'-Kut — Mirnii»-tal'vtel vai 308 km Len-jogedme.

Klimat om terav kontinentaline vilunke kuivanke tal'venke. Voden keskmäine lämuz om −3,5 Cel'sijan gradusad, heinkun 18,3 C°, vilukun −26,6 C°. Ekstremumad oma −57,8 C° (viluku) i 36,8 C° (kezaku). Kezaaigan minimum om −5,3 C° (eloku), tal'vaigan maksimum om 7 C° (uhoku). Ei voi panda halad heinkus vaiše. Paneb sadegid 397 mm vodes, enamba kezakus-elokus (52..67 mm kus), vähemba vilukus-sulakus (11..19 mm kus).

Kaik kaks' pen't žilod da kuz' küläd mülüdas lidnankundha Kirenskan ližaks. Lidnankundan pind — 6 149,88 km².

Eläjad

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 12 640 ristitud, lidnankundan — 13 655 ristitud, rajonan kaks' koumandest. Kaik 11 310 ristitud elihe lidnas i 12 257 ristitud kaikes lidnankundas vl 2017. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli enamba 16 tuhad eläjid vozil 1979−1996 (16 500 rist. vl 1992).

Ortodoksižen hristanuskondan nell' pühäpertid oma kaičenus lidnas: Eläban Eziauguižen Stroican jumalankodi ühtennimiženke jumalanpertinke, Spasan Londuseližen Kuvandusen jumalanpert' (vspäi 1805), kaks' časounäd.

Kirenskan professionaliž-pedagogine kolledž om lidnan opendusen aluzkundaks.

Transport

Regionaline civiline Kirensk-lendimport (latin. KCK / UIKK / kir. КРН, 29 tuh. passažiroid vl 2017) sijadase koumes kilometras päivlaskmha lidnaspäi. Tehtas reisid Irkutskha da edahaižihe rajonkeskusihe, mugažo punolendimel, aviaedheotand kogoneb 14 lendimportaspäi da lendimlavaspäi.

Irdkosketused

• Lidnan tobmuden aluzkundoiden oficialine sait (gorod-kirensk.ru). (ven.)
• Kirensk-lidnan da rajonan informacine sait (kirinfo.ru). (ven.)