qusmoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qus-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Meʼda ichidagi narsalarni gʻayriixtiyoriy ravishda ogʻizdan tashqariga chiqarib tashlamoq; qayt qilmoq. ◆ Koʻnglim aynib, bir oz qusdim. n ◆ Oʻzbek oyim jom ushlagan, Kumush jomga oʻqchib qusar edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .
- Qon qusmoq 1) ogʻizdan qon tashlamoq. ◆ Kechasi bir ziyofatdan qaytib, [boy] laxta-laxta qon qusdi, azonga yaqin jon berdi. Oybek, „Tanlangan asarlar; 2) qattiq azob-mashaqqat chekmoq, qiynalmoq“ . [Saltonbu]
- Toʻqqiz bolani katta qilguncha qon yutib, qon qusgan. M. Ismoiliy, Fargʻona t. o.
2 koʻchma s.t. Olganini, oʻzlashtirgani-ni qaytarmoq. ◆ Qani, pulni qusib qoʻying. a ◆ Yemoqning qusmogʻi boʻladi, domla. Bu dunyoning ishlarini juda ham joʻn bshshang. H. Gʻulom, „Mashʼal“ .
- Tuproq (nam) qusibdi s. t. Tuproq nam tortib, namiqib, qoramtir tusga kiribdi. ◆ Har gektar yerda bir kecha-kunduz suv oqib, tuproq yuzasi qorayib, dehqon tili bilan aytganda, "tuproq qusdi". M. Nazarov, „Jil-von jilvalari“ . Qozon qusibdi Qozon de-vorlarining zanglashi natijada ovqat qo-rayib pishibdi.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚУСМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
qusmoq
блевать, рвать; ◆ qon qusmoq 1) харкать кровью; 2) перен. сильно страдать, переживать, настрадаться; * qani, pulni qusib qoʻying! а ну, гоните монету!; а ну, выкладывайте деньги!; qozon qusibdi котёл окислился (так говорят о котле, когда продукты окисления поверхности котла придают приготовляемым в нём блюдам тёмный оттенок).