gal
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]gal
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Birin-ketin sodir boʻladigan voqea-hodisalar, bajariladigan ishlar tartibi, navbati. ◆ Bugun mening galim. ◆ Ming balo bilan Qutidor qoʻlini boʻshatib, gal Otabekka yetdi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“
- Birinchi galda Avvalo, birinchi navbatda, birinchi boʻlib. ◆ [Yoʻlchining] Qorni juda och edi. Lekin unga, birinchi galda, soch-soqolini qirdirish mashaqqati tushdi. Oybek, „Tanlangan asarlar.“ ◆ Ertasi ertalab Margʻilonning Qoʻqon darbozasidan birinchi galda chiquvchi Hasanali boʻldi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“
2. Qatorda egallangan, ishgʻol etilgan oʻrin, navbat.
- Gal bermay Bir-biriga navbat bermay. ◆ Ular [yigit-qizlar] bir-biriga gal bermay, allaqanday voqeani gapirishib kelishayapti. S. Anorboyev, „Oqsoy.“
- Galga solmoq Biror bahona bilan ishni orqaga surmoq, ovora qilmoq.
- Gali bilan Navbati bilan, birin-ketin, oʻz navbatida. ◆ Yoʻlchi gali bilan mehmonlarning otlarini.. daraxtlarga qantarib bogʻladi. Oybek, „Tanlangan asarlar.“
3. ("bu", "shu", "har", "bir" kabi soʻzlar bilan) Safar, navbat. ◆ Bu gal Doʻstmat har safargiday ish qidirib ketdi-yu, lekin qaytib kelmadi. P. Tursun, „Oʻqituvchi.“ ◆ Gulnor bu yerga kelsa, Nuri har gal biron ogʻir yumush qildirar edi. Oybek, „Tanlangan asarlar.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ГАЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
gal
1 очередь, черёд; ◆ ~ unga keldi пришла его очередь; ◆ bizga ham ~ kelib qolar (букв. придёт и наш черёд) будет и на нашей улице праздник; ◆ ~i bilan по очереди, поочерёдно; ◆ oʻz ~i bilan в свою очередь; ◆ birinchi ~da в первую очередь, первым долгом, первым делом; ◆ hech kimga ~ bermay (делать что-л.), не давая возможности другим (делать то же самое);
2 раз; ◆ bir ~ один раз, однажды, как-то раз; ◆ birinchi ~ в первый раз; ◆ birinchi ~dayoq с первого же раза; ◆ bu ~ на этот раз, в этот раз; ◆ bu ~cha пока, на сей раз; ◆ bu ~gi нынешний, настоящий; ◆ shu ~ то же, что ◆ bu ~ ; ◆ yanagi ~ в другой раз, в следующий раз; ◆ har ~ каждый раз, всякий раз; ◆ har ~dagidek как обычно, как всегда; ◆
- ~ga solmoq мариновать, тянуть, откладывать (исполнение чего-л.).