dastak
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)dastak I
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]das-tak
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]DASTAK Bu ot tojik tilida dast otiga (q.) kichraytirish maʼnosini ifodalaydigan -ak qoʻshimchasini (ТжРС,543) qoʻshib hosil qilingan; 'kichik tutqich', 'kichik bir asos' kabi maʼnolarni anglatadi (OʻTIL, 1,213).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]\f. - qoʻlcha; dasta; hassa|
1 Turli qurilmalarning richag asosiga qurilgan qismi; richag. Tegirmon qulogʻining dastagi.
2 kam qoʻll. Dasta, sop, tutqa. Uning [beshikning] dastagiyu yoʻrgʻasi, qasqoniyu tagbozisi shunchalik mahkam zichlanardiki, oylab toʻxtamay tebratganda ham, biror joyidan gʻiyq etgan tovush chiqmasdi. "Yoshlik".
3 koʻchma Biror harakat uchun asos, tayanch qilib olingan yoki tayanch boʻlib xizmat qiluvchi narsa (dalil, hujjat, bahona va sh.k.). ◆ \omidning bu gapi unga katta dastak boʻldi. A. Qahhor, „Sarob“ . Bu [balik, ovlash] otaning yana bir tirikchilik dastagidir. H. Gʻulom, Mashʼal.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]dastak II
[tahrirlash]Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]das-tak
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]|f. L1^e
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Oyoqkiyimining tovonni aylantirib olgan va boshliqqa biriktiriladigan orqa qismi. Etikning dastagi. Kavushning dastagi. yash Mahkam aka botinkani qoʻliga olib, dastagini kerib berdi. R. Fayziy, Sen yetim emassan.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ДАСТАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
dastak
1 рычаг;
2 перен. главный аргумент, довод; главный козырь; ◆ ~ qilmoq использовать в качестве аргумента, довода или повода; использовать в качестве оправдания, обоснования; прикрываться, пользоваться (чьим-л.) авторитетом; спекулировать (на чем-л.), ссылаться (на кого-что-л.); ◆ bu gap unga ~ boʻldi он ухватился за эти слова; ◆ Mahkamaga borib Haqimboy vachchaning obroʻsini ~ qilaman (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Пойду в полицейское управление и воспользуюсь там авторитетом Хакимбайбачи;
3 см. dasta I;
4 спец. задник (обуви).