Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

a-za

Aytilishi

Etimologiyasi

a. 1>s — sabr-toqat tilash; taʼziya bildirish

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

etn. Ayollarning mayyit chiqqan uyda yigʻi bilan oʻtkazadigan motam marosimi. ◆ Aza ga borgan xotin oʻz dardini aytib yigʻlar. Maqol . a ◆ Kambagʻal urugʻ-aymoq, qoʻni-qoʻshnilar, toʻyda, azadasemiradigan yurimsak ayollar qorongʻida turtinib, piyoda joʻnashdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Mayyit chiqqan uydagi motam jarayoni. ◆ Azadaqatnashmoq. Azagakirib, fotiha oʻqib chiqmoq.

Aza ochmoq 1) aytib yigʻlash bilan motam marosimini boshlamoq. ◆ Krpqogʻi qalashangan temir tobut uy oʻrtasiga qoʻyilgach, xotinxalaj birdan uvvos solib, aza ochdi. E. Usmonov, „Yolqin“ ; 2) boshqa xonadon mayyitiga (odatda, qarindosh-urugʻ kishisiga) yigʻi bilan motam marosimi oʻtkazmoq (ayol kishi oʻtkazadi); 3) urush, savdo va shu kabilarga ketgan yoki dom-daraksiz yoʻqolgan kishilarning vafoti maʼlum boʻlishi bilan, shuningdek, tirikligidan umid uzilgan kishi uchun motam marosimi (aza) oʻtkazmoq. ◆ Usta Hasanbek boʻlsa oʻgʻli Shodmonbekning jangda shahid boʻlgani tufayli aza ochdi. Mirmuhsin . Meʼmor. Aza tutmoq 1) azali holatda boʻlmoq. ◆ Jabbor aka oʻlgan vaqtlarda qora kiyib, aza tutib yurgan chogʻlarida ham u oʻzini hozirgidek yakka-yolgʻiz sezmagan edi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ ; 2) diqqatchilik bilan yigʻi-sigʻi qilmoq (odatda, arzimagan narsaga).

koʻchma Umuman, motam kabi holat; zid. toʻy, xursandchilik. ◆ Bu holat kimga toʻy, kimga aza. Toʻgʻri, kambagʻalning boshi gʻamdan chiqmaydi. Hayiti ham aza, jumasi ham aza.. Oybek [[w:, Tanlangan asarlar. |, . ]] koʻchma. s.t. Umuman, yigʻi-sigʻili holat, behuda yigʻi-sigʻi (ayollarga nisbatan). ◆ Shunga ham azami, yigʻishtir yigʻi-sigʻingni.

Sinonimlari

Antonimlari

Tarjimalari

Ruscha _ru

aza
траур; оплакивание умершего, поминки; ◆ ~ tutmoq носить траур, быть в трауре; ◆ u kishi nega ~ tutib yuribdilar? ирон. отчего он в расстроенных чувствах?; ◆ Xayiti ham ~, jumasi ham ~... (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») У них и «хаит» (праздник) - траур, и пятница - траур... (т. е. вечные нелады).

Turkcha (tr)

aza

a'zo