Kontent qismiga oʻtish

Tuhfa qasamyodi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Tuhfa qasamyodi (inglizcha: The Giving Pledge — 2010-yil iyun oyida amerikalik milliarderlar Uorren Baffet va Bill Geyts tomonidan boshlangan xayriya kampaniyasi. 2020-yil avgust holatiga koʻra, mazkur hujjatni 23 mamlakatdan 211 kishi imzolagan[1]. Imzo qoʻyganlarning aksariyati dollar milliarderlari boʻlib, 2016-yil holatiga koʻra, ularning vaʼdalari 600 milliard dollarga baholangan[2].

Kampaniyaning rasmiy veb-saytida aytilishicha, „bu eng badavlat odamlar va ularning oilalarini oʻz boyliklarining katta qismini xayriya ishlariga sarflashga undash harakatidir“. 2019-yil may oyiga kelib, 23 ta mamlakatdan 204 nafar milliarder kampaniyaga qoʻshilgan va oʻz boyliklarining kamida 50 foizini xayriya ishlari uchun ajratishga qaror qilishgan. Xayriyachilar roʻyxatiga Maykl Blumberg, Jorj Lukas, Devid Rokfeller, Mark Sukerberg va boshqalar taniqli milliarderlar ham kirgan. Qasamyodga koʻra, xayriya donor tirikligida ham, uning vafotidan keyin ham amalga oshirilishi mumkin. Donorga oʻzi qoʻllab-quvvatlamoqchi boʻlgan mamlakatlar va dasturlarni tanlashda erkin beriladi. Qasamyod axloqiy hujjat, ammo qonuniy majburiyat emas, arizachi fondga aʼzo boʻlishi uchun rahbariyatga istalgan shaklda ariza topshirishi yetarli[3]. Uorren Baffet Hindiston va Xitoydan kelgan milliarderlar bilan uchrashish va ular bilan xayriya gʻoyalarini muhokama qilishdan xursand boʻlishini aytib oʻtgan[4]. 2011-yil mart oyida Shon Belden, Geyts va Baffet Hindistonga tashrif buyurib, „Tuhfa qasamyodi“ga qoʻshilish masalasini muhokama qilganlar[5]. Fransuz milliarderlari Arno Lagarder va Lilian Bettankurlar ham Baffett bilan uchrashishgan, lekin „Tuhfa qasamyodi“ga qoʻshilishdan bosh tortganlar va bu masala boʻyicha izoh berishni istamaganlar[6].


  1. Albrecht, Leslie „The Giving Pledge turns 10: These billionaires pledged to give away half their wealth, but they soon ran into a problem“ (en). MarketWatch. 2020-yil 14-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 7-sentyabr.
  2. „Global Billionaire Population: The Billionaire Census 2018“ (en). Wealth-X. 2021-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-dekabr.
  3. „Щедрость миллиардера: чем подкреплена клятва Пинчука отдать половину состояния на благотворительность - Бизнес - Forbes Украина“. 2013-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 22-fevral.
  4. „Богатые тоже платят“. 2010-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 3-oktyabr.
  5. „Gates, Buffet in Delhi with their 'Giving Pledge' - Economic Times“. articles.economictimes.indiatimes.com. The Economic Times (2011-yil 24-mart). Qaraldi: 2011-yil 24-aprel.
  6. France Inter Radio news of 1 PM, August 16, 2011.