Kontent qismiga oʻtish

Tailand milliy futbol terma jamoasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tailand milliy futbol terma jamoasi
THA_AFF_2020
THA_AFF_2020
Tahallusi

ช้างศึก (Changsuek)

  • (War elephants) (Urush fillari)
Assotsiatsiya Tailand Futbol Assotsiatsiya (FAT)
Konfederatsiya AFC (OSIYO)
Sub-konfederatsiya SAFF (Janubiy Osiyo)
Bosh murabbiy  GER Alexandre Polking
Sardor Chanathip Songkrasin
Eng koʻp oʻynagan futbolchi Kiatisuk Senamuang (134)
Eng yaxshi toʻpurar Kiatisuk Senamuang (71)
Uy stadioni Rajamangala Stadium
forma
Birinchi forma
forma
Ikkinchi forma
forma
Uchinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi 111 — Iyun 2022,
Eng yuqori 43 (sentyabr 1998,)
Eng past 165 (oktyabr 2014,)
Birinchi xalqaro oʻyin
 Tailand 7-0  Xitoy Taypeyi
(Bangkok, Tailand; 20 Avgust 1948)[1]
Eng yirik gʻalaba
 Tailand 10-0  Bruney
(Bangkok, Tailand; 25 May 1971)
Eng yirik magʻlubiyat
 Buyuk Britaniya 9-0  Tailand
(Melburn, Avstraliya; 30 Noyabr 1956)
Osiyo kubogi
Ishtiroki 8 (Ilk marta 1972-yili)
Eng yaxshi natijasi Uchinchi oʻrin (1972)

Tailand milliy futbol jamoasi (tay tilida: x̄r, Fút.bɔ̄ d͡ɕʰm tḍum tẹt)) Tailand futbol assotsiatsiyasi tomonidan boshqariladi. Mintaqaviy musobaqalarda Tailand terma jamoasi, oltita AFF chempionati kubogi va Janubi-Sharqiy Osiyo oʻyinlarining toʻqqizta yuqori darajadagi oltin medali bilan Janubi-Sharqiy Osiyodagi eng muvaffaqiyatli futbol jamoasi boʻlib kelmoqda. Janubi-Sharqiy Osiyo mamlakatlari orasida Tailand Osiyo kubogiga eng koʻp mezbon boʻlgan. Terma jamoa 1972-yilgi Osiyo Kubogida uchinchi oʻrinni egalladi va shu paytgacha Osiyo Kubogida jami yettita oʻyin oʻtkazdi. Bundan tashqari, terma jamoa 1990 va 1998-yillardagi Osiyo oʻyinlarida toʻrtinchi oʻrinni egallagan va ikki marta Yozgi Olimpiya oʻyinlarida qatnashgan. Biroq, Tailand qitʼa va jahon rekordlarida yuqori natijalarga erisha olmadi. Jamoa 2007-yilda Osiyo Kubogida ilk gʻalabasini guruh bosqichida qayd etdi.[2] Bu natijani qayd etish Tailand uchun 47 yil kerak boʻldi. Tailand ikki marta, 2002 va 2018-yillarda Jahon chempionati saralashining soʻnggi bosqichiga chiqqan, ammo barchasida mag'lubiyatga uchradi va FIFA Jahon chempionatiga chiqa olmadi.

Qirol Vajiravudh, Tailand futbol assotsiatsiyasi asoschisi
Siam assotsiatsiyasi futbol jamoasining aʼzolari.

„Siam“ nomi ostida faoliyat yuritgan jamoaning oʻtmishdoshi 1915-yilda tashkil etilgan va oʻsha yilning 20-dekabrida „Qirollik Bangkok Sports Club“ stadionida ilk norasmiy oʻyinini yevropaliklar jamoasiga qarshi oʻtkazgan. Jamoa oʻzining birinchi xalqaro oʻyinini 1930-yilda Hindi-Xitoy terma jamoasiga qarshi oʻtkazdi, uning tarkibiga janubiy vyetnamlik va fransuz oʻyinchilari kirgan.[3] Tailand 1956- yilda Melburnda boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida paydo boʻlgan va u yerda Buyuk Britaniyaga 0:9 hisobida magʻlub boʻlgan va shu tariqa chorak finalga chiqa olmagan. 1965-yilda Tailand oʻzining birinchi unvoniga ega boʻldi: Janubi-Sharqiy Osiyo oʻyinlarida birinchi oʻrin. Ular 1968-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida ikkinchi va soʻnggi oʻyinlarini oʻtkazdilar va uchta oʻyinda ham Bolgariya, Gvatemala va Chexoslovakiyaga kamida 3 ta gol farqi bilan magʻlub boʻlishdi, shu tariqa birinchi bosqichning oʻzidayoq chiqib ketishdi.[4]

Birlashgan Qirollik milliy futbol jamoasidan eng yirik magʻlubiyatidan oldin 1956 Melburn Olimpiadasidagi Tailand futbol aʼzolari.

1996-2016: Janubi-Sharqiy Osiyo bayroqdori

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1996-yilda Tailand Malayziya milliy futbol terma jamoasini 1:0 hisobida magʻlub etdi va birinchi marta ASEAN futbol chempionatida (oʻsha paytda Tiger kubogi deb ataladigan) gʻalaba qozondi. Tailand 2007, 2008 va 2012-yillarda tojni qaytarib olish uchun favorit boʻlgan, faqat Singapur milliy futbol terma jamoasi va Vyetnamga finalda magʻlub boʻlgan. Mintaqaviy 1998-yilgi Tiger Cup musobaqasida Tailand Indoneziya bilan uchrashdi, bu oʻyinda ikkala jamoaning yomon oʻyinchilari ataylab yarim finalda mezbon Vyetnam bilan toʻqnash kelmaslik va mashgʻulot bazalarini Xoshimin shahridan Xanoyga koʻchirishning texnik yukini boshdan kechirishdi.[5] FIFA har ikki jamoani „oʻyin qoidasini buzgani“ uchun 40 ming dollardan jarimaga tortdi. Tailand oʻyinda magʻlub boʻldi, muqarrar ravishda Vyetnam bilan toʻqnash keldi va yarim finalda muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Tailand 1996 va 2000-yillarda Gʻarbiy Osiyoda boʻlib oʻtgan OFK Osiyo kubogi final turniriga ketma-ket yoʻllanmani qoʻlga kiritdi va „orzular jamoasi“ oʻzining oltin davrini boshlagan paytda qatnashdi.[6]

Tailand 2004-yilda yana Osiyo Kubogiga yoʻl oldi va Yaponiya milliy futbol terma jamoasi, Eron milliy futbol terma jamoasi va debyutant Ummon milliy futbol terma jamoasi bilan bir guruhdan joy oldi. Osiyo Kubogida katta tajribaga ega boʻlishiga qaramay, jamoa hali yaxshilanish belgisini koʻrsatgani yoʻq, chunki ular barcha oʻyinlarda magʻlub boʻlishdi va butun turnirdagi eng yomon natija koʻrsatgan jamoaga aylandi. 2008-yil sentyabr oyida Tailand ingliz murabbiyi Peter Reid bilan toʻrt yillik shartnoma imzoladi, biroq Reid atigi bir yil rahbarlik qilganidan soʻng oʻz oʻrnini oʻzaro rozilik bilan tark etdi, chunki uning jamoasi 2008-yilgi AFF chempionatida finalda Vetnamga umumiy 2:3 hisobida magʻlub boʻlganidan keyin chempionlikni qoʻlga kirita olmadi.[7] 2009-yil sentyabr oyida Bryan Robson Tailandni xalqaro futbol boshqaruviga birinchi marta murabbiylik qilishga rozi boʻldi va 2014-yilgi Jahon chempionatigacha jamoani boshqarish uchun shartnoma tuzdi. Noyabr oyida Robson jamoa boshqaruvidagi ilk raqobatbardosh oʻyinini 2011-yilgi Osiyo Kubogi saralash guruhi oʻyinida Singapurga qarshi mehmondagi gʻalaba bilan nishonladi, ammo keyin oʻz uyida oʻsha raqibga magʻlub boʻldi.[8] Robson 2011-yil 8-iyun kuni sogʻligʻi bilan bogʻliq muammolar sabab Tailand bosh murabbiyligidan isteʼfoga chiqdi va uning oʻrniga Vinfrid Shefer tayinlandi, u Tailand terma jamoasini boshqaradigan toʻqqizinchi nemis murabbiyi boʻladi.

Yangi murabbiy 2014-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichiga yulduzlarni chaqirdi va dastlabki oʻyinlarda Avstraliyaga minimal yutqazdi, Ummonni 3:0 hisobida magʻlub etdi va Saudiya Arabistoni bilan durang oʻynadi, biroq ikkinchi setda bu jamoalarga umuman yutqazib qoʻymadi. 2012-yilgi AFF chempionatida Tailand oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi va yarim finalda Malayziyadan oʻzib ketdi, ammo finalda tojni Singapurga topshirdi. 2015-yilgi Osiyo Kubogi saralashida Tailand Yaqin Sharqdagi raqiblari (Eron, Quvayt, Livan) saralash bosqichidagi barcha 6 oʻyinda magʻlub boʻlib, oʻz darvozasidan 21 ta gol oʻtkazib yuborgan holda himoyadagi zaifliklarini koʻrsatdi. 2013-yil iyun oyida Shefer shartnomasini bekor qildi. Tailand futbol federatsiyasi sobiq futbolchi Kiatisuk Senamuangni terma jamoaga vaqtinchalik bosh murabbiy etib tayinladi. Uning birinchi safari 15-iyun kuni Xitoyga qarshi oʻrtoqlik oʻyini boʻlib, unda Tailand 5:1 hisobida gʻalaba qozondi.

2017-yildan hozirgi kungacha

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tailand terma jamoasiOFK Osiyo Kubogi 2019da

Somyot Poompanmoung boshqaruvni oʻz qoʻliga olganidan beri Tailand FA futbol boʻyicha erkaklar milliy terma jamoasini Osiyodagi yetakchi jamoalardan biriga aylantirishni maqsad qilib qoʻygan, buning uchun aniq 20 yillik rivojlanish rejalari va tayyorgarliklari mavjud. Jahon chempionati saralash bosqichidan chiqqandan soʻng, Kiatisuk isteʼfoga chiqdi va Tailand Milovan Rajevacni murabbiy etib tayinladi va shu tariqa birinchi braziliyalik /germaniyalik/ingliz boʻlmagan terma jamoasi bosh murabbiyi boʻldi. Biroq, yangi murabbiy bilan Tailand 2018-yilda Malayziyani yarim finalda mehmondagi gollar qoidasiga koʻra magʻlub boʻlib, AFF chempionligi unvonini himoya qila olmadi. Osiyo Kubogi-2019 oldidan Tailand terma jamoasi mezbon BAA, Bahrayn va Hindiston bilan birgalikda „A“ guruhidan joy oldi. Rajevac Hindistonga 1:4 hisobida yutqazgan Tailandni boshqardi. Serbiyalik murabbiy ishdan boʻshatildi va uning yordamchisi Sirisak Yodyardtay 7-yanvar kuni vaqtinchalik murabbiy boʻldi. Sirisak Tailandni Bahrayn ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozondi va mezbon BAA bilan 1:1 hisobida durang oʻynadi, bu esa 47 yil ichida birinchi marta OFK Osiyo Kubogining pley-off bosqichiga yoʻl olish uchun yetarli boʻldi. Ularning muvaffaqiyati FA tomonidan tabriklar bilan kutib olindi. Tailand 16-turda Xitoy bilan toʻqnash keldi va erta peshqadamlikni qoʻlga kiritdi, ammo Xitoy hal qiluvchi javob qaytargani uchun 2:1 hisobida magʻlub boʻldi. 2021-yilning 28-sentyabrida Aleksandr Polking Akira Nishino oʻrniga Tailand terma jamoasi bosh murabbiyi etib tayinlangan edi. Polkingning birinchi vazifasi 2021-yil dekabrida 2020-yilgi AFF chempionati edi. 2021-yilning 5-dekabridan 2022-yilning 1-yanvarigacha Polking oʻz vazifasini uddaladi, chunki u ikkinchi oʻyinda 2:2 hisobida durang oʻynagan Urush fillarini umumiy hisobda 6:2 hisobida gʻalaba qozondi. Indoneziyalik Garuda tomonidan Tailandga rahbarlik qilib, oltinchi marta AFF chempionligini qoʻlga kiritdi.

Vintage 1968-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari koʻylagi.

Tailandning kattalar terma jamoasi mahalliy FBT provayderi tomonidan tayyorlangan qizil rangli liboslar bilan oʻynagan. Ushbu shartnoma 2007-yilning iyunigacha davom etdi. 2007-yil iyul oyida Nike toʻplamlarni etkazib beruvchiga aylandi va oʻsha yilning oktyabr oyidan boshlab jamoa qirol Phumibol Adulyadetning 80 yilligi sharafiga toʻliq sariq rangli uy libosida oʻynadi (sariq — qirollik rangi).[9][10] 2012-yil oktyabridan 2016-yilgacha Nike oʻrniga Grand Sport 96 million baht (3,1 million dollar) qiymatidagi shartnomaga almashtirildi. Tailandning yangi uy libosi butunlay qizil rangga, mehmondagi libosi esa koʻk rangga qaytdi. Biroq 2014-yilgi AFF chempionatidan boshlab bu tartib bekor qilindi. 2016-yil sentyabr oyida milliy terma jamoa Warrix Sports bilan 2017-yildan boshlab toʻplamlar yetkazib beruvchisi boʻlish uchun toʻrt yillik shartnoma imzoladi. 2017-yilning 4-yanvarida ularning marhum qirol Phumibol vafotidan keyin bir yil davomida, qora va oq motamning anʼanaviy Tailand ranglari bilan yangi provayder Tailand liboslarining yangi juftligini taqdim etdi. 2018-yil mart oyida Uorriks Tailandni birinchi koʻk rangga, ikkinchisi qizil rangga ega boʻlgan oq-qora uchinchi toʻplam qoʻshilgan holda qaytardi. 2018-yil dekabr oyida 2019-yilgi Osiyo Kubogi kampaniyasi va 2019-yilning qolgan qismi uchun koʻk, qizil rangli liboslarning yangi, quyuqroq versiyasi va toʻliq oq rangli uchinchi libos taqdim etildi. May oyida boʻlib oʻtadigan Qirol kubogi-2019 uchun Uorriks 2019-yilning may oyida oʻtkaziladigan „Qirollik Kubogi“ uchun toʻplamni chiqardi. (oq shorti va paypoqli sariq koʻylak — xabarlarga koʻra, sariq yangi toj kiygan qirol Maha Vajiralongkornning sevimli rangidir).

Murabbiylar shtabi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Name Role
Texnik direktor Ispaniya Carles Romangosa
Bosh menejer Tailand Nualphan Lamsam
Bosh murabbiy Braziliya Germaniya Alexandré Pölking
Yordamchi murabbiy Tailand Wasapol Kaewpaluk
Tailand Nuengrutai Srathongvian
Darvozabonlar murabbiyi Tailand Umarin Yaodam
Fitnes murabbiyi Yaponiya Yohei Shiraki
Video tahlilchisi Portugaliya Luís Viegas
Shifokor Tailand Dr. Keerati Surakan
Fizioterapevt Tailand Panuwat Chutichotlimsakul

Murabbiylar tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi tarkib

[tahrir | manbasini tahrirlash]
0#0 pos. Futbolchi Tugʻilgan sanasi (yosh) Ishtiroki Gollari Klubi
1 1DA Kawin Thamsatchanan 26-yanvar 1990-yil (1990-01-26) (34 yosh) 69 0  THA Muangthong United
23 1DA Siwarak Tedsungnoen 20-aprel 1984-yil (1984-04-20) (40 yosh) 33 0  THA Buriram United
20 1DA Kittipong Phuthawchueak 26-sentyabr 1989-yil (1989-09-26) (35 yosh) 1 0  THA BG Pathum United
3 2HM Theerathon Bunmathan (captain) 6-fevral 1990-yil (1990-02-06) (34 yosh) 72 6  THA Buriram United
19 2HM Tristan Do 31-yanvar 1993-yil (1993-01-31) (31 yosh) 48 0  THA Bangkok United
21 2HM Peerapat Notchaiya 4-fevral 1993-yil (1993-02-04) (31 yosh) 32 1  THA Bangkok United
4 2HM Pansa Hemviboon 8-iyul 1990-yil (1990-07-08) (34 yosh) 27 5  THA Buriram United
2 2HM Sasalak Haiprakhon 8-yanvar 1996-yil (1996-01-08) (28 yosh) 14 0  THA Buriram United
5 2HM Jakkapan Praisuwan 16-avgust 1994-yil (1994-08-16) (30 yosh) 3 0  THA BG Pathum United
13 2HM Suphanan Bureerat 10-oktyabr 1993-yil (1993-10-10) (31 yosh) 3 0  THA Port
6 3YH Sarach Yooyen 30-may 1992-yil (1992-05-30) (32 yosh) 59 2  THA BG Pathum United
15 3YH Tanaboon Kesarat 21-sentyabr 1993-yil (1993-09-21) (31 yosh) 55 1  THA Port
8 3YH Thitiphan Puangchan 1-sentyabr 1993-yil (1993-09-01) (31 yosh) 49 7  THA Bangkok United
11 3YH Bordin Phala 20-dekabr 1994-yil (1994-12-20) (29 yosh) 21 2  THA Port
16 3YH Phitiwat Sukjitthammakul 1-fevral 1995-yil (1995-02-01) (29 yosh) 19 0  THA BG Pathum United
14 3YH Pathompol Charoenrattanapirom 21-aprel 1994-yil (1994-04-21) (30 yosh) 12 1  THA BG Pathum United
12 3YH Worachit Kanitsribampen 24-avgust 1997-yil (1997-08-24) (27 yosh) 12 2  THA BG Pathum United
18 3YH Weerathep Pomphan 19-sentyabr 1996-yil (1996-09-19) (28 yosh) 9 0  THA Muangthong United
7 3YH Pakorn Prempak 2-fevral 1993-yil (1993-02-02) (31 yosh) 9 0  THA Port
22 3YH Chaowat Veerachat 23-iyun 1996-yil (1996-06-23) (28 yosh) 5 1  JPN Cerezo Osaka
10 4HJ Teerasil Dangda 6-iyun 1988-yil (1988-06-06) (36 yosh) 115 53  THA BG Pathum United
9 4HJ Adisak Kraisorn 1-fevral 1991-yil (1991-02-01) (33 yosh) 46 19  THA Port
17 4HJ Chayawat Srinawong 12-yanvar 1993-yil (1993-01-12) (31 yosh) 4 0  THA Bangkok United