Kontent qismiga oʻtish

Peshtoq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Peshtoq qismlari madrasa misolida: 1-peshtoq; 2-kitoba; 3-ravoq; 5-qanos.
Peshtoqdan alohida 4-guldasta.

Peshtoqmadrasa, masjid, maqbara, karvonsaroy va boshqa binolarning old tomoni — asosiy kirish qismi. Peshtoq binoning hashamatli baland, bezakdor meʼmoriy boʻlagi boʻlib, odatda, bino devori sathidan bir oz boʻrttirib chiqariladi. Asosiy oʻrinni markaziy ravoq, uning ikki yonidagi dahanasi va tepasidagi ikki uchburchak qanos va kitoba tashkil etadi.

Oʻrta Osiyoda

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻrta Osiyoda saqlanib qolgan peshtoqlarning eng qadimiy namunasi Arab ota maqbarasidir. Peshtoq koshin va sirkor parchinlar, girih hamda diniy va falsafiy mazmundagi kitobalar bilan bezatilgan. Ulugʻbek, Sherdor, Tillakori, Nodir devonbegi, Abdulazizxon madrasalarining peshtoqi oʻziga xos milliy meʼmorlik uslubida serhasham bezatilgan[1].


Afgʻonistonda

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rossiya va Kavkazda

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil