Haut-Rhin
Haut-Rhin Haut-Rhin | |
|---|---|
| Departament | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 47°57′0″N 7°19′0″E / 47.95000°N 7.31667°E | |
| Mamlakat | Fransiya |
| Aholisi | 767,086 |
| Milliy tarkib | fransuzlar |
| Vaqt mintaqasi | UTC 1 |
| Telefon kodi | 68 |
|
| |
Haut-Rhin (fransuzcha talaffuzi: [oʁɛ̃], maʼnosi. "Yuqori Reyn" nemischa: Oberelsass [1]) Fransiyaning Grand Est mintaqasida joylashgan, Germaniya va Shveysariya bilan chegaradosh departamentdir. U Reyn daryosi sharafiga nomlangan. Uning nomi Yuqori Reyn degan maʼnoni anglatadi. Haut-Rhin sobiq maʼmuriy Elzas mintaqasining ikkita departamentidan kichikroq va kamroq aholi yashaydigan hududidir. 1922-yildan beri Territoire de Belfort nomi bilan maʼlum boʻlgan janubiy hududning boʻlinishi departament hududiga taʼsir qilgan. 2019 yilda uning aholisi 767 086 kishi edi[2].
2021-yil 1-yanvarda Bas-Rhin va Haut-RHin departamentlari Elzasning kengashiga birlashtirildi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haut-Rhin Fransiya inqilobi davrida 1790-yil 4 martda Elzas provinsiyasining janubiy yarmida, 1789-yil 22-dekabrdagi qonun bilan tashkil etilgan 83 ta departamentdan biri.
Asosiy shaharlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aholi eng koʻp yashaydigan kommuna — Mulhouse. Colmar shahri aholi soni boʻyicha ikkinchi oʻrinda turadi. 2019-yil holatiga koʻra, aholisi 10 000 dan ortiq boʻlgan 11 ta kommuna mavjud[2].
| Kommuna | Aholi (2019) |
|---|---|
| Mulhouse | 108 312 |
| Kolmar | 68 682 |
| Sent-Luis | 22 413 |
| Illzach | 14 784 |
| Vittenxaym | 14 776 |
| Rixxaym | 14,204 |
| Kingersheim | 13 263 |
| Riedisheim | 12 520 |
| Cernay | 11 476 |
| Gebviller | 11 020 |
| Vittelshaym | 10 362 |
Demografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1801-yildan boshlab aholining rivojlanishi qayd etib boriladi.
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1801 | 272,334 | — |
| 1806 | 299,877 | 10.1% |
| 1821 | 326,633 | 8.9% |
| 1831 | 375,473 | 15.0% |
| 1841 | 409,683 | 9.1% |
| 1851 | 436,744 | 6.6% |
| 1861 | 459,554 | 5.2% |
| 1871 | 458,873 | −0.1% |
| 1880 | 461,942 | 0.7% |
| 1890 | 471,609 | 2.1% |
| 1900 | 495,209 | 5.0% |
| 1910 | 517,865 | 4.6% |
| 1921 | 468,943 | −9.4% |
| 1931 | 516,726 | 10.2% |
| 1936 | 507,551 | −1.8% |
| 1946 | 471,705 | −7.1% |
| 1954 | 509,647 | 8.0% |
| 1962 | 547,92 | 7.5% |
| 1968 | 585,018 | 6.8% |
| 1975 | 635,209 | 8.6% |
| 1982 | 650,372 | 2.4% |
| 1990 | 671,319 | 3.2% |
| 1999 | 708,025 | 5.5% |
| 2006 | 736,475 | 4.0% |
| 2011 | 753,056 | 2.3% |
| 2016 | 762,743 | 1.3% |
Iqtisodiyoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haut-Rhin — Fransiyaning eng boy departamentlaridan biri. Hozirda Peugeot 2008 va Peugeot 508 ishlab chiqarilgan Stellantis Mulhouse Plant avtomobil zavodi bor. Elzas va unga tutash Mozel departamenti Fransiyaning qolgan qismidan bir oz farq qiladigan huquqiy tizimga ega. Koʻrib chiqilayotgan nizomlar 1871—1919-yillarga toʻgʻri keladi. Bu hudud Germaniya imperiyasining bir qismi boʻlgan. 1919-yilda Elzas-Lotaringiya Fransiyaga qaytishi bilan Parij Elzas va Mozel baʼzi masalalarda, ayniqsa ovchilik, iqtisodiy hayot, mahalliy hukumat munosabatlari, tibbiy sugʻurta va ijtimoiy huquqlar boʻyicha baʼzi mahalliy qonunlarni saqlab qolishlari kerakligini qabul qildi.
Siyosati
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Saylov okrugi | Aʼzo [3] | Partiya | |
|---|---|---|---|
| Haut-Rhin 1-saylov okrugi | Eric Straumann | Respublikachilar | |
| Haut-Rhin 2-saylov okrugi | Jak Kattin | Respublikachilar | |
| Haut-Rhin 3-saylov okrugi | Jean-Lyuk Reitzer | Respublikachilar | |
| Haut-Rhin 4-saylov okrugi | Rafael Shellenberger | Respublikachilar | |
| Haut-Rhin 5-saylov okrugi | Olivier Becht | Agir | |
| Haut-Rhin 6-saylov okrugi | Bruno Fuchs | La République En Marche! | |
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
Mulhouse shahar hokimiyati -
-
-
"Oltin d'Alsace" -
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Office pour la Langue et la Culture d’Alsace. „Wàs brücht m'r im Elsàss ? Petit lexique français-alsacien“ (fr). oclalsace.org. 2022-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 10-dekabr.
- ↑ 2,0 2,1 Populations légales 2019: 68 Haut-Rhin, INSEE
- ↑ Nationale. „Assemblée nationale ~ Les députés, le vote de la loi, le Parlement français“. Assemblée nationale.
