Kontent qismiga oʻtish

Anal jinsiy aloqa

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Anal jinsiy aloqa tasviri

Anal jinsiy aloqa odatda jinsiy lazzatlanish uchun tik turgan jinsiy olatni odamning anusiga yoki anus va toʻgʻri ichakka kiritilishi va bosilishidir.[1][2] Anal jinsiy aloqaning boshqa shakllariga barmoq urish, anal orqali jinsiy oʻyinchoqlardan foydalanish, anus (anilingus) orqali amalga oshiriladigan ogʻzaki jinsiy aloqa kiradi.[3][4] Garchi anal jinsiy aloqa koʻpincha jinsiy olatni – anal penetratsiyasini bildirsa-da,[2][3][5] manbalar baʼzan faqat jinsiy olatni – anal penetratsiyasini bildirish uchun anal jinsiy aloqadan foydalanadi va anal jinsiy aloqa har qanday shaklda anal jinsiy faoliyatni anglatish uchun foydalaniladi.

Anal jinsiy aloqa odatda erkak gomoseksualizm bilan bogʻliq boʻlsa-da, tadqiqot shuni koʻrsatadiki, hamma gey erkaklar ham anal jinsiy aloqa bilan shugʻullanmaydi va bu heteroseksual munosabatlarda kam uchraydi.[6][7] Anal jinsiy aloqa turlari ham lezbiyan jinsiy amaliyotining bir qismi boʻlishi mumkin.[8] Odamlar anal nerv uchlarini qoʻzgʻatish orqali anal jinsiy aloqadan zavqlanishlari mumkin va orgazmga anal penetratsiya orqali erishish mumkin — erkaklarda prostata bezining bilvosita qoʻzgʻalishi, ayollarda klitoris yoki qin hududi (baʼzan G-nuqta deb ataladi) va boshqa sezgir nervlarni (ayniqsa, pudendal asab) bilvosita stimulyatsiya qilish orqali.[3][9] Biroq, odamlarda anal jinsiy aloqa ogʻriqli, baʼzan juda ham ogʻriqli boʻlishi mumkin [10][11], bu baʼzi hollarda psixologik omillarga bogʻliq boʻlishi mumkin.[11]

Erkakdan ayolga

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xulq-atvor va qarashlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
1892-yil Pol Avril tomonidan litografiya, erkakdan ayolga anal jinsiy aloqa tasvirlangan

Anal sfinkterlar odatda qinning tos boʻshligʻi mushaklariga qaraganda qattiqroq boʻladi, bu esa jinsiy olatni ustiga qoʻllanadigan bosim tufayli erkakdan ayolga anal aloqa paytida jinsiy aloqada boʻlgan erkakning jinsiy zavqini oshirishi mumkin.[2][12] Erkaklar ham anal jinsiy aloqa paytida dominantligi sababli penetratsion roldan bahramand boʻlishlari mumkin, bu ayol partnyor yoki jamiyat tomonidan taqiqlanganligi taʼkidlanishi sababli yoki bu jinsiy maylni qondirish uchun qoʻshimcha imkoniyatni taqdim etganligi uchun uni yanada jozibali qilib koʻrsatadi [4][12]

Erkakdan erkakka

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xulq-atvor va qarashlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
19-asr Hadrian va Antinousning erotik talqini (tafsilot), Pol Avril tomonidan

Tarixan anal jinsiy aloqa odatda erkak gomoseksualizm bilan bogʻlangan. Biroq, koʻplab gey erkaklar va erkaklar bilan jinsiy aloqada boʻlgan erkaklar (gey, biseksual, heteroseksual yoki oʻzlarining jinsiy shaxsini aniqlamaganlar) anal jinsiy aloqa bilan shugʻullanmaydilar.[6][7][13][14] Boshqa erkaklar bilan anal jinsiy aloqada boʻlgan erkaklar orasida insertiv sherigini yuqori (top), penetratsiya qilinganini esa pastki (bottom) deb atash mumkin. Ikkala rolni yoqtiradiganlarni koʻp qirrali (versatil) deb atash mumkin.[15]

Anal jinsiy aloqani afzal koʻradigan gey erkaklar buni jinsiy aloqaning oʻz versiyasi va zavqlanishga qodir boʻlgan yaqinlikning tabiiy ifodasi sifatida koʻrishlari mumkin.[16][13][17] Vaginal jinsiy aloqa geteroseksuallar bilan rezonanslashsa, xuddi shunday hissiy ahamiyatga ega boʻlgan gey erkaklar bilan rezonanslashi mumkinligi haqidagi tushuncha ham koʻrib chiqildi.[17][18] Erkaklar bilan jinsiy aloqada boʻlgan baʼzi erkaklar, anal jinsiy aloqa paytida qabul qiluvchi sherik boʻlish ularning erkakligini shubha ostiga qoʻyishiga ishonishadi.[19][20]

Erkaklar bilan jinsiy aloqada boʻladigan erkaklar, shuningdek, frot yoki oʻzaro onanizmning boshqa shakllari bilan shugʻullanishni afzal koʻrishlari mumkin, chunki ular buni yanada yoqimli yoki koʻproq mehrli, bokiralikni texnik saqlab qolish yoki anal jinsiy aloqaga xavfsiz jinsiy aloqa alternativi sifatida qarashadi.[13][15][21][18][22]

Ayoldan erkakga

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Erkak bilan anal jinsiy aloqa bilan shugʻullanmoqchi boʻlgan tasmali dildo kiygan ayol

Ayollar anusning tashqi yoki ichki qismlarini barmoq bilan tegizish orqali erkakning anusini jinsiy ragʻbatlantirishi mumkin; ular shuningdek, perineumni (erkaklar uchun skrotum va anus oʻrtasida joylashgan) ragʻbatlantirishi, prostata bezini massaj qilishi yoki anilingus bilan shugʻullanishi mumkin.[4][23][24] Dildo kabi jinsiy aloqa oʻyinchoqlaridan ham foydalanish mumkin.[4][23] Ayolning jinsiy aloqa qilish uchun erkakning anusiga tasmali dildo bilan kirishi amaliyoti pegging deb ataladi.[25][26]

Ayoldan ayolga

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Boshqa ayolga anilingus (anal-ogʻzaki jinsiy aloqa) qilayotgan ayol

Lezbiyan jinsiy amaliyotiga kelsak, anal jinsiy aloqa barmoqlar bilan urish, dildo yoki boshqa jinsiy aloqa oʻyinchoqlaridan foydalanish yoki anilingusni oʻz ichiga oladi.[8][27]

Sogʻliq uchun xavflar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Umumiy xavflar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Toʻgʻri ichakning shilliq pardalari

Anal jinsiy aloqa oʻz ishtirokchilarini ikkita asosiy xavfga duchor qilishi mumkin: tananing boshqa joylarida topilmaydigan yuqumli mikroorganizmlarning koʻpligi sababli infektsiyalar va ularning moʻrtligi tufayli anus va toʻgʻri ichakning jismoniy shikastlanishi.[28][29] Himoyasiz jinsiy olatni-anal penetratsiyasi, xalq tilida barebacking deb nomlanuvchi (prezervativ taqilmagan)[30] jinsiy yoʻl bilan yuqadigan infektsiyalarni (JYBYI) yuqtirish xavfini oshiradi, chunki anal sfinkteri nozik, oson yirtiladigan toʻqima boʻlib, patogenlar uchun kirishni taʼminlaydi.[28][29] Prezervativlardan foydalanish, yirtish xavfini kamaytirish uchun koʻp moylash,[31] va umuman xavfsiz jinsiy aloqa amaliyoti, JYBYI xavfini kamaytiradi.[29][32] Biroq, anal jinsiy aloqa paytida prezervativ sinishi yoki boshqa yoʻl bilan chiqib ketishi mumkin. Bu anal sfinkterlarning siqilishi tufayli boshqa jinsiy aloqalarga qaraganda sodir boʻlishi havfi yuqori.[29]

Jismoniy shikastlanish va saraton

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anal jinsiy aloqa gemorroyni kuchaytirishi va shuning uchun qon ketishiga olib kelishi mumkin; boshqa hollarda gemorroyning shakllanishi anal jinsiy aloqa bilan bogʻliq.[2][33] Agar qon ketish anal jinsiy aloqa natijasida yuzaga kelsa, bu anal yoki toʻgʻri ichak toʻqimalarining yorilishi (anal yoriq) yoki yoʻgʻon ichakning teshilishi (teshik) tufayli ham boʻlishi mumkin. Ikkinchi oʻrinda keltirilgan misol jiddiy tibbiy muammo hisoblanadi va zudlik bilan tibbiy yordam koʻrsatish orqali bartaraf etilishi mumkin.[2][33]

Fransua-Rollan Elluin, ilohiy gʻazabni qoʻzgʻatuvchi sodomliklar, Le pot-pourri (1781)

Pravoslav yahudiy mazhablari tomonidan obroʻli deb hisoblangan Mishne Tavrot matnida [34] „erkakning xotini unga berilganligi sababli, u u bilan har qanday tarzda harakat qilishi mumkin. U hohlagan vaqtda u bilan yaqinlik qilishi va uning tanasining istalgan aʼzosini oʻpishi mumkin, shuningdek, u bilan tabiiy yoki gʻayritabiiy tarzda (tabiiy tarzda, gʻayritabiiy tarzda anal va ogʻzaki jinsiy aloqa nazarda tutiladi) jinsiy aloqa qilishi mumkin, agar u sperma isrof qilmasa. Shunday boʻlsa-da, erkak kishi bu ishda yengiltaklik bilan ish qilmasligi va yaqinlik paytida oʻzini poklashi taqvoning sifatlaridandir“ [35]

Xristian matnlari baʼzida anal jinsiy aloqani evfemik tarzda " peccatum contra naturam " deb atashi mumkin („tabiatga qarshi gunoh“, Tomas Akvinskiydan keyin) yoki Sodomitica luxuria („sodomitik shahvatlar“, Buyuk Karlning farmonlaridan birida) yoki peccatum illud horribile, inter christianos non nominandum („Xristianlar orasida aytilmaydigan dahshatli gunoh“).[36][37][38]

Jinsiy aloqada boʻlgan ikki yigit tasvirlangan Usmonli rasmi (Savoqub al-Manaqibdan)

Livat, yoki Lut qavmining gunohi deya ataluvchi bir xil jins vakillari orasidagi jinsiy aloqa Islom dinida mutlaq taʼqiqlangan. Qurʼonda Sadum va Amuraga kelgan qahr haqida aytiladi va bu noanʼanaviy jinisy aloqa sabab deb ishoniladi. Buni taqiqlovchi islomiy qonunlar va hadislar ham mavjud.[39] Islomiy eʼtiqodga koʻra al-Livat va Lutiy soʻzlaridan homoseksuallikni anglatish uchun qoʻllash Ollohning paygʻambariga hurmatsizlik oʻlaroq eʼtirozli hisoblanadi. Shu sababli bu hollarda homoseksuallik va sodomi soʻzlari qoʻllanadi. Bu jinoyat oʻgʻirlik jinoyati qanday boʻlsa shunga tenglashtiriladi.[40][40][41]

  1. Wayne Weiten. Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st century. Cengage Learning, 2016 — 349-bet. ISBN 978-1305968479. Qaraldi: 11-mart 2017-yil. „Anal intercourse involves insertion of the penis into a partner's anus and rectum.“ 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda sarlavha= parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“.
  3. 3,0 3,1 3,2 Barry R. Komisaruk. The Orgasm Answer Guide. JHU Press, 2009 — 108–109-bet. ISBN 978-0-8018-9396-4. Qaraldi: 6-noyabr 2011-yil. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Vern LeRoy Bullough. Human Sexuality: An Encyclopedia. Taylor & Francis, 1994 — 27–28-bet. ISBN 0824079728. Qaraldi: 5-iyul 2013-yil. 
  5. Kimberly R. McBride; J. Dennis Fortenberry (March 2010). „Heterosexual anal sexuality and anal sex behaviors: a review“. Journal of Sex Research. 47-jild, № 2–3. 123–136-bet. doi:10.1080/00224490903402538. PMID 20358456.
  6. 6,0 6,1 {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda sarlavha= parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“.
  7. 7,0 7,1 Kaye Wellings. Sexual Health: A Public Health Perspective. McGraw-Hill International, 2012 — 91-bet. ISBN 978-0335244812. Qaraldi: 29-avgust 2013-yil. 
  8. 8,0 8,1 Felice Newman. The Whole Lesbian Sex Book: A Passionate Guide For All Of Us. Cleis Press, 2004 — 205–224-bet. ISBN 978-1-57344-199-5. Qaraldi: 6-noyabr 2011-yil. 
  9. Rosenthal, Martha. Human Sexuality: From Cells to Society. Cengage Learning, 2012 — 133–135-bet. ISBN 978-0-618-75571-4. Qaraldi: 17-sentabr 2012-yil. 
  10. „arxiv nusxasi“. 2015-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-mart.
  11. 11,0 11,1 Joel J. Heidelbaugh. Clinical men's health: evidence in practice. Elsevier Health Sciences, 2007 — 273-bet. ISBN 978-1-4160-3000-3. Qaraldi: 14-oktabr 2011-yil. 
  12. 12,0 12,1 Joann S. DeLora. Understanding Sexual Interaction. Houghton Mifflin (Original from the University of Virginia) [1981], 2008 — 123-bet. ISBN 978-0-395-29724-7. Qaraldi: 6-noyabr 2011-yil. „Many men find anal intercourse more exciting than penile-vaginal intercourse because the anal opening is usually smaller and tighter than the vagina. Probably the forbidden aspect of anal intercourse also makes it more exciting for some people.“ 
  13. 13,0 13,1 13,2 Edwin Clark Johnson. Gay Perspective: Things Our Homosexuality Tells Us about the Nature of God & the Universe. Lethe Press, 2008 — 139-bet. ISBN 978-1-59021-015-4. Qaraldi: 12-fevral 2011-yil. 
  14. Goldstone, Stephen E.; Welton, Mark L. (2004). „Sexually Transmitted Diseases of the Colon, Rectum, and Anus“. Clin Colon Rectal Surg. 17-jild, № 4. 235–239-bet. doi:10.1055/s-2004-836944. PMC 2780055. PMID 20011265.
  15. 15,0 15,1 Steven Gregory Underwood. Gay Men and Anal Eroticism: Tops, Bottoms, and Versatiles. Harrington Park Press, 2003 — 4–225-bet. ISBN 978-1-56023-375-6. Qaraldi: 12-fevral 2011-yil. 
  16. Hunko, Celia. „Anal sex: Let's get to the bottom of this“ (6-fevral 2009-yil). 2010-yil 28-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-mart.
  17. 17,0 17,1 Raymond A. Smith. Encyclopedia of AIDS: A Social, Political, Cultural and Scientific Record of the HIV Epidemic. Taylor & Francis, 1998 — 73–76-bet. ISBN 0203305493. Qaraldi: 23-dekabr 2013-yil. 
  18. 18,0 18,1 „The New Sex Police“ (12-aprel 2005-yil).
  19. John H. Harvey. The handbook of sexuality in close relationships. Routledge, 2004 — 355–356-bet. ISBN 0805845488. Qaraldi: 2011-yil 12-mart. 
  20. Vasquez del Aguila, Ernesto. Being a Man in a Transnational World: The Masculinity and Sexuality of Migration Routledge Advances in Feminist Studies and Intersectionality. Routledge, 2013 — 104–105-bet. ISBN 978-1134601882. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil. 
  21. Joseph Gross, Michael. Like a Virgin. Here Publishing, 2003 — 44–45-bet. 0001-8996. Qaraldi: 12-mart 2011-yil. 
  22. „Why Some Gay Men Don't Go All The Way“. Out (2004-yil fevral), s. 76–77.
  23. 23,0 23,1 Zdrok, Victoria. The Anatomy of Pleasure. Infinity Publishing, 2004 — 100–102-bet. ISBN 978-0741422484. Qaraldi: 5-iyul 2013-yil. 
  24. Keesling, Barbara. Sexual Pleasure: Reaching New Heights of Sexual Arousal and Intimacy. Hunter House, 2005 — 221-bet. ISBN 9780897934350. Qaraldi: 6-iyul 2013-yil. 
  25. Hawley, John C. LGBTQ America Today: An Encyclopedia, Volume 1. Greenwood Press, 2008 — 977-bet. ISBN 978-0313339905. Qaraldi: 5-iyul 2013-yil. 
  26. „We Have a Winner!“. The Stranger.
  27. JoAnn Loulan. Lesbian Sex. The University of California, 1984 — 53-bet. ISBN 0-933216-13-0. Qaraldi: 3-fevral 2011-yil. 
  28. 28,0 28,1 Robert I Krasner. The Microbial Challenge: Science, Disease and Public Health. Jones & Bartlett Publishers, 2010 — 416–417-bet. ISBN 978-0763797355. Qaraldi: 28-avgust 2013-yil. 
  29. 29,0 29,1 29,2 29,3 Werner W. K. Hoeger. Lifetime Fitness and Wellness: A Personalized Program. Cengage Learning, 2010 — 455-bet. ISBN 978-1133008583. Qaraldi: 28-avgust 2013-yil. 
  30. Partridge, Eric. The New Partridge Dictionary of Slang and Unconventional English: A-I, reprint, Taylor & Francis, 2006 — 92-bet. ISBN 978-0-415-25937-8. Qaraldi: 3-iyun 2020-yil. „Bareback – to engage in sex without a condom.“ 
  31. Carballo-Diéguez, Alex; Stein, Z.; Saez, H.; Dolezal, C.; Nieves-Rosa, L.; Diaz, F. (2000). „Frequent use of lubricants for anal sex among men who have sex with men“. American Journal of Public Health. 90-jild, № 7. 1117–1121-bet. doi:10.2105/AJPH.90.7.1117. PMC 1446289. PMID 10897191.
  32. Donna D. Ignatavicius. Medical-Surgical Nursing: Patient-Centered Collaborative Care. Elsevier Health Sciences, 2013 — 1655-bet. ISBN 978-0323293440. Qaraldi: 30-aprel 2015-yil. 
  33. 33,0 33,1 Janet R. Weber. Health Assessment in Nursing. Lippincott Williams & Wilkins, 2013 — 588-bet. ISBN 978-1469832227. Qaraldi: 1-may 2015-yil. 
  34. Isidore Twersky, Introduction to the Code of Maimonides (Mishneh Torah), Yale Judaica Series, vol. XII (New Haven and London: Yale University Press, 1980). passim, and especially Chapter VII, „Epilogue“, pp. 515-538.
  35. Maimonides, Moshe. Mishneh Torah — Laws Concerning Forbidden Relations 21:9-bet. 
  36. Albrecht Classen. Sexuality in the Middle Ages and the Early Modern Times: New Approaches to a Fundamental Cultural-historical and Literary-anthropological Theme. Walter de Gruyter, 2010 — 13-bet. ISBN 978-3110205749. Qaraldi: 15-sentabr 2014-yil. 
  37. Byrne Fone. Homophobia: A History. Macmillan, 2001 — 133-bet. ISBN 1466817070. Qaraldi: 15-sentabr 2014-yil. 
  38. Louis Crompton. Homosexuality and Civilization. Harvard University Press, 2009 — 529-bet. ISBN 978-0674030060. Qaraldi: 15-sentabr 2014-yil. 
  39. Mark M Leach. Cultural Diversity and Suicide: Ethnic, Religious, Gender, and Sexual Orientation Perspectives. Routledge, 2014 — 121-bet. ISBN 978-1317786597. Qaraldi: 15-sentabr 2014-yil. 
  40. 40,0 40,1 Yahaya Yunusa Bambale. Crimes and Punishments Under Islamic Law. Malthouse Press Limited [2003], 2008 — 40-bet. ISBN 978-9780231590. Qaraldi: 15-sentabr 2014-yil. 
  41. Randy P. Conner. Cassell's Encyclopedia of Queer Myth, Symbol, and Spirit: Gay, Lesbian, Bisexual, and Transgender Lore. Cassell [1997], 2006 — 20; 216-bet. ISBN 0304337609. Qaraldi: 15-sentabr 2014-yil. „Indeed, homoeroticism in general and anal intercourse in particular are referred to as liwat, while those (primarily men) engaging in these behaviors are referred to as qaum Lut or Luti, 'the people of Lot.'“