Abxaziya davlat madhiyasi

Audio
	Abxaziya davlat madhiyasi fayl; yordam;

	; Notalar varaqasi
	Abxaziya davlat madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i	Gennady Alamia
Bastakor	Valery Chkadua
Qabul qilindi	2007-yil 24-oktyabr
Audio
	Abxaziya davlat madhiyasi fayl; yordam;

Qisqa ovozli yozuv

Madhiyani instrumental yozib olish

Qisqa instrumental yozuv

„Aiaaira“ (abxazcha: Aiaaira; „Gʻalaba“) — qisman tan olingan Abxaziya davlatining milliy madhiyasi. Abxaziya davlatining madhiyasi 1992-yilda qabul qilingan. Qoʻshiq matni shoir Gennadiy Alamia tomonidan yozilgan, musiqasi esa Valery Chkadua tomonidan bastalangan^[1].

Tarix

Qoʻshiq matni 1992-yilda Abxaziya mustaqilligini eʼlon qilganidan keyin yozilgan. Madhiyada namuna sifatida qisqa muddatli Gruziya Demokratik Respublikasi (1918-1921) davrida yaratilgan abxaziya inqilobiy qoʻshigʻi „Kiaraz“ (abxazcha: „Karaz“)dan foydalanilgan^[2].

1994-yilda Gruziya bilan mustaqillik uchun urushdan keyin Valeriy Chkadua Abxaziyaning birinchi prezidenti Vladislav Ardzinbaning shaxsiy iltimosiga binoan madhiyani bastalagan. Sergei Prokofiev va Dmitry Shostakovichdan tahsil olgan Chkadua madhiyaga turli xalq folklorlarining motivlarini kiritgan. Bu ish uchun gonorar olishdan bosh tortgan Chkadua qishda madhiyani muzlab, isitilmaydigan uyda yozgan edi, lekin shunga qaramasdan prezidentning rahmati sifatida uy-joy oldi^[3].

Madhiya Xalq Assambleyasi tomonidan 2007-yil 24-oktabrda Abxaziya Respublikasining „Abxaziya Respublikasining Davlat madhiyasi to‘g‘risida“gi 1873-s — IV-sonli konstitutsiyaviy qonunida rasman qabul qilingan bo‘lib, Prezident Sergey Bagapsh 2007-yil 2-noyabrda imzolagan. S. Bagapsh Prezident lavozimiga saylangandan so'ng, "Abxaziya Respublikasining Davlat madhiyasi to'g'risida"gi qonun loyihasi e'lon qilindi va ushbu qonun loyihasi 2007-yil 24-oktyabrda uchinchi o'qishda qabul qilindi.^[4].

Matn

Abxaz tilida

Abxaz tilida	Transliteratsiya	IPA transkripsiyasi	English translation
Шәнеибац, шәнеибац, Аԥсуаа рыҷкәынцәа! Аԥсны азыҳәан ашьа казҭәаз, Аԥсуаа рыҷкәынцәа! Ахақәиҭраз ашьа казҭәаз, Аԥсуаа рыҷкәынцәа! О-ҳо-ҳо-о-ҳо-о-Рада О-ҳо-ҳо-о-ҳо-Раида-ра! Ажәҩан мрадоуп, еҵәадоуп Уара уда, Аԥсынра! Еҵәа-бырлаш Аԥсынтәыла, Улԥха згәаҵақәа ирҭыԥхо, Геи-шьхеи рыԥшӡара зыԥшнылаз Жәлар ламысла иҳаракхоит. Рада, Раида, Рарира! Рада, Рерама, Рерашьа! Нарҭаа риира-зиироу Афырхацәа Ран-Гәашьа Аԥсынтәыла-иԥшьоу атәыла, Ихы здиныҳәалаз Анцәа! Зқьышықәсала имҩасхьо гылан, Рыжәҩа еибырҭоиҭ уԥацәа! Шәнеибац, Аԥсныжәлар! Аишьцәа, шәнеибац! Нхыҵ-аахыҵ ҳаицуп! Ҳазшаз илаԥш Ҳхыуп иаҳхымшәо Ԥеиԥш лаша ҳзыԥшуп! Шәнеибац, Аԥсныжәлар, Игылеит ҳамра, Иақәым ҭашәара! Урылагәырӷьа, Анра-ахшара, Шьардаамҭа, Аԥсынра!}}	Šwneibac, šwneibac, Apsuaa ryḉķwyncwa. Apsny azyhwan aśa ķaztwaz, Apsuaa ryḉķwyncwa. Axakwitraz aśa ḳaztwaz, Apsuaa ryḉķwyncwa. O-ho-ho-o-ho-o-Rada O-ho-ho-o-ho-Raida-ra! Ažwÿan mradouṗ, eçwadouṗ Uara uda, Apsynra! Eçwa-byrlaš Apsynţwyla, Ulpxa zgwaçakwa irtypxo, Gei-śxei rypšdzara zypšnylaz Žwlar lamysla iharaķxoiţ. Rada, Raida, Rarira Rada, Rerama, Reraśa. Nartaa riira-ziirou Afyrxacwa Ran-Gwaśa Apsynţwyla-ipśou aţwyla Ixy zdinyhwalaz Ancwa! Zkjyšykwsala imÿasxjo gylan, Ryžwÿa eibyrtoit upacwa! Šwneibac, Apsnyžwlar! Aiścwa, šwneibac! Nxyç-aaxyç haicuṗ! Hazšaz ilapš Hxyuṗ iahxymšwo Peipš laša hzypšuṗ! Šwneibac, Apsnyžwlar! Igyleiţ hamra, Iakwym tašwara! Urylagwyrǧja, Anra-axšara, Śardaamta, Apsynra!	[ʃʷnej.bɑt͡sʰ ʃʷnej.bɑt͡sʰ] [ɑpʰ.swɑː rət͡ʃʼ.kʷʼən.t͡ɕʰʷɑ] [ɑpʰ.snə‿ɑ.zə.ħʷɑn ɑ.ʃɑ kʼɑz.tʰʷɑz] [ɑpʰ.swɑː rət͡ʃʼ.kʷʼən.t͡ɕʰʷɑ] [ɑ.χɑ.kʷi.tʰr̥ɑz ɑ.ʃɑ kʼɑz.tʰʷɑz] [ɑpʰ.swɑː rət͡ʃʼ.kʷʼən.t͡ɕʰʷɑ] [o ħo ħo o ħo o rɑ.dɑ] [o ħo ħo o ħo rɑj.dɑ rɑ] [ɑʒʷ.ɥɑn mrɑ.dowpʼ e.t͡ɕʷʼɑ.dowpʼ] [wɑ.rɑ u.dɑ ɑpʰ.sən.rɑ] [e.t͡ɕʷʼɑ bər.ɫɑʂ ɑpʰ.sən.tʷʼə.ɫɑ] [uɫ.pʰχɑ zɡʷɑ.t͡sʼɑ.kʷɑ‿ir.tʰəpʰ.χo] [gejʃ.χej rəpʰʂ.d͡zɑ.rɑ zəpʰ.ʂnə.ɫɑz] [ʒʷɫɑr ɫɑ.məs.ɫɑ‿i.ħɑ.rɑkʼ.χojtʼ] [rɑ.dɑ rɑj.dɑ rɑ.ri.rɑ] [rɑ.dɑ re.rɑ.mɑ re.rɑ.ʃɑ] [nɑr.tʰɑː riː.rɑ ziː.row] [ɑ.fər.χɑ.t͡ɕʰʷɑ rɑn.ɡʷɑ.ʃɑ] [ɑpʰ.sən.tʷʼə.ɫɑ‿ipʰ.ʃow ɑ.tʷʼə.ɫɑ‿] [‿i.χə zdi.nə.ħʷɑ.ɫɑz ɑn.t͡ɕʰʷɑ] [zkʲə.ʂəkʷ.sɑ.ɫɑ‿im.ɥɑs.χʲo gə.ɫɑn] [rəʒʷ.ɥ(ɑ)‿ej.bər.tʰojtʰ u.pʰɑ.t͡ɕʰʷɑ] [ʃʷnej.bɑt͡sʰ ɑpʰ.snəʒʷ.ɫɑr] [ɑjʃ.t͡ɕʰʷɑ ʃʷnej.bɑt͡sʰ] [nχət͡sʼ ɑː.χət͡sʼ ħɑj.t͡sʰupʼ] [ħɑz.ʂɑz i.ɫɑpʰʂ] [ħχəwpʼ jɑħ.χəm.ʃʷo] [pʰejpʰʂ ɫɑ.ʂɑ ħzəpʰ.ʂupʼ] [ʃʷnej.bɑt͡sʰ ɑpʰ.snəʒʷ.ɫɑr] [(i)gə.ɫejtʼ ħɑm.rɑ] [jɑ.kʷəm tʰɑ.ʃʷɑ.rɑ] [(u)rə.ɫɑ.ɡʷər.ʁʲɑ] [ɑn.rɑ‿ɑħ.ʂɑ.rɑ] [ʃɑr.dɑːm.tʰɑ ɑpʰ.sən.rɑː]	March on, march on, sons of Abkhazia! Shed blood for Abkhazia, sons of Abkhazia! Shed blood for independence, sons of Abkhazia! O-ho-ho-o-ho-o-rada! O-ho-ho-o-ho-radara! Like the sun in the sky, starry you are always Abkhazia! Heavenly (star) pearl Abkhazia Your love has warmed countless hearts, with mountains and seas put on you. People conscience also puts on you. Rada, Reyda, Rarira! Rada, Rerama, Rerasha! where Nart is born – how sacred! Mother of the hero Abkhazia, may the world bless you for thousands more years to come. Children unite as one people, Brothers shoulder to shoulder! March on, People of Abkhazia! Brothers, march on! Living on both sides of the Caucasian ridge. Under the gaze of the One who created us we're always here, for a better future! March on, People of Abkhazia! Our sun is rose. What a bright future! Love will be forever, Mother who gave birth to us Eternal Abkhazia!

Rus tilida

Rus tilida	Transliteratsiya	Inglizcha tarjima^[5]
Марш, марш, сыновья Абхазии! Пролить нашу кровь для Абхазии, сыновья Абхазии! Пролить нашу кровь за независимость, сыновья Абхазии! О-хо-хо-о-хо-о-рада! О-хо-хо-о-хо-Pаида-pа! Как солнце в небе, ты всегда абхазия! Твоя любовь согрела бесчисленные сердца, с горами и морями на тебе. Совесть мужская тоже тебя обижает, Звездная, святая Абхазия! Рада, Рейда, Рарира! Рада, Рерама, Рераша! Мать героя, где рождается нарт - как свято! Абхазия, да благословит тебя мир на тысячи лет вперёд. Дети объединяются как один народ, Братья плечом к плечу. Идите, абхазы! Братья, идите! В Закавказье, мы всегда здесь, Бог смотрит здесь, для лучшего будущего! Идите, абхазы! Солнце встает! Какое светлое будущее! Любить навсегда, это благословение Бога для Светлое будущее Абхазии!}}	Marsh, Marsh, Synov'ya Abkhazii! Prolit' nashu krov' dlya Abkhazii Synov'ya Abkhazii! Prolit' nashu krov' za nezavisimost', Synov'ya Abkhazii! O-ho-ho-o-ho-o-Rada O-ho-ho-o-ho-Raida-ra! Kak solntse v nebe, Ty vsegda Abkhaziya! Tvoya lyubov' sogrela beschislennyye serdtsa, s gorami i moryami na tebe. Sovest' muzhskaya tozhe tebya obizhayet, Zvezdnaya, svyataya Abkhaziya! Rada, Raida, Rarira Rada, Rerama, Reraśa. Mat' geroya, gde rozhdayetsya nart - kak svyato! Abkhaziya, da blagoslovit tebya mir na tysyachi let vperyod. Deti ob-yedinyayutsya kak odin narod, Brat'ya plechom k plechu. Idite, Abkhazy! Brat'ya, idite! V zakavkaz'ye, my vsegda zdes', Bog smotrit zdes', dlya luchshevo budushchevo! Idite, abkhazy! Solntse vstayet! Kakoye svetloye budushcheye! Lyubit' navsegda, eto blagosloveniye Boga dlya Svetloye budushcheye Abkhazii!}}	March on, march on, sons of Abkhazia! Shed our blood for Abkhazia, sons of Abkhazia! Shed our blood for independence, sons of Abkhazia! O-ho-ho-o-ho-o-rada! O-ho-ho-o-ho-radara! Like the sun in the sky, you are always Abkhazia! Your love has warmed countless hearts, with mountains and seas put on you. Men's conscience also puts on you, Starry, sacred Abkhazia! Rada, Reyda, Rarira! Rada, Rerama, Rerasha! Mother of the hero, where Nart is born – how sacred! Abkhazia, may the world bless you for thousands more of years to come. Children unite as one people, Brothers shoulder to shoulder. March on, Abkhazians! Brothers, march on! In Transcaucasia, we're always here, God's watching here, for a better future! March on, Abkhazians! The sun is rising! What a bright future! Love forever, that's God's bless to Abkhazia's bright future!

Abxaziya Respublikasining davlat madhiyasi Abxaziya Respublikasining rasmiy davlat ramzi bo'lib, qonunda nazarda tutilgan hollarda ijro etiladigan musiqiy va she'riy asardir. Abxaziya Respublikasining davlat madhiyasi tasdiqlangan musiqiy nashr va matnga qat'iy muvofiq ijro etilishi kerak^[6].

Manbalar

↑ „National Anthem Downloads, Lyrics, & Information: NationalAnthems.us - Republic of Abkhazia“. NationalAnthems.us (2009-yil 19-mart). 2015-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 13-yanvar.
↑ „Гимн“ (Ru). Abkhazian Embassy in Russia. Qaraldi: 2015-yil 9-iyul.
↑ Kubatian, Grigory. „Discovering a home of eccentrics“. Russia Beyond the Headlines (2013-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 9-iyul.
↑ „Конституционный_закон_о_Государственном_гимне_Республики_Абхазия_2015_03_31_13_14_26_501.pdf“. presidentofabkhazia.org. 2021-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.
↑ „Aiaaira: National anthem of Abkhazia“. abkhazworld.com (2019-yil 25-mart). 2019-yil 25-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-noyabr.
↑ „Государственная символика“. http://presidentofabkhazia.org. Qaraldi: 2-sentabr 2022-yil.

Havolalar

National Anthem of Abkhazia - The website "Abkhazia, Land of the Seven Stars"
Abkhazia anthem and flag YouTubeda

[1] „National Anthem Downloads, Lyrics, & Information: NationalAnthems.us - Republic of Abkhazia“. NationalAnthems.us (2009-yil 19-mart). 2015-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 13-yanvar.

[hymn-2] „Гимн“ (Ru). Abkhazian Embassy in Russia. Qaraldi: 2015-yil 9-iyul.

[3] Kubatian, Grigory. „Discovering a home of eccentrics“. Russia Beyond the Headlines (2013-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 9-iyul.

[4] „Конституционный_закон_о_Государственном_гимне_Республики_Абхазия_2015_03_31_13_14_26_501.pdf“. presidentofabkhazia.org. 2021-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-noyabr.

[5] „Aiaaira: National anthem of Abkhazia“. abkhazworld.com (2019-yil 25-mart). 2019-yil 25-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-noyabr.

[6] „Государственная символика“. http://presidentofabkhazia.org. Qaraldi: 2-sentabr 2022-yil.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]