Gʻiyos Umarov: Versiyalar orasidagi farq

Gʻiyos Umarov
Tavalludi	25-dekabr 1921-yil; Toshkent
Vafoti	21-dekabr 1988-yil ;
Ilmiy darajasi	fan doktori
Ilmiy unvoni	OʻzSSR muxbiri

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

← Avvalgi tahrir Keyingi tahrir →

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

VizualVikimatn

Inline

2023-yil 13-noyabr, 06:48 dagi koʻrinishi

Gʻiyos Yoqubovich Umarov (1921-yil 25-dekabr, Toshkent – 1988-yil 21-dekabr) – fizik olim, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi (1960), texnika fanlari doktori (1967), professor (1968).

Tarjimai holi

Gʻiyos Yoqubovich 1921-yil 25-dekabrda Toshkent shahrida tavallud topgan. 1943-yil Oʻrta Osiyo universitetini tugatgan. 1950—1958-yillar oraligʻida Toshkent politexnika institutida dotsent, kafedra mudiri lavozimlarida faoliyat olib borgan. 1958-yildan Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Fizikatexnika instituti ilmiy xodimi, 1960-yildan laboratoriya mudiri, 1961-yildan institut direktori oʻrinbosari va 1962—65-yillarda shu institutda direktor boʻlib ishlagan. Gʻyosning ilmiy ishlari, asosan, yadro fizikasi, geliofizika masalalariga oid.

1963—1965-yillarda Toshkent shahar Kengashi deputati lavozimiga tayinlandi.

Umarov 1965-yil – Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti geliofizika boʻlimi mudiri boʻldi va „Geliotexnika“ jurnali bosh muharriri oʻrinbosari etib tayinlandi^[1].

Gʻiyos 1967-yilda texnika fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun „Qattiq va plyonkali aks ettiruvchi yuzalar asosida quyosh energiyasi kontsentratorlarini ishlab chiqish va tadqiq qilish“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi.

1968-yil Oʻzbekiston SSR Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi etib saylandi.

Gʻiyos Yoqubovich 1979-yil SSSR va Iordaniyaning „Ispolzovaniye solnochnoy energii“ qoʻshma dasturi boʻyicha ishlarni muhokama qilishda SSSR delegatsiyasining ishtirokchisi hamda 1981-yil SSSR Fan va texnika davlat qoʻmitasi Ilmiy kengashining Quyosh energiyasini aylantirishning termodinamik usuli boʻyicha yigʻilish tashkilotchisi boʻldi^[2].

Olim 1988-yil 21-dekabrda vafot etdi.

Umarovning faoliyati Oʻzbekiston uchun yuqori malakali kadrlar tayyorlash ishlarida katta oʻrin egalladi. Uning rahbarligida 50 dan ortiq doktorlik va nomzodlik dissertatsiyalari himoya qilingan. U 30 ta mualliflik guvohnomasi, 4 ta monografiya va 220 ta maqola muallifi hisoblanadi^[3].

Uning rahbarligida issiqxonalarda sabzavot va mevalarni quritkich, chigitni plyonka ostida undirish uskunalarining dastlabki namunalari yaratildi.

Mukofotlari

Gʻiyos Umarov „Hurmat Belgisi“ ordeni hamda bir qancha medallar sohibi boʻlgan.

Manbalar

↑ „Гияс Умаров“. Qaraldi: 2023-yil 13-noyabr.
↑ „Установлена памятная доска с барельефом в память о выдающемся учёном“. Qaraldi: 2023-yil 13-noyabr.
↑ „XX век: у порога солнечной эпохи“. Qaraldi: 2023-yil 13-noyabr.

Adabiyot

Yershov A. A., Solnsepoklonnik Giyas Umarov, M., 1996.

Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga ishorat yoʻq.
Siz ularni topib va ushbu maqolaga qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

[1] „Гияс Умаров“. Qaraldi: 2023-yil 13-noyabr.

[2] „Установлена памятная доска с барельефом в память о выдающемся учёном“. Qaraldi: 2023-yil 13-noyabr.

[3] „XX век: у порога солнечной эпохи“. Qaraldi: 2023-yil 13-noyabr.

[1]

[2]

[3]

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
+{{Olim bilgiqutisi
-'''Gʻiyos Yoqubovich Umarov''' (1921.25.12 Toshkent — 1988.21.12) — fizik olim, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi (1960), texnika fanlari doktori (1967), professor (1968). Oʻrta Osiyo universitetini tugatgan (1943). Toshkent politexnika instituti dotsenti, kafedra mudiri (1950—58), Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Fizikatexnika instituti ilmiy xodimi (1958-yildan), laboratoriya mudiri (1960-yildan), institut direktori oʻrinbosari (1961-yildan), direktori (1962—65), shu institut geliofizika boʻlimi mudiri (1965—88). Ilmiy ishlari, asosan, yadro fizikasi, geliofizika masalalariga oid. U RaE va RaD ning (Zemirilishini tekshirdi, fototasvirlarni radioaktiv izotop yordamida kuchaytirish usulini ixtiro qildi, shogirdlari bilan hamkorlikda lantanoidlarning 30 dan ortiq yangi izotollarini ochdi, Quyosh issiklik stansiyalari qurish mumkinligini koʻrsatdi. U shogirdlari bilan Quyosh nurlarini akslantiruvchi parabolid yuzasini i.ch. uslubini yaratdi. Quyosh energiyasini toʻplaydigan yuqori trali gelioqurilmalar, Quyosh energiyasini uzoq muddat saklovchi va boshqa turdagi energiyaga aylantiruvchi qurilmalar ixtiro qildi. Qiyin eriydigan metallar, sopol mahsulotlarini olish, payvandlash va boshqalarni amalga oshiradigan qurilmalar yaratdi.
+| tasvir                 = Umarov Giyas Yakubovich.jpg
+| tavallud_sanasi        = [[25-dekabr]] [[1921-yil]]
+| tavallud_joyi          = [[Toshkent]]
+| vafot_sanasi           = [[21-dekabr]] [[1988-yil]]
+| ilmiy_darajasi         = [[fan doktori]]
+| ilmiy_unvoni           = OʻzSSR muxbiri
+}}
+'''Gʻiyos Yoqubovich Umarov''' ([[1921-yil]] [[25-dekabr]], [[Toshkent]] – 1988-yil 21-dekabr) – fizik [[olim]], Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi ([[1960]]), texnika fanlari doktori ([[1967]]), [[professor]] ([[1968]]).
-Uning rahbarligida issikxonalarda sabzavot va mevalarni quritkich, chigitni plyonka ostida undirish uskunalari va boshqalarning dastlabki namunalari yaratildi. Toshkent shahridagi kucha va mahallalardan biriga uning nomi berilgan.<ref>"Umarov Gʻiyos Yoqubovich" ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi - U harfi.pdf U-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
+== Tarjimai holi ==
+Gʻiyos Yoqubovich [[1921-yil]] [[25-dekabr|25-dekabrda]] [[Toshkent|Toshkent shahrida]] tavallud topgan. [[1943|1943-yil]] Oʻrta Osiyo universitetini tugatgan. 1950—1958-yillar oraligʻida Toshkent politexnika institutida [[dotsent]], kafedra mudiri lavozimlarida faoliyat olib borgan. [[1958|1958-yildan]] Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Fizikatexnika instituti ilmiy xodimi, [[1960|1960-yildan]] laboratoriya mudiri, [[1961|1961-yildan]] institut direktori oʻrinbosari va 1962—65-yillarda shu institutda direktor boʻlib ishlagan. Gʻyosning ilmiy ishlari, asosan, yadro fizikasi, geliofizika masalalariga oid.
+—1965-yillarda Toshkent shahar Kengashi deputati lavozimiga tayinlandi.
+Umarov [[1965|1965-yil]] – Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Fizika-texnika instituti geliofizika boʻlimi mudiri boʻldi va „Geliotexnika“ jurnali bosh muharriri oʻrinbosari etib tayinlandi<ref>{{Veb manbasi |url=https://qvant.uz/news/giyas-umarov/ |sarlavha=Гияс Умаров |qaralgan sana=13.11.2023}}</ref>.
+Gʻiyos [[1967-yil|1967-yilda]] texnika fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun „Qattiq va plyonkali aks ettiruvchi yuzalar asosida quyosh energiyasi kontsentratorlarini ishlab chiqish va tadqiq qilish“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi.
+[[1968-yil]] Oʻzbekiston SSR Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi etib saylandi.
+Gʻiyos Yoqubovich [[1979-yil]] SSSR va Iordaniyaning „Ispolzovaniye solnochnoy energii“ qoʻshma dasturi boʻyicha ishlarni muhokama qilishda SSSR delegatsiyasining ishtirokchisi hamda [[1981|1981-yil]] SSSR Fan va texnika davlat qoʻmitasi Ilmiy kengashining Quyosh energiyasini aylantirishning termodinamik usuli boʻyicha yigʻilish tashkilotchisi boʻldi<ref>{{Veb manbasi |url=https://fti.uz/novosti/?ELEMENT_ID=1749 |sarlavha=Установлена памятная доска с барельефом в память о выдающемся учёном |qaralgan sana=13.11.2023}}</ref>.
+Olim [[1988|1988-yil]] [[21-dekabr|21-dekabrda]] vafot etdi.
+Umarovning faoliyati Oʻzbekiston uchun yuqori malakali kadrlar tayyorlash ishlarida katta oʻrin egalladi. Uning rahbarligida 50 dan ortiq doktorlik va nomzodlik [[Dissertatsiya|dissertatsiyalari]] himoya qilingan. U 30 ta mualliflik guvohnomasi, 4 ta [[monografiya]] va 220 ta [[maqola]] muallifi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi |url=https://www.vokrugsveta.ru/vs/article/5383/ |sarlavha=XX век: у порога солнечной эпохи |qaralgan sana=13.11.2023}}</ref>.
+Uning rahbarligida issiqxonalarda sabzavot va mevalarni quritkich, chigitni plyonka ostida undirish uskunalarining dastlabki namunalari yaratildi.
+== Mukofotlari ==
+Gʻiyos Umarov [[„Hurmat Belgisi“ ordeni]] hamda bir qancha medallar sohibi boʻlgan.
 == Manbalar ==
@@ Qator 7: / Qator 36: @@
 == Adabiyot ==
-* Yershov A.A., Solnsepoklonnik Giyas Umarov, M., 1996.
+* Yershov A. A., Solnsepoklonnik Giyas Umarov, M., 1996.
 {{no iwiki}}
 {{OʻzME}}
 {{chala}}