Zuo Zhuan
Yazar | Zuo Qiuming |
---|---|
Ülke | Zhou Hanedanı |
Dil | Çince |
Konu | İlkbahar ve Sonbahar Dönemi |
Yayım | MÖ 4. yüzyıl |
Zuo Zhuan (Çince: 左傳; pinyin: Zuǒ zhuàn; "Zuo Geleneği"), geleneksel olarak eski Çin kroniği olan Bahar ve Güz Yıllıkları üzerine bir yorum olarak kabul edilen eski bir Çin anlatı tarihi metnidir. MÖ 722'den MS 468'e kadar olan bir dönemi kapsayan 30 bölümden oluşur ve esas olarak o dönemin siyasi, diplomatik ve askeri meselelerine odaklanır.
Yüzyıllar boyunca, Zuo Zhuan, eğitimli Çinlilerin eski tarihlerini anlamalarını sağlayan birincil metindi. Diğer iki yıllık yorumunun (Gongyang ve Guliang yorumlarının) aksine Zuo Zhuan, yıllıkların sözlerini basitçe açıklamakla kalmaz, aynı zamanda tarihsel arka planını büyük ölçüde açıklamakta ve İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'nin (MÖ 771-476) tarihi ve kültürü hakkında birçok zengin ve canlı anlatımını da içermektedir. Zuo Zhuan, diğer klasik eserlerden daha fazla Çin atasözü ve deyimin kaynağıdır ve özlü, akıcı tarzı, zarif Klasik Çince'nin bir örneği olarak kabul edildi. Üçüncü şahıs anlatım eğilimi ve karakterleri doğrudan konuşma ve eylem yoluyla tasvir etme eğilimi, genel olarak Çin anlatısının ayırt edici özellikleri haline geldi ve tarzı, 2000 yılı aşkın bir süredir Çin tarihinin ardından tarihçiler, hikâye anlatıcıları ve eski stil nesir ustaları tarafından taklit edildi.
Zuo Zhuan, uzun zamandır "büyük tarihsel anlatının bir başyapıtı" olarak görülmektedir ancak erken metinsel tarihi büyük ölçüde bilinmemekte ve orijinal kompozisyonunun ve yazarlığının doğası geniş çapta tartışılmaktadır. Başlıktaki "Zuo"nun geleneksel olarak bir "Zuo Qiuming"e atıfta bulunduğuna inanılıyordu ancak bunu destekleyecek çok az gerçek kanıt bulunmaktadır. Çoğu bilim insanı artık genel olarak başlangıçta MÖ 4. yüzyılda bestelenmiş ve daha sonra yıllıklara bir yorum olarak yeniden düzenlenmiş bağımsız bir eser olduğuna inanılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cheng, Anne (1993). "Chun ch'iu 春秋, Kung yang 公羊, Ku liang 穀梁, and Tso chuan 左傳". Loewe, Michael (Ed.). Early Chinese Texts: A Bibliographical Guide. Berkeley: Society for the Study of Early China; Institute of East Asian Studies, University of California Berkeley. ss. 67-76. ISBN 1-55729-043-1.
- Durrant, Stephen (2001). "The Literary Features of Historical Writing". Mair, Victor H. (Ed.). The Columbia History of Chinese Literature. New York: Columbia University Press. ss. 493-510. ISBN 0-231-10984-9.
- Durrant, Stephen; Li, Wai-yee; Schaberg, David (2016). Zuo Tradition (Zuozhuan): Commentary on the "Spring and Autumn Annals". Seattle, WA: University of Washington Press. ISBN 978-0295999159.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yang Bojun (1990). Chunqiu Zuozhuan zhu 春秋左传注 [Annotated Chunqiu Zuozhuan] (Çince). Pekin: Zhonghua Shuju. ISBN 7-101-00262-5.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Chunqiu Zuozhuan 31 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Bilingual text of Zuo zhuan with side-by-side Chinese original and Legge's English translation
- Zuo zhuan 7 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fully searchable text (Chinese)
- Zuo zhuan with annotations by Yang Bojun
- The Commentary of Zuo on the Spring and Autumn Annals 《春秋左氏傳》 6 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Chinese text with matching English vocabulary at chinesenotes.com