İçeriğe atla

Yisrael Katz

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yisrael Katz
ישראל כ"ץ
2024'te Katz
İsrail Savunma bakanı
Görevde
Makama geliş
5 Kasım 2024
Başbakan Binyamin Netanyahu
Yerine geldiği Yoav Galant
İsrail Enerji bakanı
Görev süresi
29 Aralık 2022 - 5 Kasım 2024
Başbakan Binyamin Netanyahu
Yerine geldiği Karin Elharar
İsrail Maliye Bakanı
Görev süresi
13 Haziran 2021 - 17 Mayıs 2020
Başbakan Binyamin Netanyahu
Yerine geldiği Moşe Kahlon
Yerine gelen Avigdor Liberman
İsrail Dışişleri bakanı
Görev süresi
17 Şubat 2019 - 17 Mayıs 2020
Başbakan Binyamin Netanyahu
Yerine geldiği Avigdor Liberman
Yerine gelen Gabi Aşkenazi
İsrail İstihbarat bakanı
Görev süresi
14 Mayıs 2015 - 17 Mayıs 2020
Başbakan Binyamin Netanyahu
Yerine geldiği Yuval Steinitz
Yerine gelen Eli Kohen
İsrail Ulaştırma bakanı
Görev süresi
31 Mart 2009 - 23 Haziran 2019
Başbakan Ariel Şaron
Yerine geldiği Şaul Mofaz
Yerine gelen Bezalel Smotrich
İsrail Tarım bakanı
Görev süresi
28 Şubat 2003 - 14 Ocak 2006
Yerine geldiği Tzipi Livni
Yerine gelen Ze'ev Boim
Kişisel bilgiler
Doğum Yisrael Katz
21 Eylül 1955 (69 yaşında)
Aşkelon, İsrail
Vatandaşlığı  İsrail
Partisi Likud
Yaşadığı yer Kfar Ahim, İsrail
Bitirdiği okul Kudüs İbrani Üniversitesi
Mesleği Siyasetçi

Yisrael Katz (İbranice: ישראל כץ‎‎; 21 Eylül 1955, Aşkelon), İsrailli siyasetçi ve bakan. Likud partisinden Knesset üyesi olup şu anda Savunma bakanı olarak görev yapmaktadır. İsrail Güvenlik Kabinesi'nin eski bir üyesidir. Katz, daha önce Tarım bakanı, Ulaştırma bakanı, İstihbarat bakanı, Dışişleri bakanı, Maliye bakanı ve Enerji bakanı olarak da görev yapmıştı.

Biyografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yisrael Katz, 1955'te Aşkelon'da doğdu.[1] Ebeveynleri Meir ve Malka Katz, Romanya'nın Maramureș bölgesinde Holokost'tan sağ kurtulanlardı.[2] Kfar Ahim moşavında büyüdü. 1973'te İsrail Savunma Kuvvetleri'ne alındı ve Paraşütçüler Tugayı'nda asker ve takım lideri olarak görev yaptı. 1976'da Subay Aday Okulunu tamamladı ve müfreze lideri olarak Paraşütçüler Tugayı'na geri döndü. 1977'de terhis olduktan sonra Kudüs İbrani Üniversitesi'nde okudu ve üniversiteden lisans ve yüksek lisans dereceleriyle mezun oldu.[1] 1980'lerin başında öğrenci birliğinin başkanıydı. Mart 1981'de, kampüsteki Arap şiddetine karşı düzenlenen ve rektör Raphael Mechoulam'ın odasına kilitlenmesini de içeren bir protestoya katıldığı için bir yıl uzaklaştırma cezası aldı.[3]

Katz evli ve iki çocuk babasıdır.[4]

Siyasi kariyer

[değiştir | kaynağı değiştir]

Katz, ilk olarak 1992 İsrail yasama seçimlerinde Likud listesinde 45. sırada yer aldı, ancak Likud yalnızca 32 sandalye kazandığından Knesset'te yer alamadı. Katz, 1996 seçimlerinde Likud-Gesher-Tzomet listesinde 34. sırada yer aldı, ancak koalisyonun yalnızca 32 sandalye kazanması nedeniyle Knesset'te yine yer alamadı. Ancak Kasım 1998'de Ehud Olmert'in yerine Knesset'e girdi. 1999 ve 2003'te yeniden seçildi ve 2003'te Ariel Şaron hükûmetinde Tarım bakanı olarak atandı. Katz, Likud-Kadima bölünmesinin ardından Ocak 2006'da kabineden ayrıldı ve 2006 seçimlerinde yeniden seçildi.[5]

Ocak 2004'te Katz, Golan Tepeleri'ndeki yerleşimcilerin sayısını önemli ölçüde artırmaya yönelik bir plan duyurdu.[6] Mart 2004'te, Likud'un tüm kayıtlı üyeleri arasında bir referandum yapılmasını önerdi; bu, Gazze'den çekilme planını desteklemek için kamuoyunu harekete geçirme niyetinde olan Ariel Şaron'un, İsrailli yerleşimci baskı gruplarının hakimiyetindeki Likud partisinin içindeki muhalefeti aşmasına olanak tanıdı.[7] Katz; Binyamin Netanyahu, Silvan Şalom ve Limor Livnat ile birlikte Şaron'un çekilme planı konusunda ulusal referandum yapılmasını kabul etmemesi halinde iki hafta içinde hükûmetten istifa edeceklerini açıkladı.[8] Aynı dönemde Dünya Siyonist Teşkilâtı ile birlikte Batı Şeria'daki yerleşimlere teşvik ve sübvansiyon sağlamak üzere 32 milyon dolar ayrılması için lobi faaliyeti yürüttü.[9]

Mart 2007'de İsrail Polisi, Katz'ın bakan olarak görev yaptığı süre boyunca Tarım Bakanlığı'ndaki siyasi atamalarla bağlantılı dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarıyla suçlanmasını önerdi. Raporda 24 sezonluk bakanlık çalışanının Likud Merkez Komitesi üyesi veya komite üyelerinin çocukları olduğu ortaya çıktı. Polis, soruşturma materyallerini merkez bölge savcılığına aktardı, ancak savcılık daha sonra soruşturmayı reddetti.[10]

Katz, ABD'nin İsrail büyükelçisi David M. Friedman ile birlikte, Ağustos 2019

Katz, Aralık 2005'te oyların %8,7'sini alarak Likud'un liderliği için yarıştı.[11][12]

Katz, 2009 seçimlerinde Likud listesinde 11. sırayı aldıktan sonra koltuğunu korudu ve Netanyahu hükûmetinde Ulaştırma bakanı olarak atandı.[13] Temmuz 2009'da, İsrail'deki mevcut yol işaretlerini yenileriyle değiştirmeye karar verdi, böylece üzerlerinde İngilizce ve Arapça olarak görünen tüm isimler, doğrudan İngilizce ve Arapça olmak yerine, İbranice isimlerinin çevirisi olacaktı.[14][15]

Şubat 2010'da Yüksek Mahkeme Katz'a, bir komitenin halk otobüslerinde cinsiyet ayrımının yasa dışı olduğu ve Harediler'in yaptığı gibi ayrı oturmaya zorlanılamayacağı yönündeki bulgularına dayanarak talimatlar yayınlaması emrini verdi. Önerileri uygulamayı üstlenen Katz, otobüslerin cinsiyet ayrımının gönüllü olduğunu gösteren tabelalar taşıyabileceğini söyledi. Haredi toplumu bu uygulama başarısızlığını bir zafer olarak değerlendirdi.[16][17] Yüksek Mahkeme yargıçları, Katz'ın cinsiyete göre ayrılmış otobüslerin çalışmaya devam etmesine izin verme kararını eleştirdi.[18]

Katz ABD Dışişleri bakanı Antony Blinken ile birlikte Tel Aviv'de, 9 Ocak 2024

Temmuz 2011'de Katz, Batı Şeria'daki yerleşim birimlerinde devletin otobüs biletlerine sübvansiyon sağladığını ve bu biletlerin Yeşil Hat içindeki yolculuk biletlerinden daha ucuz olmasına neden olduğunu doğruladı. Katz'a göre bu hareket, yerleşimcileri Batı Şeria'da zırhla korunan toplu taşıma araçlarını kullanmaya teşvik etmeyi amaçlıyordu; bu da görünürde devletin, zırhsız özel araçlar için askeri ve güvenlik eskortlarının konuşlandırılmasına yaptığı harcamaları azaltacaktı.[19]

Katz, 2013 yılında yeniden seçildi ve yeni hükûmette Ulaştırma bakanı olarak kaldı.[20] Likud listesinde dördüncü sırayı aldıktan sonra[21] 2015 yılında yeniden seçildi ve ardından yeni hükûmette İstihbarat bakanı olarak atandı ve aynı zamanda Ulaştırma bakanı görevine devam etti.[22]

Katz, Şubat 2019'da Dışişleri bakanı görevini üstlendi.[23]

17 Mayıs 2020'de 35. İsrail Hükûmeti'nde Maliye bakanı oldu.[24][25]

1 Ocak 2024'te, Knesset'in Eli Kohen'in görevden alınmasına yol açan güç paylaşımı anlaşmasını onaylamasının ardından Katz, ikinci kez Dışişleri bakanı görevini üstlendi.[26]

İncelemeler ve görüşler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış ve güvenlik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış ve güvenlik konularında Katz, İsrail hükûmetinin katı görüşlülerinden biri olarak görülüyor.[27][28] Batı Şeria konusunda ilhakçı bir bakış açısına sahip: Yerleşim inşaatlarının devam etmesini, İsrail egemenliğinin Batı Şeria'ya kadar genişletilmesini ve Filistin Ulusal Yönetimi ile tüm ilişkilerin kesilmesini destekliyor.[29][30] İki devletli çözüme ve hangi biçimde olursa olsun Filistin devletinin kurulmasına karşı çıkıyor ve kendi deyimiyle "bu topraklardaki hakları" göz önüne alındığında bunu kabul edilemez buluyor. Bunun yerine Katz, "Ürdün sivil ve siyasi bağlantısına sahip" özerk bir Filistin'in yaratılmasını ve Gazze Şeridi'nin de Mısır'a bağlanmasını destekliyor.[31] İsrail'in Altı Gün Savaşı sırasında Suriye'den ele geçirdiği Golan Tepeleri'nden herhangi bir şekilde geri çekilmesine karşı çıkıyor ve burayı "İsrail'in ayrılmaz bir parçası ve güvenliği ile korunması açısından hayati öneme sahip" olarak buluyor.[32]

Terörizm ve caydırıcılık

[değiştir | kaynağı değiştir]

2016 Brüksel saldırıları'nın ardından Katz,[33] Kol Yisrael'de Belçika ve Batı dünyasını İslamcı terörizmle etkili bir şekilde mücadele edememesi hakkında "sert" yorumlarda bulunarak bazı tartışmalara neden oldu. The Jerusalem Post, Katz'ın şu sözlerini aktardı: "Savaşın ilk kuralı düşmanınızı tanımaktır ve Avrupa ve mevcut Amerikan hükûmeti bu savaşı İslamcı terörizme karşı olarak tanımlamak konusunda isteksiz. Belçika'da çikolata yemeye, hayatlarının tadını çıkarmaya devam ederlerse ve demokrat, liberal görünmeye devam ederlerse, ülkelerindeki bazı Müslümanların terör örgütlediğinin farkında olmayacaklar, onlarla mücadele edemeyecekler."[33][34] "Çikolata yiyen Belçikalılar" sözleri Batı medyasında geniş bir çapta yer aldı ve Twitter'da alay konusu oldu[35] ve bunun sonucunda Katz, yurtdışında İsrail hakkında kötü bir imaj yaratmasıyla suçlandı.[36]

Mart 2016'da Katz, İsrail hükûmetinin teröristlerin ailelerini, eylemden haberdar oldukları, eyleme teşvik ettikleri veya eyleme yardım ettikleri tespit edilirse onları sınır dışı etmesine olanak tanıyan bir yasa tasarısını Knesset'e sundu. Bu tedbir, iktidar koalisyonundan ve ana muhalefet milletvekillerinden geniş bir destek topladı.[37]

Leh antisemitizmi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail televizyonuna verdiği bir röportajda Katz, İzak Şamir'in Polonyalılar'ın "Annelerinden antisemitizmi emdiklerini" söylediğini aktardı ve iddiaya göre Polonya başbakanı Mateusz Morawiecki'nin Şubat 2019'daki İsrail ziyaretini iptal etmesine neden oldu.[38] Morawiecki bu sözlerin "kabul edilemez" ve "ırkçı" olduğunu söyledi.[39]

Erdoğan

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos 2014'te, Türkiye başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail'in yürüttüğü Koruyucu Hat Operasyonu nedeniyle İsrail'i Gazze'deki Filistinli Araplar'a yönelik "sistematik soykırıma" teşebbüs etmekle suçladıktan sonra Katz, Erdoğan'a açıkça 1915 Ermeni soykırımını hatırlattı ve konu hakkındaki suçlamaları reddetti.[40]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Yisrael Katz: Particulars 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Knesset
  2. ^ "Hadrei Hadarim". 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  3. ^ "⁨דבר⁩ | עמוד 8 | 28 אפריל 1981 | אוסף העיתונות | הספרייה הלאומית". www.nli.org.il. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024. 
  4. ^ Yisrael Katz 17 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Israeli Ministry of Foreign Affairs
  5. ^ Yisrael Katz: Knesset activities 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Knesset
  6. ^ "MEED". 48 (1–12). Economic East Economic Digest. 2004. s. 33. 
  7. ^ Pedahzur, Ami (2012). The Triumph of Israel's Radical Right. Oxford University Press. s. 177. ISBN 978-0199744701. 
  8. ^ Singer, David; Grossman, Lawrence (2006). American Jewish. American Jewish Committee. s. 223. ISBN 9780874951356. 
  9. ^ Zelnick, Robert (2006). Israel's Unilaterialism: Beyond Gaza. Hoover Press. s. 106. ISBN 9780817947729. 
  10. ^ "Police: Indict Ex-minister Katz for Cronyism". Haaretz. 23 Mart 2007. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2008. 
  11. ^ "כץ על עזיבת מופז: "מכה לאמינות הפוליטיקאים"" [Katz on Mofaz's departure: "A blow to trust in politicians"]. Ynet (İbranice). 11 Aralık 2005. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  12. ^ "נתניהו ניצח בבחירות בליכוד עם 44.4% - וואלה! חדשות". וואלה! (İbranice). 20 Aralık 2005. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022. 
  13. ^ "Netanyahu sworn in as Israel's prime minister". Haaretz. 1 Nisan 2009. 2 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2009. 
  14. ^ Suleiman, Yasir (2011). Arabic, Self and Identity: A Study in Conflict and Displacement. Oxford University Press. s. 199. ISBN 978-0199747016. 
  15. ^ LeVine, Mark Andrew; Shafir, Gershon (2012). Struggle and Survival in Palestine/Israel. University of California Press. s. 199. ISBN 978-0520262539. 
  16. ^ Sztokman, Elana Maryles (2014). The War on Women in Israel: A Story of Religious Radicalism and the Women Fighting for Freedom. Sourcebooks, Inc. ss. 16-17. ISBN 978-1492604863. 
  17. ^ Meydani, Assaf (2014). The Anatomy of Human Rights in Israel: Constitutional Rhetoric and State Practice. Cambridge University Press. s. 126. ISBN 978-1107054578. 
  18. ^ Friedman, Ron (5 Şubat 2010). "Court slams Katz for his approach to sex-segregated buses". The Jerusalem Post. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2016. 
  19. ^ Lis, Jonathan (26 Temmuz 2011). "Israeli Minister Admits State Subsidizes Public Transportation for Settlers". Haaretz. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016. 
  20. ^ "Thirty-Third Government". knesset.gov.il. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 
  21. ^ Likud list 31 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CEC
  22. ^ "Thirty-Fourth Government". knesset.gov.il. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 
  23. ^ "Netanyahu gives up role as Israel's foreign minister". Reuters. 17 Şubat 2019. 17 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2019. 
  24. ^ "The ministers of Israel's 35th government". The Times of Israel. 17 Mayıs 2020. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 
  25. ^ Scheer, Steven (18 Mayıs 2020). "Israel Katz takes over as Israeli finance minister". Reuters. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020. 
  26. ^ "Israel Katz becomes Israel's 22nd Foreign Minister". The Jerusalem Post (İngilizce). 1 Ocak 2024. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024. 
  27. ^ Boudreaux, Richard (8 Eylül 2009). "Settlement permits placate Israeli hawks". Los Angeles Times. Los Angeles. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2016. 
  28. ^ "Israel hawks stage march against peace talks". i24news. 14 Şubat 2014. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2016. 
  29. ^ "Yisrael Katz Warns PA Against Declaring a State". Arutz Sheva. 6 Mayıs 2011. 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016. 
  30. ^ "Yisrael Katz: Israeli Sovereignty in Judea and Samaria". Arutz Sheva. 22 Aralık 2011. 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016. 
  31. ^ Lazaroff, Tovah; Harkov, Lahav (11 Temmuz 2013). "Ariel, Katz oppose Palestinian state in West Bank". The Jerusalem Post. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2016. 
  32. ^ Mearsheimer, John J; Walt, Stephen M (2014). The Israel Lobby and US Foreign Policy. Penguin Books. s. 454. ISBN 978-0141031231. 
  33. ^ a b Noack, Rick; Eglash, Ruth (23 Mart 2016). "Belgians should stop eating chocolate and focus on fighting terror, says Israeli minister". The Washington Post. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2016. 
  34. ^ Harkov, Lahav (23 Mart 2016). "Israeli minister: Belgians who continue to eat chocolate, enjoy life can't fight terror". The Jerusalem Post. 26 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2016. 
  35. ^ Snowdon, Kathryn (23 Mart 2016). "Israeli Minister Yisrael Katz Blames 'Chocolate Eating' Belgians For Brussels Attack". The Huffington Post. 26 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2016. 
  36. ^ Rapoport, Meron (28 Mart 2016). "Israel seeks to exploit Brussels attacks as it did with 'war on terror'". Middle East Eye. 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2016. 
  37. ^ Newman, Marissa; Ahren, Raphael (9 Mart 2016). "Likud minister submits bill to deport terrorists' families". The Times of Israel. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016. 
  38. ^ Halbfinger, David M.; Santora, Marc (17 Şubat 2019). "Poland and Israel Try to Improve Ties, but History Intrudes". The New York Times. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2019. 
  39. ^ Holmes, Oliver (18 Şubat 2019). "Summit cancelled as Israel and Poland row over Holocaust". The Guardian. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2019. 
  40. ^ Benari, Elad (18 Ağustos 2014). "Katz Hits Back at Erdogan: What About the Armenian Genocide?". Israel National News. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Israel Katz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yisrael_Katz&oldid=34175619" sayfasından alınmıştır