Yüncüler, Yusufeli
| Yüncüler | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Yüncüler Yüncüler'in Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 311 |
| Zaman dilimi | UTC 03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08820 |
Yüncüler, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski adı Yukarı Hungamek ya da Yukarı Hengamek'tir. Yusufeli'nin bir başka köyü olan Dokumacılar'ın eski adı ise, Aşağı Hungamek'tir.[4] Köyün adı 1555 tarihli Osmanlı tahrir defterinde Hungâmek-i Ulyâ (حونكامك علیا) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Hengâmek-i Ulyâ" (هنكامك علیا) biçiminde yazılmıştır.[5][6] Yukarı Hungamek adını Çoruh Nehri'nin bir kolu olan Hengamek Deresi'nden alır. Hengamek adı Farsça "hengâme"den (gürültü, patırtı) gelir. Farsça'dan Ermeniceye girmiş olan bu kelime, değişime uğrayarak Hengamek ve Hungamek'e dönüşmüştür. Köye bu ad söz konusu derenin hengame içinde akmasından dolayı verilmiş olmalıdır.[7]
Yukarı Hengamek köyü erken ve geç orta çağlarda Gürcü devletleri sınırları içinde bulunuyordu. 16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlılar köyü, bu devletlerden biri olan Samtshe Atabeyliği'nden ele geçirdi. 1555 ve 1574 tarihli tahrir defterlerinde Yukarı Hungamek ile Aşağı Hungamek birlikte Peterek sancağının köyü olarak kaydedilmiştir. 1574 yılında bu iki köyün nüfusu 28 haneden (148 kişi) oluşuyordu. Nüfusun tamamı Hristiyan olarak yazılmıştı. 1652 yılına gelindiğinde köyün nüfusu Müslümanlaşmıştı. Osmanlı idaresinin gerçekleştirdiği 1835 tarihli nüfus tespitinde, Kiskim sancağına bağlı tek köy olarak kaydedilmiş olan Hungamek'te 168 hanede 385 erkek yazılmıştır. Köyün toplam nüfusunu bulmak için bir o kadar da kadın eklenirse, Hungamek'in nüfusunun 770 kişiden oluştuğu ve hane başına ortalama 4,5 kişinin düştüğü ortaya çıkar. Bu tespitten hareketle köyün aile yapısının kalabalık olmadığı söylenebilir. 1848 yılında ayrı bir köy olarak yazılmış olan Hungamek-i Ulya'da 90 hanede 450 kişi yaşıyordu.[8]
Hengamek-i Ulya, 1928 yılında Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü. 1935 genel nüfus sayımında "Hüngemeğiülya" adıyla kaydedilmiş olan Yukarı Hengamek, bu tarihte Yusufeli'nin merkez nahiyesinde Erzurum vilayetine bağlı bir köydü ve köyde 430 kişi yaşıyordu.[6][9] Hungamek veya Hengamek adı "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yüncüler olarak değiştirildi.[10] Bununla birlikte köyün eski adı, bir süre daha yeni adıyla birlikte "Yüncüler (Hüngameglülya)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanıldı.[11]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüncüler Artvin il merkezine 141 km, Yusufeli ilçe merkezine 36 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 308[2] |
| 2020 | 311[2] |
| 2019 | 305[2] |
| 2018 | 273[2] |
| 2017 | 308[2] |
| 2016 | 323[2] |
| 2015 | 331[2] |
| 2014 | 334[2] |
| 2013 | 346[2] |
| 2012 | 356[2] |
| 2011 | 406[2] |
| 2010 | 410[2] |
| 2009 | 422[2] |
| 2008 | 435[2] |
| 2007 | 473[2] |
| 2000 | 580[12] |
| 1990 | 894[12] |
| 1985 | 886[12] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Yunculer, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Yüncüler Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 339, 381, ISBN 9786058624818.
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 381, ISBN 9786058624818.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
- ^ "Neriman Albayrak,Yusufeli İlçesinin Hidronomi ve Toponomisi (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 134" (PDF). 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 381-382, ISBN 9786058624818.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 180" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 587". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ a b c d "Yüncüler Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.