William Gell
Sör William Gell | |
|---|---|
 William Gell, Cornelius Varley, 1816 (National Portrait Gallery). | |
| Doğum | 31 Mart 1777 Derbyshire, İngiltere |
| Ölüm | 4 Şubat 1836 Napoli, İtalya |
| Milliyet | İngiliz |
| Meslek | İllüstratör, arkeolog |
| Önemli eser(ler) | Pompeiana; the Topography, Edifices and Ornaments of Pompeii |
Sir William Gell FRS (29 Mart 1777 – 4 Şubat 1836), telaffuzu. "Jell",[1] İngiliz klasik arkeolog ve illüstratör. 1804 yılında Troya ve çevresinin topografik illüstrasyonlarını yayımladı. Ayrıca Pompeii'deki arkeolojik kazıların sonuçlarını gösteren illüstrasyonlar da yayımladı. En iyi bilinen eseri, 1817 ile 1832 yılları arasında yayımlanan Pompeiana; the Topography, Edifices and Ornaments of Pompeii'dir.
Erken yılları ve eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Derbyshire'daki Hopton'da doğan Gell, Philip Gell ve Dorothy Milnes'in (William Milnes of Aldercar Park'ın kızı ve ortak varisi) oğluydu. Gell ailesi, Kral John döneminden 1209'a kadar uzanan Ordu, Donanma, Parlamento ve Kilise'de hizmet geleneği olan İngiltere'nin en eski ailelerinden biriydi. Büyük dedesi parlamenter Sir John Gell ve amcası Amiral John Gell'di.[2] Gell, Derby Okulu'nda ve Emmanuel College, Cambridge'de eğitim gördü. 1793'te buraya kaydoldu, 1798'de lisans (BA) derecesini, 1804'te yüksek lisans (MA) derecesini aldı ve Emmanuel'in fellow'u (öğretim üyesi) seçildi.[3][4]
The Topography of Troy, and its Vicinity
[değiştir | kaynağı değiştir]1801 yılında, Gell henüz 24 yaşındayken, ilk diplomatik görevi için Yunanistan'a gönderilir.
1804'ten 1806'ya kadar Yunanistan'da, komşu adalarda ve Küçük Asya'nın kıyı bölgelerinde seyahat etti. 1804'te Troya'nın yerini Bournabashi'de (modern adı Pınarbaşı) tespit etti. Bu yer, günümüzde genel kabul gören Hisarlık mevkiinden yaklaşık altı mil veya dokuz buçuk kilometre (düz hat üzerinde) veya sekiz mil ya da on üç kilometre (modern yollarla) güneyde bulunuyordu. Bu fikir için Jean Baptiste LeChevalier ve "diğerlerini" kaynak olarak gösterdi. Kendi gözlemleri de bu fikri doğrular gibiydi, ancak çözülmemiş olduğunu düşündüğü bazı sorunlara da işaret etti.[5]
1804 yılında The Topography of Troy and its vicinity illustrated and explained by drawings and descriptions etc. yayınladı.
Lord Byron, 'İngiliz Ozanları' adlı eserinde ondan şöyle söz eder:
| “ | Of Dardan tours let dilettanti tell
I leave topography to classic Gell. |
„ |
Yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]William Gell, Thomas Moore, Walter Scott ve Lord Byron'un yakın arkadaşıydı. Birçok kitap yazan Gell, bunların çoğunu kendi çizimleriyle resimlemişti.
1807 yılında Dilettanti Cemiyeti'ne ve Kraliyet Cemiyeti'ne üye seçildi. 1811 yılında Dilettanti Cemiyeti ona Yunanistan ve Küçük Asya'yı keşfetme görevini verdi. Bu seyahatler, Geography and Antiquities of İthaka Coğrafyası ve Itinerary of Greece, with a Commentary on Pausanias and Strabon gibi çeşitli yayınlarla sonuçlandı.
Bu yayınlarla klasik topograf olarak bilim çevrelerinde ün kazandı. 1814 yılında Prenses (sonradan Kraliçe) Caroline ile birlikte İtalya'ya onun mabeyincilerinden biri olarak gitti. 6 Ekim 1820'de, Lordlar Kamarası'ndaki yargılanması sırasında Caroline lehine tanıklık yaptı. Hizmetinden ayrılmasının sebebinin sadece bir gut nöbeti olduğunu ve Caroline ile nedimi Bergami arasında herhangi bir uygunsuzluk görmediğini belirtti. Ancak, 1815 ve 1816 yıllarında 'Mavi Sakal', 'Adonis' ve 'Gellius' gibi takma adlarla yazdığı mektuplarda Kraliçe hakkında dedikodular aktardı. 11 Mayıs 1814'te şövalye unvanı aldı. Gell, Keppel Richard Craven'in yakın arkadaşıydı ve onunla birlikte İtalya'yı gezdi.
Sonraki yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]1820'den ölümüne kadar Roma'da ikamet etti ve burada resim yaptı. Napoli'de de bir evi vardı ve burada Sir William Drummond, Saygıdeğer Keppel Craven, John Auldjo, Lady Blessington ve Sir Walter Scott gibi yakın arkadaşları da dahil olmak üzere ziyaretçilerini ağırladı.
Gut hastalığı nedeniyle sakat olmasına rağmen, Sir William, Scott'ı Pompeii'ye götürdü ve kazı alanlarını gezdirdi. Scott'ın ölümünden sonra, Sir William, Napoli'deki konuşmalarının bir özetini hazırladı ve bunun bir kısmı Lockhart'ın 'Scott'ın Hayatı' adlı eserinde yayımlandı. Bu dönemde, Pompeiana ve Troya'nın Topografyası da dahil olmak üzere en iyi bilinen arkeolojik çalışmalarından bazılarını yayımladı.
Gell, 1836'da Napoli'de öldü ve Napoli'deki İngiliz Mezarlığı'na gömüldü. Ölümünde tüm kişisel eşyalarını Craven'a bıraktı.
Miras
[değiştir | kaynağı değiştir]Gell'in büyük bir ayrıntı ve doğrulukla çizilmiş, çok sayıdaki klasik harabe ve yer çizimleri British Museum'da korunmaktadır. Gell, toplum yaşamını seven ve gerçek anlamda derin bir akademik bilgiye sahip olmayan tam bir amatördü (dilettante). Buna rağmen, Yunanistan ve hatta İtalya'nın İngiliz gezginler tarafından sadece yüzeysel olarak bilindiği bir dönemde, onun topografik eserleri tanınmış ders kitapları haline geldi. Kendisi Royal Society ve Londra Antikacılar Derneği'nin üyesiydi, ayrıca Fransa Enstitüsü ve Berlin'deki Kraliyet Akademisi'nin de üyesiydi.
En iyi bilinen eseri, 1817 ve 1832 yılları arasında yayınlanan Pompeiana; the Topography, Edifices and Ornaments of Pompeii 'dir. Bunun ilk bölümünde J. P. Gandy tarafından yardım edilmiştir. Bunu 1834 yılında Topography of Rome and its Vicinity izledi. Ayrıca Topography of Troy and its Vicinity (1804); Geography and Antiquities of Ithaca (1807); Itinerary of Greece, with a Commentary on Pausanias and Strabo (1810); ve Itinerary of the Morea (1816) eserlerini yazdı.
Bu eserler, daha sonraki yayınlar tarafından geçilmiş olsa da, klasik topografinin çalışması için değerli bilgiler sağlamaya devam etmektedir. Bazı modern bilim insanları tarafından, arkadaşları Edward Dodwell ve Keppel Richard Craven ile birlikte, Roma'nın hinterlandının tarihsel topografinin kurucusu olarak görülmektedir.[6] Eserleri ve not defterleri, 20. yüzyılın başlarında Thomas Ashby tarafından yapılan topografik çalışmalar için çok değerli olmuştur.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1797'de Yapılan Göllerde Bir Tur, [W. Rollinson tarafından düzenlendi, 1986'da yayınlandı]
- Truva ve çevresinin topografyası çizimler, açıklamalar vb. ile gösterilmiş ve açıklanmıştır . Londra, 1804
- İthaka'nın Coğrafyası ve Antik Eserleri . Londra, 1807
- Pausanias ve Strabon'un yorumlarıyla birlikte Yunanistan Seyahatnamesi ve o ülkede şu anda mevcut olan Antik Çağ Anıtlarının anlatımı, 1801, 2, 5, 6 vb. yıllarında derlenmiştir . Londra, 1810. [2. baskı. Attica, Boeotia, Phocis'te yüz rota içeren, 1827]
- Mora Seyahatnamesi, o yarımadanın yollarının bir tasviridir . Londra, 1817
- Berberi Manzaraları – 1813 yılında çekilmiş . Londra, 1815
- Pompei. Pompei'nin Yapılarının ve Süslemelerinin Topografyası . 2 cilt. Londra, 1817–8. [Yeni basım 1824. Sadece Gell tarafından yapılan ve son kazıların sonuçlarını içeren ileri baskı. Londra 1832 ve 1852]
- Mora'da Bir Yolculuğun Öyküsü . Londra, 1823
- Romalı Le Mura, Sir W. Gell'den ayrıldı ve A. Nibby'nin test notunu örnekledi . Roma, 1820
- Probestücke von Städtemauern des alten Griechenlands ... İngilizce'den aşırı açıklama . Münih, 1831
- Roma ve Çevresinin Topografyası ve Haritası . 2 cilt. Londra, 1834. [Rev. ve Edward Henry Banbury tarafından genişletilmiştir. Londra 1846]
- Sir W. Gell ve Profesör A. Nibby'nin ardından Roma'nın dintormi haritasının hikaye-topografi-antika analizi. Roma 1837 [2. basım 1848]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Thompson 2019.
- ^ Gell of Hopton Hall, Rotherham web, Retrieved 4 October 2008
- ^ "Gell, William". A Cambridge Alumni Database. Cambridge Üniversitesi. eksik
id. - ^ Wroth, W. W. & Thompson, J. – Gell, Sir William (1777–1836), classical archaeologist and traveller in Oxford Dictionary of National Biography (2004)
- ^ William Gell, The Topography of Troy, and its Vicinity: Illustrated & Explained by Drawings & Descriptions," (Longman: London, 1804), pp.36 & 47
- ^ Wallace-Hadrill, A. -"Roman Topography and the Prism of Sir William Gell", in Haselberger, L. & J. Humphrey (eds.) Imaging Ancient Rome: Documentation, Visualization, Imagination. Portsmouth, RI, 2006, p. 296
Daha fazla okuma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Thompson, J. (2019). Queen Caroline and Sir William Gell. A Study in Royal Patronage and Classical Scholarship. Queenship and Power (İngilizce). Cham: Palgrave Macmillan. doi:10.1007/978-3-319-98008-9. ISBN 978-3-319-98007-2. ISSN 2730-938X.
- Clay, Edith (ed.) -Sir William Gell in Italy: Letters to the Society of Dilettanti, 1831–1835. London, 1976
- Wallace-Hadrill, A. -"Roman Topography and the Prism of Sir William Gell", in Haselberger, L. & J. Humphrey (eds.) Imaging Ancient Rome: Documentation, Visualization, Imagination. Portsmouth, RI, 2006, p. 285–296
