İçeriğe atla

Vikipedi:Kaynak gösterme

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kaynak gösterme sayfası Vikipedi'de maddelere nasıl alıntı, referans ve kaynak eklenmesi gerektiğini anlatan bir rehber ve yönergedir. Madde yazımı esnasında gerekli yerlerde kaynak göstermek, Vikipedi'nin özgün araştırmalara yer vermemek ve doğrulanabilirlik politikaları gereği zorunludur. Bu, Vikipedi'de güvenilir bir kaynağa dayandırılmayan ve şüphe uyandıran herhangi bir bilginin diğer kullanıcılar tarafından kaldırılabileceği anlamına gelir. Daha fazla bilgi için bahsedilen sayfalara ve güvenilir kaynaklar sayfasına göz atabilirsiniz.

Kaynak gösterilmesi gereken durumlar

[kaynağı değiştir]

Birinden alıntı yapıldığında

[kaynağı değiştir]

Yayımlanmış bir materyali alıntıladığınızda mutlaka kaynak göstermeli, kaynağı alıntının hemen ardından belirtmelisiniz. Alıntının kendisi tırnak işaretleri içinde — "bunun gibi" — veya, eğer bir alıntının içinde yer alan bir alıntıysa tek tırnak işareti içinde — "ve burada örnek olarak benzeri bir 'alıntı'." — olmalıdır.

Bir içeriği doğrularken

[kaynağı değiştir]

Kendi yazmadığınız bir materyal için bile, o materyali doğrularken kullanmış olduğunuz bir kaynak varsa, bu kaynağı Vikipedi'ye ekleyebilirsiniz. Bir maddeye kaynak eklemek, Vikipedi'ye katkıda bulunmak için harika bir yoldur. Bunu organize bir şekilde yapmaya çalışan en:Wikipedia:Forum for Encyclopedic Standards ve en:Wikipedia:WikiProject Fact and Reference Check'e göz atabilirsiniz. Doğrudan yapılan alıntılar, -kolayca gerçeklerle doğrulanabilir olmak kaydıyla- herhangi birinin sözleri için verilebilir (maddenin ana editörleri tarafından kabul edilmiş bir formatta ise).

Tartışmalı metinler

[kaynağı değiştir]

Tartışmalı metin, hemen tamamıyla kaldırılabilir veya maddeden, maddenin tartışma sayfasına aktarılabilir. Eğer tartışmalı metin zararsız ise, basitçe bir alıntı gösterilmesini beklediğinizi, metinden sonra {{olgu}} şablonu yerleştirerek belirtin. {{olgu}} şablonu, çıkarılması gereken ve diğer kötü niyetli alıntıları işaretlemek için yardımcı olabilir. Yaşayan kişilerin biyografilerindeki, kaynak gösterilmemiş eleştiri veya negatif materyaller hemen kaldırılmalı ve tartışma sayfasına taşınmamalıdır. Bakınız Yaşayan kişilerin biyografileri ve İftira.

İleriyi düşünün. İnsanların, yazdığınız şeyin güvenilir olduğundan kuşkulanıp kuşkulanmayacağını hayal etmeyi deneyin veya konu hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız olup olmadığını düşünün. Güvenilir ve açık bir kaynağın refere edilmesi ile yazılmış şeyler Vikipedi'de katkılarınızın kalıcı olmasını sağlar.

Nereden aldığınızı belirtin

[kaynağı değiştir]

Genel bir hata da kaynak bilginin nereden alındığını tam olarak açıklamamaktır. Örnek olarak, bir internet sitesinde yer alan bilginin kaynağının bir kitap olduğu söylenmekteyse kitaba bizzat kendiniz bakmadığınız müddetçe internet sitesini de belirtmeniz gerekmektedir.

Bu kuralın amacı okuyuculara okuduklarının doğruluğunu değerlendirme şansı vermek ve bunları kanıtlayabilmektir.

Hangi kaynaklar kullanılmalı?

[kaynağı değiştir]

Kabul görmüş üçüncü şahıslar ve uzmanlar tarafından incelenmiş, öncelikle Türkçe kaynakları tercih etmelisiniz.

Nasıl kaynak gösterilir?

[kaynağı değiştir]
Kaynak göstermede dipnot kullanımı için bakınız: Yardım:Dipnotlar
  • Yeni bir madde yazarken veya var olan bir maddeye referans eklediğiniz zaman, madde ile ilgili bilim dalı veya işin açıklanması için doğruluğu kanıtlanmış çalışmalar maddenin sonunda Kaynakça başlığının altında yer almalıdır.
  • Maddeye önceden eklenmiş bir içeriğe katkıda bulunanlar, doğruluğu kanıtlanmış referansları ve dipnotları muhafaza edip sonuna ilave yapmalıdırlar.
  • Eğer doğruluğu kanıtlanmış bir çalışma, tartışmalı ise, katkı yapan kişiler, metnin okunabilirliğine zarar vermeden ve dipnot kirliliği yaratmadan mümkün olduğu kadar doğru ve ulaşılabilir kaynaklar göstermelidir.
  • Eğer katkı yapan kişiler kaynak gösterme şeklini belirlemekte anlaşamıyorsa, kaynak gösterme için en uygun formatın kararlaştırılması, maddenin ana içeriğini sağlayan yazarlara bırakılmalıdır. Eğer bir uzlaşmaya varılmamışsa, alıntı şekli ilk büyük katkı sağlayan yazarın kullandığı biçimde olmalıdır.

Eğer hangi sistem veya stili kullanacağınız belli değilse, şunu unutmayın: En önemli şey tüm bilgiler için kaynak tespit etme ve bulma ihtiyacının sağlanmasıdır. Eğer gerekliyse, bir madde için en doğru formatın nasıl olduğunu sormak için, deneyimli kullanıcılara Vikipedi mesaj sistemini kullanarak mesaj atabilirsiniz.

Kaynak gösterme şablonları

[kaynağı değiştir]
  • Eğer maddenin sonunda Kaynakça bölümü yoksa satır başı yapılıp == Kaynakça == yazılarak Kaynakça başlığı açılmalıdır. Bu başlığın altına maddede yararlanılan kaynakları listeleyebilirsiniz. Daha sonra === Dipnotlar === başlığı atabilirsiniz.

Başlığın altına {{Kaynakça}} şablonunu ekleyiniz. Aksi takdirde maddeye eklediğiniz dipnotlar sayfa sonunda görünmezler ve sayfa sonuna kaynakça eklenmediğine dair bir hata notu otomatik olarak eklenir.

  • Herhangi bir internet sitesini ya da yazılı bir kaynağı (kitap, gazete vs.) cümlenin sonunda dipnot olarak göstermek için noktadan sonra <ref>örnek kaynak</ref> şablonunu kullanınız. Örnek:
Elma, lezzetli bir meyvedir.<ref>Türkçe Ansiklopedi, Elma maddesi.</ref>

Bu metin, değişiklikleri kaydedildikten sonra şu şekilde görünecektir:

Elma, lezzetli bir meyvedir.[1]
  • Dipnotta internet sitesini üzerine tıklanabilir bir bağlantıya (gömülü bağlantı) döndürmek için köşeli parantez ([]) içine alınız ve adresten sonra bir boşluk bırakarak görünmesini istediğiniz yazıyı yazınız. Örnek:
Vikipedi'de 100 binden fazla madde vardır.<ref>[http://tr.wikipedia.org Ana sayfa] Türkçe Vikipedi</ref>

Bu metin, değişiklikleri kaydedildikten sonra şu şekilde görünecektir:

Vikipedi'de 100 binden fazla madde vardır.[2]

Yukarıdaki örnekler "Dipnotlar" bölümünde şu şekilde görüneceklerdir:

Dipnotlar
  1. ^ Türkçe Ansiklopedi, Elma maddesi.
  2. ^ Ana sayfa Türkçe Vikipedi
Not: Dipnotlar kısmında rakamların yanındaki mavi yukarı ok (^) işaretine tıklarsanız, sizi metin içerisinde ilgili kaynağın eklendiği ifadeye götürür.
  • Ekleme yaparken eğer kaynak bir süreli yayın(dergi) ise ISSN, kitap ise ISBN numarasını eklemeli, yazının sahibini, hangi tarihte yazıldığını ayrıntılı şekilde eklemelisiniz.

Ancak kaynak eğer bir internet sitesi ise erişimin belli bir süreden sonra sağlanamaması olasılığına karşı son erişilme tarihini ekleyebilirsiniz. Bir yazılı kaynağı kaynak gösterirken:

Kitaplarda: "Yazarın soyismi, ismi - kitabın ismi - basım tarihi - basım yeri - ISBN numarası"

Süreli yayınlarda: "Soyisim, isim - kaynağın adı - sayı - tarih - yer ISSN numarası"

Web kaynağı şablonu

[kaynağı değiştir]

Vikipedi'de kolayca kaynak gösterebilmek için Vikipedi'nin kaynak gösterme şablonu Web kaynağını kullanabilirsiniz. Kaynaklarda asgari verilmesi gereken bilgiyi bu şablonun aşağıdaki kısa sürümünü kaynak vermek istediğiniz yere yapıştırarak verebilirsiniz:

{{Web kaynağı | url = | başlık = | erişimtarihi = }}

Aşağıda bu şablonun biraz daha detaylı hâlini görüyorsunuz:

{{Web kaynağı |url = |başlık = | erişimtarihi = | son = | ilk = | tarih = | yayımcı = }}

Bu şablonun tamamını burada bulabilirsiniz.

Bunun haricinde İngilizce http://www.citationmachine.net sitesini kaynakça hazırlamak için kullanabilirsiniz. Citationmachine, yazarların entelektüel haklarını korumak için hazırlanmış ücretsiz bir çevrimiçi yazılımdır. MLA ya da APA seçeneğine tıklayıp, daha sonra alıntı yaptığınız kaynağın türünü seçin. Formu doldurup submit tuşuna bastığınızda, kaynakça satırınız hazırlanmış olur. Bu satırı kopyalayıp, Vikipedi sayfasındaki kaynak göstermek istediğiniz yere referans şablonları (<ref>Örnek</ref>) arasında ekleyiniz.

Önemli hususlar

[kaynağı değiştir]
  • Ücretli veya ücretsiz olsun, sayfalarına erişebilmek için üyelik gerektiren siteleri kaynak göstermeyiniz. Gösterdiğiniz kaynaklar her Vikipedistin erişimine açık olmalıdır. Ayrıca birden fazla ülke tarafından erişimi engellenmiş siteler kaynak gösterilmemelidir.
  • Bir uzman tarafından yazılmamış; blog, forum gibi siteler kaynak gösterilemez. Ayrıntılı bilgi için bkz. Vikipedi:Güvenilir kaynaklar.
  • Bir Vikipedi makalesindeki referansları gösteren sistem zamanla değişebilir; bu yüzden bir makalede asıl önemli olan herhangi bir sisteme uygunluk değil, açık ve tutarlı bir içeriktir.
  • Dikkat etmeniz gereken en önemli nokta, kapsamlı bir referans bilgisi yani okuyucunun orijinal kaynağı rahatlıkla bulabilmesi için yeterli bilgi girmektir.

Bazı kaynak gösterme sistemleri

[kaynağı değiştir]
  • MLA (Modern Language Association) usülü
  • APA (American Psychological Association) usülü
  • Gömülü HTML bağlantıları

MLA referans sistemi

[kaynağı değiştir]

MLA (Modern Language Association) referans sistemi dünyada akademisyenler tarafından sıklıkla kullanılan referans sistemlerinden birisidir. Aşağıdaki örneklerden yararlanarak Vikipedi'ye yaptığınız katkılardan sonra kaynaklarınızı ekleyebilirsiniz:

Kitaplar:

Yukarıdaki örnekte önce soyadının yazılmış olmasına dikkat ediniz. Eğer kitabın bir URL adresi yoksa ilgili kısmı çıkarınız. Örnekteki URL hayalîdir.

Ansiklopedi ve sözlükler:

Eğer kaynağın bir URL adresi, cilt numarası vs. yoksa ilgili kısmı çıkarınız. Örnek tamamen hayalîdir.

Eğer ilgili ansiklopedi veya sözlük maddesinin yazarı belli ise soyadı ve adı başa eklenir:

Çevrimiçi belgeler:

Yukarıdaki ilk tarihler (2007 ve 5 Mayıs 2009) ilgili web sayfalarının en son güncellenme tarihidir ve genellikle sayfanın en alt kısmında bulunur.

Önemli not: Eğer bir kaynakta birden fazla yazar varsa isimler aşağıdaki şekilde eklenir. Sadece ilk yazarın soyadı önce yazılır. Son yazardan sonra kaynağa yukarıdaki örneklerde olduğu gibi devam edilir:

  • Soyadı1, İsim1, İsim2 Soyadı2 ve İsim3 Soyadı3. "elma." Büyük Türkçe Ansiklopedi. 3. baskı. 4. cilt. İstanbul: Diyar Yayınları, 1937. URL erişim: 22 Eylül 2011. <http://www.buyukturkceansiklopedi.com/elma>.

Gömülü HTML bağlantıları

[kaynağı değiştir]

MediaWiki yazılımı bir URL'yi tek köşeli parantez arasına alarak HTML bağlantılarını bir maddeye direkt olarak eklemeye olanak tanımaktadır - [http://www.google.com] — şu şekilde görünür: [1] Tam bir kaynak gösterme Referanslar bölümünde şu şekilde yapılmalıdır:

*[http://google.com Google internet sayfası], şu şekilde görünür:

Bir madde tarafından referans gösterilen gazete makalesine yapılacak gömülü bağlantı şu şekilde olabilir — [http://www.milliyet.com.tr/2006/05/23/spor/ydemirkol.html] — görünümü de böyle olacaktır. [2]

Gömülü bağlantı noktadan sonra yazılır veya yan cümle ve arkasından gelen virgülden sonra eklenebilir.

Daha sonra Referanslar bölümüne alıntı ile ilgili tüm bilgiler eklenir:

*[http://www.milliyet.com.tr/2006/05/23/spor/ydemirkol.html "Yeni Yıldırım kim olacak?!"] - Mehmet Demirkol, ''Milliyet'', 23 Mayıs 2006. Erişim: 16 Haziran 2006

Görüntü şu şekilde olacaktır:

Online gazetelerden referans verirken, makale ile ilgili olarak; yazarın adı, başlık, yayınlanan gazetenin ismi ve yayınlandığı tarih gibi bilgileri vermek çok önemlidir. Çünkü birçok gazete yazılarını belli bir süre online yayınladıktan sonra arşivlere aktarır. Makale ile ilgili bilgilerin tam olarak verilmesi, verilen linkin çalışmadığı durumlarda dahi okuyucunun söz konusu makaleyi kolaylıkla bulabilmesini sağlar.

Ayrıca, bilimsel yayınlardan veya gazete haberlerinden herhangi bir makale başlığı alıntılandığında, alıntının kaynağı da birlikte verilmelidir. Böylece Vikipedi’nin bir kaynağa gönderme yaptığını, söz konusu cümlenin içeriğinin bizimle ilgili olmadığı belirtilmiş olur. Mesela, “Rum Rum’a kızdı, Mehmetçiğe yürüdü” düşüncesi Vikipedi’nin değil, “Sabah” gazetesinindir. Bu sebeple, başlığın “Sabah”tan alıntı olduğunu belirtmek, “Rum’un Rum’a kızdığı, Mehmetçiğin üstüne yürüdüğü gün” şeklinde kullanmamak gerekir.

Link vermenin avantajlarından biri, okuyucunun linke tıklayarak hemen alıntı yapılan makaleye ulaşmasını, böylece çok kolay bir şekilde kaynağı kontrol etmesini sağlaması; bir diğeri ise link yaratmanın ve sürdürmenin kolay olmasıdır.

Verilen linklerin birçoğunun zaman içerisinde ölü hâle gelmesi ise bir dezavantajdır. Bu sebeple, daha önce de belirttiğimiz gibi, link verilse dahi makale ile ilgili bilgilerin tam olarak verilmesi, böylece verilen link ölü dahi olsa okuyucunun söz konusu makaleyi bulabilmesine imkan sağlanması gerekmektedir.

İsimli (etiketli) kaynak gösterme

[kaynağı değiştir]
<ref name="örnek isim">Kaynak Detayları</ref>

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi referans şablonuna name="örnek isim" eklenerek bir kaynağa isim (etiket) verilebilir. Böylece "aynı Vikipedi sayfası içinde" bu kaynak kolayca tekrar kullanılabilir. Ayrıca kaynaklar bölümü daha verimli ve düzenli kullanılmış olur.

Bir kaynağı tekrar kullanmak için bağlantı ve kaynak detaylarını tekrar yazmak yerine <ref name="örnek isim"/> kullanmak yeterli olacaktır. Bir kaynak ilk kez kullanıldığında "tam referans", sonraki kullanımlarda "kısa referans" kullanılmalıdır. Tam referansta ref name="" ifadesinden sonra / olmadığı ancak kısa kaynakta olduğu hususuna dikkat edilmelidir.

Konuyla ilgili yayınlar ve dış bağlantılar

[kaynağı değiştir]

== Konuyla ilgili yayınlar == ile == Dış bağlantılar == bölümleri, maddenin sonuna == Kaynakça == bölümünden "sonra" konulur ve konuyla ilgili olan, okuyucunun ilgisini çekebilecek fakat maddede kaynak olarak kullanılmamış kitap, makale veya web sitesi bağlantılarını sunar. Her ne kadar bu bölüm genellikle "dış bağlantılar" şeklinde adlandırılsa da "konuyla ilgili yayınlar" bölümünde çevrimiçi olmayan (basılı) öğeler barındırılabilir.

Bir kaynak dış bağlantısı çalışmadığı zaman ne yapılmalı

[kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar kısmındaki bağlantılar çalışmıyorsa ilgili maddeden çıkartılabilir. Çalışmayan bağlantı madde içerisinde kaynak olarak kullanılmışsa bu ağ sayfasının zamanında yedeklenmiş kopyasına erişmek, bilginin doğrulanabilmesi için önemlidir. Bu, birkaç biçimde yapılabilir:

  • Bağlantılar, ağ sayfasında adresinin değişmesi ile bozulmuş olabilir, bunu kontrol ediniz.
  • Bozuk bağlantı, matbu eserin genel ağ üzerinde bulunan bir kopyasına verilmişse bu kopyayı barındıran başka bir ağ sayfası bulunup bulunmadığına bakılabilir. İkinci bir kopyanın olmadığı durumda alıntıyı olduğu gibi bırakıp bağlantıyı kaldırmak uygundur.
  • Artık ulaşılamayan ağ sayfalarının büyük bir bölümüne Internet Archive projesi kullanarak erişilebilir. Bunun için web.archive.org adresine gidin. Sayfanın orta üst kısmında solunda renkli biçimde "Wayback Machine" yazan kutucuğa kopyasını kontrol etmek istediğiniz ağ sayfasının adresini başka bir deyişle de URL'sini giriniz. Buraya bağlantı girdikten sonra arşiv kopyası varsa sayfanın alt kısmında takvim belirecek ve ne zaman arşivlendiyse o tarihin üzerinde renkli bir simge çıkacaktır. Bu simgeye tıkladığınızda fare imlecinin altında küçük bir açılır pencere çıkacak ve ilgili kopyanın hangi saatte kaydedilğini söyleyecektir. Bu saatten istediğiniz bir değere tıkladığınızda kopyaya erişeceksiniz. Daha pratik bir yol olarak da https://web.archive.org/web/ bağlantısının sonuna adresi koyup giriş tuşuna basınız. Varsa son arşiv kopyasını açacak yoksa da hata verecektir. (Örnek bağlantı: https://web.archive.org/web/https://tr.wikipedia.org/wiki/Anasayfa)
  • İlgili sayfa Internet Archive dışında veya onunla birlikte archive.today projesinde de yedeklenmiş olabilir. Bunun için archive.is bağlantısına giderek alttaki gri kutuya ağ sayfasının bağlantısını yapıştırınız. Ayrıca archive.is bağlantısının sonuna doğrudan ağ sayfasının adresi (örnek) eklenip de arama yapılabilir.
  • Sayfayı Internet Archive ile archive.today"da bulamazsanız Google" bünyesinde önbelleği olup olmadığına bakınız. (arama kutusuna "cache:www.yok-olan-site.com/sayfa aradığım_sözcük" şeklinde yazın). Önbellekte bulunan sayfaların kalıcılığının garantisi yoktur. Böylesi durumda önbelleğin adresini archive.today ya da Internet Archive kullanarak yedekleyiniz.

Eğer bu yollardan hepsini denemiş ve ağ sayfasına ulaşamamışsanız bozuk bağlantıları kaldırmak yerine özgün bağlantının artık çalışmadığı tarihi not edin. Bağlantı, artık çalışmasa bile kaynaklar hakkında bir bilgi içerir ve bu tür referansların basılı kopyalarına erişilebilir. Başka bir olasılık da yakın bir gelecekte, altı ay veya daha fazla geriden takip ederek arşivleme yapan Internet Archive"da bu sayfayı bulabilecek olmaktır. Benzer şekilde, basılı kaynaklarda da artık basılmayan eski eserler referans olarak gösterilmeye devam edilmektedir.

İnternet sayfası arşivlemek

[kaynağı değiştir]

Internet Archive, adlı ücretsiz proje, istenilen bir ağ sayfasını arşivleyebilmektedir. Her ağ sayfasını arşivleyemediğini bazen de birkaç kez denemek gerektiğini unutmayın. İlgili sayfayı kaydetmek için kaydet bağlantısına gidip karşınıza çıkan kutucuğa bağlantıyı yapıştırın ve Save Page butonuna tıklayın. Ayrıca adres çubuğuna bu adresi yapıştırıp peşinden de arşivlemek istediğiniz bağlantıyı koyup gittiğinizde (https://web.archive.org/save/tr.wikipedia.org gibi) hemencecik kaydetmeye başlayacak ve işlem bittiğinde doğrudan arşivlenmiş kopyayı gösterecektir. Arşivleme işlemini kutucuğa yapıştırıp yaptıysanız bu işlem bittiğinde karşınızda "/web/..." şeklinde mavi yazılı bir bağlantı gelecektir. Bu, arşivlenmiş bağlantının kopyasıdır. Eğer ikinci yöntemi kullandıysanız da arşivlenmiş kopya göründüğünde adres çubuğundaki bağlantı gerekli adres olacaktır. Bunu {{Web kaynağı}}, {{Haber kaynağı}}, {{Dergi kaynağı}} gibi şablonların |arşivurl= değeri içine yerleştirmeniz veya yukarıda bahsedilen kaynak gösterme sistemlerinden birini kullanmanız en doğrusu olacaktır. arşivurl= değerini kullandığınızda sayfanın kopyası ne zaman oluşturulmuşsa o tarihi arşivtarihi= değerine girmeyi unutmayınız. Böylece gelecekte ana kaynak kaybolsa bile okurlar kaynağı arşivden kontrol edebilirler.

archive.today, Internet Archive ile benzer biçimde ağ sayfalarını kaydedebilir. Bunu yapmak için archive.is bağlantısına gidin ve karşınıza çıkacak kırmızı çubuğun (My url is alive and I want to archive its content - [türkçesi: bağlantım çalışıyor ve bunu arşivlemek istiyorum] yazısının altındaki kutudur.) içerisine bağlantıyı yapıştırıp "save" tuşuna basın. Bazı durumlarda bu işlemi yapmak için CAPTCHA doğrulaması gerektiğini unutmayınız. İşlem başladığında beyaz fonlu bir ekranda yazılar belirecektir. Bu, ağ sayfasının içeriği olup ilgili içeriğin arşivlenen kısmını göstermektedir. İşlem başladığında adres çubuğunda https://archive.is/dJk1E benzeri rastgele oluşturulmuş harflerden oluşan bir bağlantı çıkacaktır. Bu adres arşivin bağlantısıdır ve sonrasında arşive erişimi sağlayacaktır. Bunu {{Web kaynağı}}, {{Haber kaynağı}}, {{Dergi kaynağı}} gibi şablonların |arşivurl= değeri içine yerleştirmeniz veya yukarıda bahsedilen kaynak gösterme sistemlerinden birini kullanmanız en doğrusu olacaktır. arşivurl= değerini kullandığınızda sayfanın kopyası ne zaman oluşturulmuşsa o tarihi arşivtarihi= değerine girmeyi unutmayınız. Böylece gelecekte ana kaynak kaybolsa bile okurlar kaynağı arşivden kontrol edebilirler.

Internet Archive mi archive.today mi?

[kaynağı değiştir]

İki ağ sayfası çok benzer işler yapsa da farklı teknolojiler kullanırlar, farklı özellikler içerirler. Bir sayfada düzgün görüntülenemeyen içerik diğerinde düzgün görüntülenebilir.

  • Internet Archive'in sunucularının büyük kısmı Amerika Birleşik Devletleri'nde iken archive.today'in Avrupa Birliği sınırlarındadır. Bu yüzden ilgili arşive erişiminizin hızı bu bağlamda değişiklik gösterebilir.
  • Internet Archive .pdf uzantılı dosyaları kaydeder. Sonrasında da dosyaları tarayıcıda görüntüleyebilir ya da indirebilirsiniz. archive.today'de bu türden dosyalar özgün haliyle saklanmaz, sadece bir bölümünün ekran görüntüsü saklanır.
  • Ağ sayfasının içine gömülü javascript ve CSS kodları ile etkileşimli içerik Internet Archive'de daha işlevsel çalışır.
  • Internet Archive'de oturum açıp kaydetme ekranına gittiğinizde ilgili sayfadaki bazı ek bağlantıları da tek hamlede arşivleyebilirsiniz.
  • Internet Archive'in bir sayfayı arşivleyebilmesi için önceki arşivinin üzerinden en az 45 dakika geçmesi gerekmekte ve aynı sayfa bir günde en fazla 10 kez arşivlenebilmekte iken archive.today'de bu kısıtlar bulunmamaktadır.
  • archive.today'deki ağ sayfasının "share" kısmında, Vikipedi'de kaynak göstermek için ilgili şablon verileri girilmiş hâlini bulabilirsiniz.

Kaynakları yetersiz olan sayfalar

[kaynağı değiştir]

Bir sayfadaki bilgilerin yeterince kaynaklandırılmadığını ve bu nedenle doğruluklarının şüpheli olduğunu düşünüyorsanız, sayfa başına {{kaynaksız}} veya {{anakaynaklar}} şablonlarını ekleyebilirsiniz. Ancak tüm sayfayı kaynaksız olarak nitelendirmektense kaynak eklenmesi gerektiğini düşündüğünüz bölümün (alt başlığın) en üst satırına ilgili şablonları eklemek daha uygun olacaktır. Eğer sadece belirli bir ifadenin kaynaklandırılması gerektiğini düşünüyorsanız, o ifadeden sonra (eğer noktalama işareti varsa noktalama işaretinden sonra) boşluk bırakmadan {{Kaynak belirt}} şablonlarını kullanabilirsiniz.

Örneğin, "İstanbul, Türkiye'nin başkentidir.{{kaynak göster}}" cümlesi, değişiklikler kaydedildikten sonra "İstanbul, Türkiye'nin başkentidir.[kaynak belirtilmeli]" şeklinde görünecektir.

Kaynaksızlık şablonlarını sayfada gereğinden fazla kullanıp görüntü kirliliği yaratmak, sayfayı kolay okunamaz hâle getirecektir. Eğer bir sayfanın kaynaksız ve taraflı ya da kaynaklarının taraflı olduğunu düşünüyorsanız, Vikipedi:Tarafsız bakış açısı yönergesini inceleyebilir ve konuyu ilgili ansiklopedi maddesinin tartışma sayfasında ya da köy çeşmesinde dile getirebilirsiniz.

Vikipedi'yi haricî eserlerde kaynak olarak gösterme

[kaynağı değiştir]

Vikipedi'yi diğer işlerde (Vikipedi haricindeki eserlerde) kaynak göstermeyle ilgili daha fazla bilgi için Vikipedi:Vikipedi'yi kaynak gösterme sayfasına bakınız. Özel:Cite aracını kullanarak kolayca kaynak satırını oluşturabilirsiniz. Özel:Cite linkini tıkladığınızda karşınıza çıkan arama kutusuna kaynak göstermek istediğiniz sayfanın adını yazınız ve oluştur tuşuna basınız.

Ayrıca bakınız

[kaynağı değiştir]
  • Concordia Libraries (Concordia University). Citation and Style Guides. Retrieved December 28, 2004. (This provides a list of common citation styles.)

Dış bağlantılar

[kaynağı değiştir]