İçeriğe atla

Vicente Martín y Soler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vicente Martín y Soler
Vicente Martín y Soler
Doğum2 Mayıs 1754
Valensiya, İspanya
Ölüm30 Ocak 1806
Sankt-Peterburg, Rusya
Diğer ad(lar)ıVincenzo Martini
MeslekMüzisyen, Bestecisi

Vicente Martín y Soler (2 Mayıs 1754 Valensiya, İspanya – 30 Ocak 1806 Sankt-Peterburg, Rusya). Klasik opera müziği dönemi içinde çalışan ve bu dönem ilkelerine uygun operalar ve baleler hazırlamış olan bir İspanyol besteci. Kariyerinin büyük bir kısmını geçirdiği İtalya'da Vincenzo Martini adı ile bilinmektedir. Günümüzde ismi pek bilinmemekle beraber kendi yaşadığı dönemde bir opera buffa janrında besteci olarak çağdaşı olan Wolfgang Amadeus Mozart ile aynı değerde olduğu kabul edilmekteydi. Valensiya'nın Mozart'ı olarak da isim yapmıştır.

Yaşamı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Vicente Martín y Soler İspanya'nın Valensiya şehrinde doğmuştur. Müzik eğitimin İtalya'da Bologna'da almıştır. Hazırladığı ilk opera olan İl tutore burlato (1775) "Filippo Livigni"nin oyunundan uyarlanan ve Giovanni Paisiello'nın La frascatana adlı operası ile aynı konulu bir opera buffa janrında eserdir 1778de besteci bu eserin libretosunu İspanyolca'ya tercüme ettirmiş ve birkaç diyalog da eklenerek bu eser bir zarzula janrında La Madrileña o el tutor burlado adı ile Madrid'de sahnelenmiştir.

1777de Napoli'ye geçerek burada yerleşip San Carlo Tiyatrosu için eserlerini hazırlamaya başladı. Libretist Luigi Serio ile çalışıp İfigenia (1779) ve İpermestra (1780) ve Apostolo Zeno librettosu ile Andromaca (1780) adlı "opera şeria" esereleri sahnelendi. Ayrıca "Charles le Picq" adlı koreografla çalışarak (La Griselda (1779), İ rattı sabını (1780), La bella Arsene (1781) ve Tamas Kouli-Kan (1781) adlı ) dört ballet d'action" ve sonra (La sposa persiana (1778) ve İl barbiere dı Sivıglia (1781) adlı) iki "mezzocratte" bale eserleri hazırladı.

1785'te Viyanaya geçti. Aynı zamanda Mozart ve Antonio Salieri ile birlikte çalışan Lorenzo Da Ponte'nin librettolarını yazdığı Una coşa rara (1786); İl burbero di buon cuore (1786) ve L'arbore dı Diana (1787) opera buffa janrındaki eserleri Viyan seyircisi tarafından çok tutuldu. Una coşa rara eserinde bulunan vals dansını Viyana'ya ilk getiren besteci olarak ün yapmıştır.

1788de Sankt-Peterburg Rus İmparatorluk Sarayına "Saray Bestecisi" görevi verilerek davet edildi. Burada üç Rusça librettolu eser (Şanssız Kahraman Koşmetovich (1789), Melomania (1790) veFedul ve Çocuk (1791) hazırlayıp yapımladı. 1795 sezonu için Londra'ya geçti ve burada yapımlanmak için üç İtalyanca opera La capricciosa corretta, L'isola del piacere ve Le nozze de' contadını spağnuoli hazırladı. Sankt Petersburg'a geri döndüğü zaman son operası olan La festa del villaggio (1798) eserini hazırladı. Sankt-Peterburg "Saray Bestecisi" iken ayrıca dört trajik bale için (Didon abandonée (1792), Amour et Psyché (1793), Tancrède (1799) ve Le retour de Poliorçète (1799)) müzik hazırladı.

Sankt Petersburg'da görevine devam etmekteyken 30 Ocak 1806'da hayatına gözlerini kapadı.

Eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Operalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarih İsim Janr Libretto İlk temsil şehri
1775 Il tutore burlato Opera buffa Filippo Livigni Madrid, Ispanya
1779 Ipigenia in Aulide Dramma per musica Luigi Serio Napoli
1780 Ipermestra Dramma per musica Pietro Metastasio Napoli
1780 Andromaca Dramma per musica Apostolo Zeno Lucca
1782 Partenope Componimento drammatico Pietro Metastasio Napoli
1782 L'amor geloso Azione teatrale comica Napoli)
1782 In amor ci vuol destrezza Opera buffa Carlo Giuseppe Lanfranchi-Rossi Venedik
1783 Vologeso Dramma per musica Apostolo Zeno rev. Vittorio Amedeo Cigna-Santi Torino
1784 Le burle per amore Dramma giocoso Marcello Bernardini Venedik
1785 La vedova spiritosa Dramma giocoso Parma
1786 Il burbero di buon cuore Dramma giocoso Lorenzo Da Ponte Kaynak:Carlo Goldoni Viyana
1786 Nadir Şey (Una cosa rara ossia Bellezza ed onestà) Dramma giocoso Lorenzo Da Ponte Viyana
1787 L'arbore di Diana Dramma giocoso Lorenzo Da Ponte Viyana
1789 Gorebogatïr' Kosometovich Dramma con musica Sankt Petersburg
1790 Pesnolyubiye Dramma con musica Sankt Petersburg
1791 Fedul' s det'mi Dramma con musica Sankt Petersburg
1795 La scuola dei maritati (La capricciosa corretta;
Gli sposi in contrasto;
La moglie corretta) 		Opera comica Lorenzo Da Ponte Londra
1795 L’isola del piacere (L’isola piacevole) Opera comica Lorenzo Da Ponte Londra
1795 Le nozze de' contadini spagnuoli Intermezzo Londra
1796 Camille ou Le souterrain Komédie mêlée de musique Benoît-Joseph Marsollier des Vivetières Sankt Petersburg
1798 La festa in villaggio Opera comica Ferdinando Moretti Sankt Petersburg

Diğer eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Üç ses için Kantata a tre voci (1779, Napoli)
  • Philistaei a Jonatha Dıspersi (Kutsal ilahi, 1784, Venedik)
  • İl sogno (Üç soprano ve orkestra için kantata, Metin:Lorenzo Da Ponte, 1787, Viyana)
  • La Deità benefica (Kantata, Metin: Ferdinando Moretti, 1790, Sankt Petersburg)
  • Strofe (Kantata, Metin: Ferdinando Moretti, 1791-6)
  • Cantata per la consacrazione della Chiesa Maltese (Kantata, 1800, Sankt Petersburg)
  • Çeşitli kutsal kilise müzik eserleri
  • Çeşitli ariette, kanon, kanzonet ve ikili
  • Keman için Konçerto (1795, Londra)

Dipnotlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Vicente_Martín_y_Soler&oldid=32857889" sayfasından alınmıştır