İçeriğe atla

Turgut Sunalp

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Turgut Sunalp
LakabıErgenekon
Doğum31 Ağustos 1917(1917-08-31)
İstanbul
Ölüm28 Ağustos 1999 (81 yaşında)
İstanbul
Ölüm sebebiBöbrek yetmezliği, Kalp yetmezliği
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
Bağlılığı Türkiye
Branşı Türk Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları1936-1976
Rütbesi Orgeneral
KomutasıKıbrıs Türk Alayı, Genelkurmay Harekât Daire Başkanı, 29. Tümen, Kara Harp Akademisi, NATO Türk Askeri Heyeti Başkanı, 15. Kolordu,Ege Ordusu
Çatışma/savaşlarıKore Savaşı
Sonraki işiBüyükelçi, Milletvekili

Cihadettin Turgut Sunalp[1] (31 Ağustos 1917, İstanbul - 28 Ağustos 1999, İstanbul, Türkiye), Boşnak asıllı Türk asker, diplomat ve siyasetçi.

Eğitimi ve askerlik hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Boşnak asıllı Macide Kezer (Dizdarevic) ve Abdullah Sunalp (Biberovic) çiftinin oğludur. 1936 yılında İstanbul'da Harbiye'den, 1945 yılında İstanbul'da Harp Akademisinden mezun oldu. 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra ilk Türk alay komutanı olarak adaya çıktı. 1962 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Genelkurmay Harekât Daire Başkanlığı görevinde bulundu. 1964 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Erzurum 29. Tümen Komutanlığı ve İstanbul'da Kara Harp Akademisi komutanlığı yaptı. 1968 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Brüksel NATO Türk Askeri Heyeti Başkanlığı, Kocaeli'de 15. Kolordu Komutanlığı görevini yaptı. 1972 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Genelkurmay II. Başkanlığı ve Harp Akademileri Komutanlığı görevinde bulundu,1975 yılında Ege ordusunu kurdu ve kurucu komutanlığını yaptı. 1976 yılında emekli olduktan sonra 1980-1982 yılları arasında Kanada'da Ottawa büyükelçiliği görevinde bulundu.[2][3] Ayrıca 1950'li yıllarda Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıs Türklerini korumak için kurulan ''Ergenekon'' adlı yapının kurucularından biri, örgütün de isim babasıdır.[4][5]

12 Eylül Darbesinden sonra siyasi parti çalışmalarına izin verilmesiyle, 41 arkadaşı ile birlikte Milliyetçi Demokrasi Partisi'ni (MDP) kurdu ve partinin Genel Başkanlığına seçildi. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in seçimden bir gece önce yaptığı televizyon konuşmasında, seçmenleri Milliyetçi Demokrasi Partisi'ne oy vermeye çağırması, Turgut Özal liderliğindeki Anavatan Partisi'nin iktidara gelmesini engelleyemedi. 1983 genel seçimlerinde liderliğindeki MDP 71 sandalye kazanarak üçüncü parti olarak meclise girdi. 17. dönem İzmir Milletvekilliği yaptı. 1985 yılında partinin genel başkanlığından ayrıldı.[6]

28 Ağustos 1999 tarihinde kalp ve böbrek yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirdi. Evli ve iki çocuk babasıydı.

  1. ^ "TBMM Albümü 3. Cilt (1983-2010)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ "Turgut Sunalp". www.biyografya.com (İngilizce). 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  3. ^ "İsim isim kontrgerilla elemanları". odatv. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  4. ^ "'Ergenekon'un kuruluşunu anlattı". Habertürk. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  5. ^ "Ergenekon'u CIA kurdu". takvim.com.tr. 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  6. ^ "Sunalp'i kim seçtirdi". takvim.com.tr. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
Askerî görevi
Önce gelen:
'
Ege Ordu Komutanı
20 Temmuz 1975 – 30 Ağustos 1976
Sonra gelen:
Kenan Evren
Önce gelen:
Suat Aktulga
Harp Akademileri Komutanı
5 Ağustos 1973 - 12 Temmuz 1975
Sonra gelen:
Hamza Günalp
Önce gelen:
Nihat Tulunay
TSK Genelkurmay II. Başkanı
29 Ağustos 1972 - 30 Ağustos 1973
Sonra gelen:
Adnan Ersöz