The Big Read
The Big Read, BBC tarafından 2003 yılında Birleşik Krallık'ta yürütülen ve ülkenin en sevilen romanını bulmak için yapılan İngiliz halkının 750.000'den fazla oy kullanarak katıldığı en sevilen kitaplarla ilgili bir ankettir.[1][2] Bir yıl süren araştırma şimdiye kadar yapılmış halka açık okuma zevkini değerlendiren en büyük ankettir.[3] Ünlülerin sunduğu ve en sevdikleri kitaplarları savundukları çeşitli programlarla sonuçlanmıştır.[4]
Amaç
[değiştir | kaynağı değiştir]BBC; Web, SMS ve telefon aracılığıyla izleyici oylaması yoluyla "Ulusun En Sevilen Romanını" bulmak amacıyla Büyük Okuma anketini başlattı. Anket, edebiyata sansasyonel olduğu iddia edilen bir yaklaşımı benimsediği için tartışmalara yol açtı ancak taraftarları halkın okuma bilincini artırdığı için anketi övdü.[5] İngiliz halkı başlangıçta diledikleri herhangi bir roman için oy kullandı.[5] Buradan 200 kitaplık bir liste hazırlandı ve en yüksek oyu alan 21 kitap daha sonra tekrar oylamaya sunuldu. İlk 21'de yazar başına yalnızca bir kitaba izin verildi. Anket romanlara dayalı olduğu için William Shakespeare'in oyunları ankete dahil edilmemiştir.
Birleşik Krallık'ta seçilen en iyi 200 roman
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yüzüklerin Efendisi, J. R. R. Tolkien
- Gurur ve Önyargı, Jane Austen
- Karanlık Cevher, Philip Pullman
- Otostopçunun Galaksi Rehberi Douglas Adams
- Harry Potter ve Ateş Kadehi, J. K. Rowling
- Bülbülü Öldürmek, Harper Lee
- Winnie-the-Pooh A. A. Milne
- Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, George Orwell
- Aslan, Cadı ve Dolap, C. S. Lewis
- Jane Eyre, Charlotte Brontë
- Catch-22, Joseph Heller
- Uğultulu Tepeler, Emily Brontë
- Kuş Şarkısı, Sebastian Faulks
- Rebecca, Daphne du Maurier
- Çavdar Tarlasında Çocuklar, J.D. Salinger
- Söğütlerdeki Rüzgar, Kenneth Grahame
- Büyük Umutlar, Charles Dickens
- Küçük Kadınlar, Louisa May Alcott
- Yüzbaşı Corelli'nin Mandolini, Louis de Bernières
- Savaş ve Barış, Leo Tolstoy
- Rüzgar Gibi Geçti Margaret Mitchell
- Harry Potter ve Felsefe Taşı J. K. Rowling
- Harry Potter ve Sırlar Odası, J. K. Rowling
- Harry Potter ve Azkaban Tutsağı J. K. Rowling
- Hobbit, J. R. R. Tolkien
- d'Urbervilles'den Tess, Thomas Hardy
- Middlemarch, George Eliot
- Owen Meany için Bir Dua, John Irving
- Gazap Üzümleri, John Steinbeck
- Alice Harikalar Diyarında, Lewis Carroll
- Tracy Beaker'ın Hikayesi, Jacqueline Wilson
- Yüzyıllık Yalnızlık, Gabriel García Márquez
- Dünyanın Sütunları, Ken Follett
- David Copperfield, Charles Dickens
- Charlie'nin Çikolata Fabrikası, Roald Dahl
- Treasure Island, Robert Louis Stevenson
- Alice Gibi Bir Kasaba, Nevil Shute
- İkna, Jane Austen
- Dune, Frank Herbert
- Emma, Jane Austen
- Anne of Green Gables, Lucy Maud Montgomery
- Watership Tepesi, Richard Adams
- Muhteşem Gatsby, F. Scott Fitzgerald
- Monte Cristo Kontu, Alexandre Dumas
- Brideshead'e Son Gidiş, Evelyn Waugh
- Hayvan Çiftliği, George Orwell
- Bir Noel Şarkısı, Charles Dickens
- Çılgın Kalabalıktan Uzak, Thomas Hardy
- İyi Geceler Mister Tom, Michelle Magorian
- The Shell Seekers, Rosamunde Pilcher
- Gizli Bahçe, Frances Hodgson Burnett
- Fareler ve İnsanlar, John Steinbeck
- Mahşer, Stephen King
- Anna Karenina, Leo Tolstoy
- Uygun Bir Çocuk, Vikram Seth
- BFG, Roald Dahl
- Kırlangıçlar ve Amazonlar, Arthur Ransome
- Black Beauty, Anna Sewell
- Artemis Fowl Eoin Colfer
- Suç ve Ceza, Fyodor Dostoyevski
- Noughts & Crosses Malorie Blackman
- Bir Geyşanın Anıları Arthur Golden
- İki Şehrin Hikayesi, Charles Dickens
- Gazap Kuşları, Colleen McCullough
- Mort, Terry Pratchett
- Sihirli Uzaktaki Ağaç Enid Blyton
- Büyücü John Fowles
- Good Omens, Neil Gaiman ve Terry Pratchett
- Muhafızlar! Muhafızlar!, Terry Pratchett
- Sineklerin Tanrısı, William Golding
- Parfüm, Patrick Süskind
- Pürüzsüz Pantolonlu Hayırseverler, Robert Tressell
- Gece Nöbeti Terry Pratchett
- Matilda, Roald Dahl
- Bridget Jones'un Günlüğü Helen Fielding
- Gizli Tarih, Donna Tartt
- Beyazlı Kadın Wilkie Collins
- Ulysses, James Joyce
- Kasvetli Ev, Charles Dickens
- Çifte Perde Jacqueline Wilson
- Twits, Roald Dahl
- Kaleyi Ele Geçiriyorum, Dodie Smith
- Delikler, Louis Sachar
- Gormenghast Mervyn Peake
- Küçük Şeylerin Tanrısı, Arundhati Roy
- Vicky Angel, Jacqueline Wilson
- Cesur Yeni Dünya, Aldous Huxley
- Soğuk Konfor Çiftliği, Stella Gibbons
- Sihirbaz Raymond E. Feist
- Yolda Jack Kerouac
- Baba Mario Puzo
- Mağara Ayısının Klanı, Jean M. Auel
- Sihrin Rengi, Terry Pratchett
- Simyacı Paulo Coelho
- Katherine Anya Seton
- Kane ve Abel Jeffrey Archer
- Kolera Günlerinde Aşk, Gabriel García Márquez
- Aşık Kızlar Jacqueline Wilson
- The Princess Diaries, Meg Cabot
- Midnight's Children, Salman Rushdie
- Teknede Üç Adam, Jerome K. Jerome
- Küçük Tanrılar, Terry Pratchett
- Kumsal, Alex Garland
- Dracula, Bram Stoker
- Point Blanc, Anthony Horowitz
- Pickwick Kağıtları, Charles Dickens
- Stormbreaker, Anthony Horowitz
- The Wasp Factory, Iain Banks
- Çakalın Günü, Frederick Forsyth
- Resimli Anne, Jacqueline Wilson
- Karanlık Jude, Thomas Hardy
- 13¾ Yaşındaki Adrian Mole'un Gizli Günlüğü Sue Townsend
- Zalim Deniz Nicholas Monsarrat
- Sefiller, Victor Hugo
- Casterbridge Belediye Başkanı, Thomas Hardy
- Cesaret Oyunu, Jacqueline Wilson
- Kötü Kızlar Jacqueline Wilson
- Dorian Gray'in Portresi, Oscar Wilde
- Shōgun, James Clavell
- Triffidlerin Günü, John Wyndham
- Lola Rose, Jacqueline Wilson
- Vanity Fair, William Makepeace Thackeray
- Forsyte Saga, John Galsworthy
- Yaprak Evi, Mark Z. Danielewski
- The Poisonwood İncili, Barbara Kingsolver
- Reaper Man, Terry Pratchett
- Angus, Thongs ve Tam Önden Öpüşme Louise Rennison
- Baskervillerin Köpeği, Arthur Conan Doyle
- Sahip Olma: Bir Romantizm, A. S. Byatt
- Usta ve Margarita, Mikhail Bulgakov
- Damızlık Kızın Hikayesi Margaret Atwood
- Danny, the Champion of the World, Roald Dahl
- Cennetin Doğusu John Steinbeck
- George'un Harikulade İlacı, Roald Dahl
- Wyrd Sisters, Terry Pratchett
- Mor Renk, Alice Walker
- Hogfather, Terry Pratchett
- Otuz Dokuz Basamak, John Buchan
- Girls in Tears, Jacqueline Wilson
- Sleeepovers, Jacqueline Wilson
- Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok, Erich Maria Remarque
- Müzenin Kamera Arkası, Kate Atkinson
- Yüksek Sadakat Nick Hornby
- O, Stephen King
- James and the Giant Peach, Roald Dahl
- Yeşil Yol Stephen King
- Kelebek Henri Charrière
- Men at Arms, Terry Pratchett
- Usta ve Komutan, Patrick O'Brian
- Skeleton Key Anthony Horowitz
- Soul Müziği Terry Pratchett
- Zaman Hırsızı, Terry Pratchett
- Beşinci Fil, Terry Pratchett
- Atonement, Ian McEwan
- Sırlar, Jacqueline Wilson
- Gümüş Kılıç, Ian Serraillier
- Biri Guguk Kuşunun Yuvasından Uçtu Ken Kesey
- Karanlığın Kalbi, Joseph Conrad
- Kim, Rudyard Kipling
- Cross Stitch Diana Gabaldon
- Moby-Dick, Herman Melville
- River God, Wilbur Smith
- Sunset Song, Lewis Grassic Gibbon
- Gönderim Haberleri, E. Annie Proulx
- Garp'a Göre Dünya, John Irving
- Lorna Doone, R. D. Blackmore
- Girls Out Late, Jacqueline Wilson
- Uzak Köşkler, M. M. Kaye
- Cadılar, Roald Dahl
- Charlotte's Web E. B. White
- Frankenstein, Mary Shelley
- Çimlerde Oynarlardı, Terry Venables ve Gordon Williams
- Yaşlı Adam ve Deniz, Ernest Hemingway
- Gülün Adı, Umberto Eco
- Sophie'nin Dünyası, Jostein Gaarder
- Çöp Kutusu, Jacqueline Wilson
- Fantastik Mr Fox, Roald Dahl
- Lolita, Vladimir Nabokov
- ''Martı Jonathan Livingston" Richard Bach
- Küçük Prens, Antoine de Saint-Exupéry
- The Suitcase Kid, Jacqueline Wilson
- Oliver Twist, Charles Dickens
- Bir'in Gücü Bryce Courtenay
- Silas Marner, George Eliot
- Amerikan Sapığı, Bret Easton Ellis
- Bir Kimsenin Günlüğü, George ve Weedon Grossmith
- Trainspotting Irvine Welsh
- Goosebumps, R. L. Stine
- Heidi, Johanna Spyri
- Oğullar ve Sevgililer, D. H. Lawrence
- Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, Milan Kundera
- Adam ve Oğlan, Tony Parsons
- Gerçek, Terry Pratchett
- Dünyalar Savaşı, H. G. Wells
- Ata Fısıldayan Nicholas Evans
- A Fine Balance, Rohinton Mistry
- Yurtdışındaki Cadılar, Terry Pratchett
- Bir Zamanların ve Geleceğin Kralı, T. H. White
- Aç Tırtıl, Eric Carle
- Tavan Arasındaki Çiçekler, V. C. Andrews
Listede birden çok romanı olan yazarlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İlk 25'te birden çok romanı olan yazarlar
İlk aşamada JK Rowling'in günümüze ulaşan dört Harry Potter romanı da ilk 25 arasında yer aldı. JRR Tolkien'in Orta Dünya romanları da ilk 25'te yer aldı. İkinci aşamada her yazarın sadece 1 kitabına oy verildiğinden farklı yazarların 21 kitabı burada yer aldı. Rowling'in Ateş Kadehi ve Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi burada ilk 25'te yer aldı. Bu iki roman nihayet beşinci ve birinci oldu.
- İlk 50'de birden çok romanı olan yazarlar
- Dört: JK Rowling
- Üç: Jane Austen, Charles Dickens
- İki: Thomas Hardy, George Orwell, JRR Tolkien
- İlk 100'de birden çok romanı olan yazarlar
- Beş: Charles Dickens, Terry Pratchett
- Dört: Roald Dahl, JK Rowling, Jacqueline Wilson
- Üç: Jane Austen
- İki: Thomas Hardy, Gabriel García Márquez, George Orwell, John Steinbeck, JRR Tolkien, Leo Tolstoy
- İlk 200'de birden çok romanı olan yazarlar
- Onbeş: Terry Pratchett
- Ondört: Jacqueline Wilson
- Dokuz: Roald Dahl
- Yedi: Charles Dickens
- Dört: Thomas Hardy, JK Rowling
- Üç: Jane Austen, Anthony Horowitz, Stephen King, John Steinbeck
- İki: George Eliot, John Irving, Gabriel García Márquez, George Orwell, JRR Tolkien, Leo Tolstoy
Benzer yarışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Big Read'e benzer yarışmalar diğer ülkelerde de gerçekleştirildi:
- Avustralya'daki En Sevdiğim Kitap [6]
- Almanya'da Das große Lesen
- Macaristan'da Nagy Könyv ("Büyük Kitap")
- Bulgaristan'da Голямото четене ("Büyük Okuma")
- Letonya'da Lielā Lasīšana ("Büyük Okuma") [7]
- Büyük Amerikan Okuması 19 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Diğer listeler:
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The BBC's Big Read BBC - The Big Read 14 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. April 2003, Retrieved 9 December 2008
- ^ Penguin Dominates The Big Read Top 100 Penguin Press Office
- ^ John Ezard (15 December 2003) Tolkien runs rings round Big Read rivals 29 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Guardian
- ^ Boyd Tonkin (24 October 2003) A Week in Books: The Big Read aims to reflect mass taste[ölü/kırık bağlantı]. The Independent
- ^ a b Book awards: BBC's Big Read - LibraryThing 9 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 28 November 2010
- ^ My Favourite Book - The Top 100 21 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ABC Retrieved 6 December 2010
- ^ "Lielā Lasīšana". 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- BBC Büyük Okuma web sitesi 14 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.