Starlink
Starlink Amerikan uydu şirketi SpaceX[1][2] tarafından uydu interneti erişimi sağlamak üzere inşa edilmiş bir uydu internet kümesidir.[3][4] Takımyıldızı, yer istasyonları ile birlikte çalışacak ve seri olarak üretilen binlerce küçük uydudan oluşacak. SpaceX firması ayrıca bazı uydularını keşifler ve bilim amaçlı kullanmakla birlikte[5] bazı uydularını ise ordulara satmayı da planlamaktadır.[6]
2020 yılı Eylül ayı itibarıyla SpaceX 775 uyduyu konuşlandırdı.[7] Ayrıca yine bu aydan itibaren her iki haftada bir gerçekleştirilecek fırlatmalarda, fırlatma başına 60'tan fazla uydunun yerleştirilmesi planlanmaktadır. Toplamda ise 2020'lerin ortalarında 12.000 uydu konuşlandırılarak, ardından toplam uydu sayısının 42.000'e çıkarılması planlanmaktadır.[8] İlk 12.000 uydunun üç yörünge üzerinde bulunması planlanmaktadır: üç yörüngenin ilki yerden 550 km yükseklikte ve toplam 1.600 uydunun bulunduğu bir yörünge, ardından 1.550 km irtifada yaklaşık 2.800 Ku- ve Ka-band spektrum uydularının bulunduğu başka ikinci bir yörünge ile 340 km yükseklikte yaklaşık 7.500 V-band uydularının yerleştirilmesi şeklindedir.[9] Uyduların ticari olarak kullanılmasına ise 2020 yılında başlanabileceği öngörülmektedir.[10]
Gerçekleştirilecek bu girişimle beraber, binlerce uydunun 340 ila 1.550 km arasındaki yörüngeye yerleştirilecek olmasının[11] gök bilimi üzerinde olası etkilerinin olabileceği[12] ve uzun vadede uzay çöplüğü oluşacağı endişelerine yol açmıştır.
Uydu takımyıldızın tasarlanması, inşa edilmesi ve konuşlandırılması için on yıllık sürenin gerektiği, projenin toplam maliyetinin ise Mayıs 2018’de SpaceX’e 10 milyar ABD dolarına mâl olacağı tahmin ediliyordu.[13] Ürünün geliştirilmesine 2015 yılında başlandı ve 2018 yılı Şubat ayında ilk iki prototip uydu deney uçuşu ile denendi. İkinci test uyduları seti ve ilk büyük çaplı konuşlandırma ise 60 adet küçük uydu barındırıyordu ve bu uçuş 24 Mayıs 2019 (UTC) tarihinde gerçekleştirildi.[1][14] Starlink araştırma, geliştirme, üretim ve yörünge kontrol operasyonlarının tamamı Redmond, Washington'da bulunan SpaceX uydu geliştirme tesislerinde yapılmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]2015–2019
[değiştir | kaynağı değiştir]SpaceX haberleşme ağı haberleri ilk olarak Ocak 2015'te kamuya açıklandı. Açıklamalarda tüm ana taşıyıcı (backhaul) iletişim trafiğinin P'sini taşımaya yetecek bant genişliğini destekleyebilecek bir yetenekte olduğu ve yoğun şehirlerde yerel internet trafiğinin 'una kadar olan kısmı karşılayabileceği belirtiliyordu.[4][5] CEO Elon Musk açıklamalarında, projenin düşük maliyetli küresel geniş bant internet yetenekleri için önemli bir talebi karşılayacağını ifade etmiştir.[15]
Açıklanan yeni iletişim ağının geliştirilmesi için SpaceX uydu geliştirme tesisinin Redmond'daki açılışı SpaceX tarafından Ocak 2015'te ortaklarıyla birlikte duyuruldu. Bu dönemde Seattle bölge ofisi 60 mühendis ve daha sonraki birkaç yıl içinde yaklaşık 1.000 kadar kişiyi işe almayı planlıyordu.[16] Şirket 2016 yılı sonuna kadar 2.800 m² kiraladığı alanda çalıştı ve Ocak 2017'de yine Redmond'da bulunan 3.800 m² olan ikinci tesisi aldı.[17] Ağustos 2018'de SpaceX, Ar-Ge'ye ek olarak uydu üretimini desteklemek amacıyla Redmond Ridge Corporate Center'da daha büyük bir üçüncü binaya geçerek Seattle bölgesindeki tüm operasyonlarını birleştirdi.[18]
Temmuz 2016'da SpaceX Irvine, Kaliforniya'da (Orange County) tasarım çalışmaları için 740 m² büyüklüğünde bir yere yerleşti.[19] SpaceX yeni yerleştiği Irvine ofisinde çalışacak uydu programlama için sinyal işleme, RFIC ve ASIC geliştiricileri aradığını duyurdu.[20]
SpaceX'in iletişim uydusu ağı fikri Ocak 2015'te resmen ilan edilmiş ve Washington eyaletinin Redmond kasabasında uydu geliştirme tesisi kurulmuştur. Proje, Aynı Yıldızın Altında adlı kitaptan esinlenilerek Starlink olarak adlandırılmış ve 2017'de tescillenmiştir. Mayıs 2018'de toplam geliştirme ve yapım maliyetinin 10 milyar $ olarak beklendiği açıklanmıştır.
Nisan 2019'da FCC, SpaceX'e yaklaşık 12.000 uydunun yörüngeye yerleştirilmesi için izin vermiştir. 24 Mayıs 2019 tarihinde 60 uydu bir Falcon 9 fırlatma aracı ile yörüngeye gönderilmiştir.
Starship projesinin tamamlanmasıyla her kalkışta 400 uyduyu yerleştirmeyi planlamaktadır.
2020-Günümüz
[değiştir | kaynağı değiştir]Mart 2020 yılında yayınlanan habere göre günde 6 uydu üretebilmektedir.[21]
Aralık 2021 tarihine kadar 11 sefer yapılacak ve 660 uydu daha yerleştirilmiş olacak.
26 Mayıs 2021 tarihi itibarıyla gönderilen uydularla 1. faz tamamlanmıştır. İkinci faz uydu gönderimleri 570 km (350 mil) yüksekliğinde 70° eğimle yerleştirilmesi ön görülmektedir.
Türkiye'de Starlink
[değiştir | kaynağı değiştir]2024 yılında Türkiye'de faaliyet göstermeye hazırlanan[22] Starlink, 2023 yılında BTK'ya lisans başvurusu yaptı.[23] Özellikle iletişimin büyük kesintiye uğradığı 2023 Kahramanmaraş depremleri sürecinde Musk tarafından Türkiye'ye Starlink sağlanabileceğini açıklansa da Türksat kapasitelerinin yeterli olduğu söylenmiş, İletişim Bakanı Fahrettin Altun tarafından uydu kapasitesinin yeterli olduğu söylenerek "Böyle bir acil durumda, Twitter için platformdaki dezenformasyon ve yanlış bilgilendirme çabalarına özel dikkat gösterilmesi kritiktir." uyarısında bulunulmuştur.[24]
Uçuş No | Görev | Uydu Sürümü | COSPAR ID | Tarih Saat | Kalkış Aracı | Kalkış Yeri | Yörünge | Eğim | Uydu Sayısı | Kırım | Durumu |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
17 | L16 | v1.0 | 2021-005 | 20 Ocak 2021, 13:02:00 (3. Erteleme) | F9 B5 ♺ B1051.8 | KSC, LC-39A | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
- | Transporter-1
(Çift Görev) |
v1.0 | 2021-006 | 24 Ocak 2021, 15:00:00 | F9 B5 ♺ B1058.5 | CCSFS, SLC-40 | 560 km (350 mi) | 97.6° | 10[25] | 0 | Tamamlandı |
Lazer iletişimli ilk uydular fırlatıldı. | |||||||||||
18 | L18 | v1.0 | 2021-009 | 4 Şubat 2021 06:19:00 (4. Erteleme) | F9 B5 ♺ B1058.5 | KSC, LC-39A | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
Aktif uydu sayısı 1000'i geçti. | |||||||||||
19 | L19 | v1.0 | 2021-012 | 16 Şubat 2021 03:59:37 | F9 B5 ♺ B1059.6 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
Falcon 9 güçlendiricisi inişinde başarı sağlayamadı. | |||||||||||
20 | L17 | v1.0 | 2021-017 | 4 Mart 2021 08:24:54[26] | F9 B5 ♺ B1049.8 | KSC, LC-39A | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
26 Martta ikinci aşama roketleri yörüngeden çıktı ve ABD Oregon ve Washington eyaletleri üzerinden dünyaya düştü.[27] | |||||||||||
21 | L20 | v1.0 | 2021-018 | 11 Mart 2021, 08:13:29[26] | F9 B5 ♺ B1058.6 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
22 | L21 | v1.0 | 2021-021 | 14 Mart 2021, 10:01[28] | F9 B5 ♺ B1051.9 | KSC, LC-39A | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 1 | Tamamlandı |
23 | L22 | v1.0 | 2021-024 | 24 Mart 2021, 08:28:00[29] | F9 B5 ♺ B1060.6 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
24 | L23 | v1.0 | 2021-027 | 7 Nisan 2021, 16:34:18[30] | F9 B5 ♺ B1058.7 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
25 | L24 | v1.0 | 2021-036 | 29 Nisan 2021 03:44:00[31] | F9 B5 ♺ B1060.7 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
26 | L25 | v1.0 | 2021-038 | 4 Mayıs 2021, 19:01:00[31] | F9 B5 ♺ B1049.9 | KSC, LC-39A | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
27 | L27 | v1.0 | 2021-040 | 9 Mayıs 2021, 06:42[32] | F9 B5 ♺ B1051.10 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi) | 53.0° | 60 | 2 | Tamamlandı |
B1051 10.kez tekrar kullanılan ilk Falcon 9 güçlendiricisi oldu.[33] | |||||||||||
28 | L26 | v1.0 | 2021-041 | 15 Mayıs 2021, 22:58[34] | F9 B5 ♺ B1058.8 | CCSFS, LC-39A | 550 km (340 mi) | 53.0° | 52 | 1 | Tamamlandı |
Capella Space ait yer gözlem uyduları Tyvak 0130 nano uydu sistemleri de gönderildi. | |||||||||||
29 | L28 | v1.0 | 2021-044 | 26 Mayıs 2021, 18:59[35] | F9 B5 ♺ B1063.2 | CCSFS, SLC-40 | 550 km (340 mi)[36] | 53.0° | 60 | 0 | Tamamlandı |
Lansman | Tr-2 | v1.0 | 2021-057 | 30 Haziran 2021, 19:31 | F9 B5 ♺ B1060.8 | CCSFS, SLC-40 | 560 km (350 mi) | 97.5° | 3 | 0 | Tamamlandı |
Starlik uydularının ikinci üretim lansmanı Transporter-2 ile yörüngeye yerleştirildi | |||||||||||
30 | Group 2-1 | v1.5 | 2021-082 | 14 Eylül 2021, 03:55:50 | F9 B5 ♺ B1049.10 | VSFB, SLC-4E | 570 km (350 mi) | 70.0° | 51 | 0 | Tamamlandı |
Vandenberg hava kuvvetlerinde bulunan uzay merkezinden gönderilen yüksek eğim, güneş yörüngesi senkronize olmayan ilk uçuştur. Bu uçuşla uydu versiyonları 1.5 olarak güncellendi. Bu güncelleme ile uydulara arası lazer iletişim hattı olan okyanus üstü kapsam alanı özellikleri olduğu bildirildi.[37] | |||||||||||
31 | Group 4-1 | v1.5 | 2021-104 | 13 Kasım 2021, 11:19:30 | F9 B5 ♺ B1058.9 | CCSFS, SLC-40 | 540 km (340 mi) | 53.2° | 53 | 1 | Tamamlandı |
Yörüngeye yerleştirilen 4. grup ilk uydularıdır. | |||||||||||
32 | Group 4-3 | v1.5 | 2021-115 | 2 Aralık 2021, 23:12:15 | F9 B5 ♺ B1060.9 | CCSFS, SLC-40 | 540 km (340 mi) | 53.2° | 48 | 0 | Tamamlandı |
BlackSky-16 Gen-2[38] ve BlackSky-17 Gen-2[38] uyduları ile beraber gönderildi. | |||||||||||
33 | Group 4-4 | v1.5 | 2021-125 | 18 Aralık 2021, 12:41 | F9 B5 ♺ B1051.11 | VSFB, SLC-4E | 540 km (340 mi) | 53.2° | 52 | 1 | Tamamlandı |
34 | Group 4-5 | v1.5 | 2022-001 | 6 Ocak 2022 21:49:10[39] | F9 B5 ♺ B1062.4 | KSC, LC-39A | 540 km (340 mi) | 53.2° | 49 | 0 | Tamamlandı |
35 | Group 4-6 | v1.5 | 2022-005 | 19 Ocak 2022, 02:02:40[40] | F9 B5 ♺ B1060.10 | KSC, LC-39A | 540 km (340 mi) | 53.2° | 49 | 0 | Tamamlandı |
36 | Group 4-7 | v1.5 | 2022-010 | 3 Şubat 2022 18:13:20[41] | F9 B5 ♺ B1061.6 | KSC, LC-39A | 540 km (340 mi) | 53.2° | 49 | 38 | Tamamlandı |
4 Şubat 2022 de oluşan G2 sınıfı jeomanyetik fırtına sebebiyle uydularda kırım yaşandı. Uydular fırtına geçene kadar güvenli moda geçirildi. Oluşan atmosferik sürtünme, uyduların düşük konuşlanma irtifasına ulaştığında güvenli moddan çıkmasını engelledi. 12 Şubat itibarıyla 38 uydu atmosfere girerek yandı. 11 tanesinde ise uydu yörüngelerinin yükseltme operasyonu devam ettiriliyor.[42] | |||||||||||
37 | Group 4-8 | v1.5 | 2022-016 | 21 Şubat 2022, 14:44:20[43] | F9 B5 ♺ B1058.11 | CCSFS, SLC-40 | 540 km (340 mi) | 53.2° | 46 | 0 | Tamamlandı |
38 | Group 4-11 | v1.5 | 2022-017 | 25 Şubat 2022, 17:12[38] | F9 B5 ♺ B1063.4 | VSFB, SLC-4E | 540 km (340 mi) | 53.2° | 50 | 0 | Tamamlandı |
39 | Group 4-8 | v1.5 | 2022-022 | 3 Mart 2022, 14:25[38] | F9 B5 ♺ B1060.11 | KSC, LC-39A | 540 km (340 mi) | 53.2° | 47 | 0 | Tamamlandı |
40 | Group 4-10 | v1.5 | 2022-025 | 9 Mart 2022, 13:45[38] | F9 B5 ♺ B1060.11 | CCSFS, SLC-40 | 540 km (340 mi) | 53.2° | 48 | 0 | Tamamlandı |
41 | Group 4-12 | v1.5 | 2022-029 | 19 Mart 2022, 04:42[44] | F9 B5 ♺ B1051.12 | CCSFS, SLC-40 | 540 km (340 mi) | 53.2° | 53 | 0 | Tamamlandı |
42 | Group 4-14 | v1.5 | N/A | Nisan 2022 | F9 B5 ♺ | CCSFS, SLC-40 | 540 km (340 mi) | 53.2° |
Gönderilen Uydu Durumları | Uydu Sayısı (Adet) | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
[570 km, 70°] | [540 km, 53.2°] | [550 km, 53.0°] | [560 km, 97.6°] | Toplam | Güncelleme Tarihi | |
Gönderilen uydu | 51 | 544 | 1730 | 10 | 2335[45] | 19 Mart 2022 |
Yörüngeye Yerleştirilen | 51 | 321 | 1730 | 10 | 2112[46] | 19 Mart 2022 |
Yörüngeye Yerleştirilemeyen (Yörüngeden Çıkan) | 0 | 43 | 196 | 10 | 249[46] | 19 Mart 2022 |
Devreye Alınmış Uydu Sayısı | 2086 | 19 Mart 2022 | ||||
Operasyondaki Uydu Sayısı | 1575[46] | 19 Mart 2022 |
İlan Edilmiş Erişilebilirlik Durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Uyduların Anlık Pozisyonları satellitemap.space 21 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Elon Musk, 2021 yılı sonuna doğru beta programının tamamlanacağını ve tüm ülkelerde kullanılabilecek hale geleceğini bildirdi.[47] Şu an BETA programına kayıtlı kullanıcılar sabit belirledikleri bölgelerde hizmet alabiliyordu. Bu durumla beraber kullanıcılar hizmeti diledikleri yerden almaya devam edebilecekler.
Herhangi bir devlet üzerinde uydu hizmetleri sunmak için, yerel yasal düzenleyicilerinin, ITU düzenlemeleri ve uluslararası anlaşmalar, iniş haklarını tanımlayarak yetkilendirmeye sunmaları gerekmektedir. SpaceX Starlink ağı yaklaşık 60 derecenin altındaki enlemlerde neredeyse küresel erişime sahip olsa da, kırsal ve yetersiz hizmet alan alanlara geniş bant hizmetleri bugüne kadar yalnızca birkaç ülkede hizmete sunabilmiştir. SpaceX ayrıca, Starlink hizmetini ülkelerin hızlı tepkileri, ticari ve ekonomik değerlendirmesiyle sıralamaktadır. Örneğin, SpaceX resmi olarak Haziran 2020'de Kanada için yetki talep etti, Kanada düzenleyici otorite Kasım 2020'de onayladı ve SpaceX iki ay sonra, Ocak 2021'de hizmete girdi.
Hizmet Verilen Ülkeler | Acil Kullanım | Kullanımını Yasaklayan Ülkeler | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kıta | Ülke | Hizmet Veriliş Yılı | Hizmet Programı | Kıta | Ülke | Hizmet Veriliş Tarihi | Kıta | Ülke | Tarih | Hizmet Durumu | ||
Kuzey Amerika | ABD | Mart 2020[48] | Halka Açık Beta | Avrupa | Ukrayna | Şubat 2022 | Asya | Rusya | Ocak 2021[49] | Yasaklı | ||
Kuzey Amerika | Kanada | Ocak 2021[50] | Halka Açık Beta | Okyanusya | Tonga | Şubat 2022 | ||||||
Avrupa | Birleşik Krallık | Mart 2021[51] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Almanya | Mart 2021[52] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Polonya | Nisan 2021[53] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Fransa | Mayıs 2021[54] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Avusturya | Mayıs 2021[55] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Hollanda | Mayıs 2021[55] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Belçika | Mayıs 2021[55][56] | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Danimarka | Temmuz 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Portekiz | Ağustos 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | İrlanda | Temmuz 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Portekiz | Ağustos 2021 | Sınırlı Beta | |||||||||
Avrupa | İtalya | Eylül 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Çekya | Eylül 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Hırvatistan | Kasım 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | İsveç | Kasım 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Litvanya | Aralık 2021 | Halka Açık Beta | |||||||||
Avrupa | Yunanistan | 2022 Sonu | Planlanmış | |||||||||
Avrupa | Türkiye | 2024 [22] | Planlanmış | |||||||||
Avrupa | Azerbaycan | 2023 Sonu | Planlanmış | |||||||||
Asya | Japonya | 2022 Sonu | Planlanmış | |||||||||
Asya | Hindistan | 2022 Sonu | Planlanmış | |||||||||
Asya | Filipinler | 2022 Sonu | Planlanmış | |||||||||
Avrupa | Ukrayna | Şubat 2022 | BETA | |||||||||
Okyanusya | Yeni Zelanda | Nisan 2021[52] | BETA | |||||||||
Okyanusya | Avustralya | Nisan 2021[57] | BETA | |||||||||
Güney Amerika | Meksika | Kasım 2021 | Planlanmış | |||||||||
Afrika | Nijerya | 2022 Sonu | Planlanmış |
Yer İstasyonları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yer istasyonları uyduların internet ana omurgasına bağlanmasını sağlayan birimlerdir. Yer istasyonu kurulum teknik kriterleri ve izinleri yerel kanunlar çerçevesinde, ilgili ülkenin telekomünikasyon denetim kurumları tarafından belirlenerek yetkilendirilmektedir.
Avrupa Yer İstasyonları | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ülke | Bölgesi | Anten Sayısı | Anten Çapı | Uplink | Downlink | Resmi Bildirim mi? | Tarih | Bulunduğu Yer |
Birleşik Krallık | Isle of Man | 1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet / 1249304/1 | 14 Nisan 2021 | Harita |
Birleşik Krallık | Chalfont Grove | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Hayır | 1 Şubat 2021 | Harita |
Birleşik Krallık | Goonhilly Earth Station | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Hayır | 1 Nisan 2021 | Harita |
Fransa | Villenave d’Ornon | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet 20 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 20 Kasım 2020 | Harita |
Fransa | Gravelines | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet 20 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 26 Kasım 2020 | Harita |
Almanya | Usingen | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Hayır | Bilinmiyor | Harita |
Almanya | Aerzen | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Hayır | Bilinmiyor | Harita |
Türkiye | Marmara | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Test Aşamasında | Bilinmiyor | Harita 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
Güney Amerika Yer İstasyonları | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ülke | Bölgesi | Anten Sayısı | Anten Çapı | Uplink | Downlink | Resmi Bildirim mi? | Tarih | Bulunduğu Yer |
Şili | Punta Arenas | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Şili | Pudahuel | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Şili | Caldera | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Şili | Coquimbo | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Şili | Talca | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Şili | Puerto Saavedra | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Şili | Puerto Montt | Bilinmiyor | Bilinmiyor | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 14 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20-SP50711 | 2 Kasım 2020 | Harita |
Kuzey Amerika Yer İstasyonları | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ülke | Bölgesi | Anten Sayısı | Anten Çapı | Uplink | Downlink | Resmi Bildirim mi? | Tarih | Bulunduğu Yer |
ABD | Kuparuk, AK | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 20 Ekim 2020 | Harita |
ABD | Fairbanks, AK | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 9 Nisan 2021 | Harita |
ABD | Ketchikan, AK | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 7 Nisan 2021 | Harita |
ABD | Redmond WA | 8 | 5 feet | 1.25 Ghz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 26 Ağustos 2019 | Harita |
ABD | Kalama WA | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 6 Şubat 2020 | Harita |
ABD | Prosser WA | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 29 Haziran 2020 | Harita |
ABD | Charleston OR | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 31 Mart 2020 | Harita |
ABD | Tionesta CA | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 12 Haziran 2020 | Harita |
ABD | Arbuckle CA | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 23 Mart 2020 | Harita |
ABD | Robbins, CA | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [1] 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 16 Ekim 2020 | Harita |
ABD | Los Angeles | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 27 Nisan 2020 | Harita |
ABD | Hawthorne CA | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 6 Şubat 2020 | Harita |
ABD | Panaca NV | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 31 mart 2020 | Harita |
ABD | Colburn ID | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 12 Haziran 2020 | Harita |
ABD | Roll AZ | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 29 Haziran 2020 | Harita |
ABD | Vernon UT | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 7 Temmuz 2020 | Harita |
ABD | Conrad MT | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 15 Ağustos 2019 | Harita |
ABD | Butte MT | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 12 Haziran 2020 | Harita |
ABD | Evanston WY | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 30 Temmuz 2020 | Harita |
ABD | Rolette, ND | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 9 Nisan 2021 | Harita |
ABD | Cass County, ND | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 30 Nisan 2020 | Harita |
ABD | Slope County | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 21 Nisan 2020 | Harita |
ABD | Nemaha NE | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 17 Nisan 2020 | Harita |
ABD | Lawrence, KS | 8 | 5 feet | 2.5 GHz | 1.3 GHz | Evet 19 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 11 Mart 2021 | Harita 19 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. |
ABD | Inman KS | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 13 Temmuz 2020 | Harita |
ABD | Springer OK | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 21 Mayıs 2020 | Harita |
ABD | Dumas, TX | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [2] 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 16 Ekim 2020 | Harita |
ABD | Sanderson TX | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 1 Nisan 2020 | Harita |
ABD | McGregor TX | 8 | 5 feet | 1.6 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 6 Nisan 2020 | Harita |
ABD | New Braunfels, TX | 8 | 5 feet | 1.25 GHz | 1.3 GHz | Evet 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 22 Nisan 2021 | Harita |
ABD | Hamshire, TX | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 7 Aralık 2020 | Harita |
ABD | Boca Chica TX | 8 | 5 feet | 2.1 GHz | 1.3 GHz | Evet 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 6 Nisan 2020 | Harita |
Kanada | St John's (Newfoundland & Labrador) Developmental | 3 | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Hayır | 12 Kasım 2020 | Harita |
Okyanusya Yer İstasyonları | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ülke | Bölgesi | Anten Sayısı | Anten Çapı | Uplink | Downlink | Resmi Bildirim mi? | Tarih | Bulunduğu Yer |
Avustralya | Cataby, WA | 8 | 1.47 m | 2.5 GHz | 1.25 GHz | Evet | 21 Nisan 2021 | Harita |
Avustralya | Wagin, WA | 8 | 1.47 m | 2.5 GHz | 1.25 GHz | Evet | 30 Ekim 2020 | Harita |
Avustralya | Merredin, WA | 8 | 1.47 m | 2.5 GHz | 1.25 GHz | Evet 8 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 21 Nisan 2021 | Harita |
Avustralya | Pimba, SA | 8 | 1.47 m | 2.1 GHz | 1.25 GHz | Evet 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 30 Ekim 2020 | Harita |
Avustralya | Broken Hill, NSW | 8 | 1.47 m | 2.1 GHz | 1.25 GHz | Evet | 30 Ekim 2020 | Harita |
Avustralya | Ki Ki, SA | 8 | 1.47 m | 2.5 GHz | 1.25 GHz | Evet | 21 Nisan 2021 | Harita |
Avustralya | Torrumbarry, VIC | 8 | 1.47 m | 2.5 GHz | 1.25 GHz | Evet | 21 Nisan 2021 | Harita |
Avustralya | Boorowa, NSW | 8 | 1.47 m | 2.1 GHz | 1.25 GHz | Evet 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 30 Ekim 2020 | Harita |
Avustralya | Cobargo, NSW | 8 | 1.47 m | 2.5 GHz | 1.25 GHz | Evet | 21 Nisan 2021 | Harita |
Yeni Zelanda | Awarua | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet | 20 Kasım 2020 | Harita |
Yeni Zelanda | Cromwell | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet | 21 Eylül 2020 | Harita |
Yeni Zelanda | Hinds | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet | 12 Kasım 2020 | Harita |
Yeni Zelanda | Clevedon | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet / 57189 | 28 Ekim 2020 | Harita |
Yeni Zelanda | Puwera | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet / 57321 | 16 Kasım 2020 | Harita |
Yeni Zelanda | Te Hana | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Bilinmiyor | Evet / 56530 | 18 Ağustos 2020 | Harita |
Teknoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Uydu Revizyonları
[değiştir | kaynağı değiştir]MicroSat
[değiştir | kaynağı değiştir]MicroSat-1a ve MicroSat-1b olarak 625 km (388 mi) irtifada ve 86.4 derece eğimde olacak şekilde yerleştirildi. Panaromik resim ve video görüntüleme kameraları ile donatıldı. Iridium-NEXT projesi dahilinde kullanılacakken, yer testleri için kullanıldılar.
Tintin
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk olarak 2015 yılında anons edildi, ancak 2018 yılında ilk testlere başlanabildi. 22 Şubat 2018 tarihinde Tintin A ve Tintin B adlarıyla Falcon9 (F9) aracıyla yörüngeye yerleştirildi. Tintin A ve Tintin B 514 km yüksekliğe yerleştirildi. Bu başarının ardından, SpaceX kasım 2018'de 1600 uydudan oluşan 550 km (340 mi) irtifa projesini duyurdu.
V0.9 (test)
[değiştir | kaynağı değiştir]Test amaçlı 60 adet uydudan oluşan parti Mayıs 2019 yılında yörüngeye oturdu. Temel özellikleri:
- Düz panel tasarımlı, çoklu anten ve tek dizi güneş paneli,
- Ağırlığı: 227 kg (500 lb),
- Yörünge operasyonları için kripton kullanan Hall-effect iticiler,[58]
- Hassas işaretlemeli yıldız izleyici navigasyon sistemi,
- Amerikan savunma bakalığı veritabanıyla eşgüdümlü Otomatik enkaz çarpışma önleme sistemi,
- 550 km (340 mi) irtifa,
- Görev bitiminde dünya atmosferinde �'i yok olacak şekilde tasarlandı.
V1.0 (Mevcut Operasyon Uyduları)
[değiştir | kaynağı değiştir]Mevcut Aktif Operasyonel Sayısı: 1075 adet
Starlink projesine ait operasyonel uydular Kasım 2019 itibarıyla fırlatılmaya başlandı. Temel özellikleri:
- Görev bitiminde dünya atmasferinde tamamı yok olacak şekilde tasarlandı,
- Ka-bandı eklendi,
- Ağırlığı: 260 kg (570 lb),
- İlk Uydular, özel bir kaplama ile ışık yansımaları için özel bir kaplama kullanıldı. Ancak dengesiz ısınma ve IR yansıtıcılığı sebebiyle vazgeçildi
- Güncel uydularda ise özel bir güneşlik eklenerek ışık kirliliği engellenmiş
V1.0 laser iletişimli (Mevcut Operasyonel Uyduları)
[değiştir | kaynağı değiştir]Mevcut Aktif Operasyonel Sayısı: 10 adet
- 24 Ocak 2021 tarihli uçuş ile 10 adet uydu kutup bölgesine yerleştirildi. Yer istasyonuna ihitiyaç duymaksızın kendileri arasında iletişim kurabilmektedir.
- SpaceX tarafından v0.9 olarak tanımlanan, uydular arası iletişim için lazerlerle v1.0'ın değiştirilmiş tasarımı
V1.5 (Mevcut Operasyonel Uyduları)
[değiştir | kaynağı değiştir]- İlk Uydu 14 Eylül 2021 tarihinde laser donanımlı 51 adet uydu fırlatılarak gerçekleştirildi.
V2.0 (Planlanıyor)
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2021 yılı içerisinde üretimleri yapılmaya başlandı. İlk uydular 2022 yılı içerisinde fırlatılması planlanmaktadır.
- Starlink V2.0 uyduları önceki nesile göre daha yüksek kapasite sunacakları beklenmektedir.
İlgili Haberler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2019 yılında Avrupa Uzay Ajansı denetimindeki dünya gözlem uydusu, Starlink 44 ile çarpışmadan kaçınmak için manevra yaptı. Bu manevra, ESA tarafından yapılan ilk çarpışma önleme manevrasıydı 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- Ekim 2020'de "Better Than Nothing Beta 4 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." (Hiçyoktan iyi olan Beta) adlandırılan test Internet erişim programı başvuruları başladı. Beta erişim, ayda 99 USD fiyatıyla sunuldu.
- Yörüngeye yerleştirilmiş olan uyduların harita üzerinde canlı takibi satellitemap.space 21 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sitesinden gözlenebilir.
- Starlink ve OneWeb ilk kez çarpışmayı önleme manevrası yaptılar. 17 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hesaplanan çarpışma olasılığı %1.3'tü. Olasılık OneWeb'in 36 uydusunun Rusya'dan fırlatılmasını izleyen 5 gün sonunda oluştu.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site (İngilizce)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Hall, Shannon (1 Haziran 2019). "After SpaceX Starlink Launch, a Fear of Satellites That Outnumber All Visible Stars - Images of the Starlink constellation in orbit have rattled astronomers around the world". The New York Times. 21 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2019.
- ^ Grush, Loren (15 Şubat 2018). "SpaceX is about to launch two of its space Internet satellites — the first of nearly 12,000". The Verge. 16 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2018.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;sn20161005
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Gates, Dominic (16 Ocak 2015). "Elon Musk touts launch of 'SpaceX Seattle'". Seattle Times. 13 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;announcementEvent
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Ralph, Eric (21 Aralık 2018). "SpaceX's Starlink eyed by US military as co. raises $500-750M for development". Teslarati. 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019.
- ^ Sausse, Daryl (3 Eylül 2020). "SpaceX Starlink by the numbers [September 17, 2020]". Space Explored (İngilizce). 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
- ^ "SpaceX submits paperwork for 30,000 more Starlink satellites". 15 Ekim 2019. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2019.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;sn20190426
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Musk shakes up SpaceX in race to make satellite launch window: sources". Reuters. 30 Ekim 2018. 3 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;spacenews_18Sep19
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;iau
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;nsf20180517
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "SpaceX's 60-Satellite Launch Is Just the Beginning for Starlink Megaconstellation Project". 24 Mayıs 2019. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2019.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;sn20161010shotwell
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;lat20150116
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Boyle, Alan (27 Ocak 2017). "SpaceX adds a big new lab to its satellite development operation in Seattle area". GeekWire. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;gw20181031
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "SpaceX expands to new 8,000 sqft office space in Orange County, CA". Teslarati. 8 Temmuz 2016. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019.
- ^ SpaceX. "Open Positions". SpaceX. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2019.
- ^ Sheetz, Michael (9 Mart 2020). "SpaceX raising over $500 million, double what Elon Musk's company planned to bring in". CNBC (İngilizce). 9 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020.
- ^ a b "Starlink'in Türkiye'ye geleceği güncellendi". Cumhuriyet. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023.
- ^ Habertürk. "Starlink BTK'ya başvurdu - Teknoloji Haberleri". Habertürk. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ "Fahrettin Altun - Twitter". X (formerly Twitter). 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ "SpaceX adds laser crosslinks to polar Starlink satellites". SpaceNews (İngilizce). 26 Ocak 2021. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
- ^ a b "SpaceX Manifest". 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ "Stunning Light Show Across US Skies Leaves Netizens in Awe, Turns Out to be SpaceX Rocket Junk". www.news18.com (İngilizce). 27 Mart 2021. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
- ^ Clark, Stephen. "SpaceX adds more satellites to Starlink internet fleet – Spaceflight Now" (İngilizce). 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "SpaceX Launch Manifest". nextspaceflight.com (İngilizce). 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2021.
- ^ "Launch Schedule – Spaceflight Now" (İngilizce). 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ a b "Launch Schedule – Spaceflight Now" (İngilizce). 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2021.
- ^ "Falcon 9 Block 5 | Starlink V1 L27". nextspaceflight.com (İngilizce). 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ Mack, Eric. "SpaceX rocket makes record 10th flight while Elon Musk parties post-SNL". CNET (İngilizce). 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ "SpaceX Launch Manifest". nextspaceflight.com (İngilizce). 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
- ^ Clark, Stephen. "First phase of SpaceX's Starlink network nears completion with Falcon 9 launch – Spaceflight Now" (İngilizce). 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "https://twitter.com/sldelta45/status/1397675557651890177". Twitter. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
|başlık=
dış bağlantı (yardım) - ^ "https://twitter.com/elonmusk/status/1436541063406264320". Twitter. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2021.
|başlık=
dış bağlantı (yardım) - ^ a b c d e "BlackSky Next-Generation Monitoring Satellites Will Have 50cm Resolution - Via Satellite -". Via Satellite (İngilizce). 24 Eylül 2020. 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2021.
- ^ Sesnic, Trevor (6 Ocak 2022). "SpaceX conducts first orbital launch of 2022 with Starlink Group 4-5". NASASpaceFlight.com (İngilizce). 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ Clark, Stephen. "SpaceX launches 2,000th Starlink satellite – Spaceflight Now" (İngilizce). 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ Clark, Stephen. "SpaceX launches third Falcon 9 rocket mission in three days – Spaceflight Now" (İngilizce). 4 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
- ^ "https://twitter.com/planet4589/status/1492964347794325506". Twitter. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
|başlık=
dış bağlantı (yardım) - ^ Clark, Stephen. "SpaceX adds 46 more satellites to Starlink fleet – Spaceflight Now" (İngilizce). 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
- ^ "Falcon 9 Block 5 | Starlink Group 4-12". nextspaceflight.com (İngilizce). Erişim tarihi: 19 Mart 2022.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Jonathan's Space Report | Space Statistics". planet4589.org. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
- ^ a b c "Jonathan's Space Report | Space Statistics". planet4589.org. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ Pocket-lint (17 Nisan 2021). "Elon Musk: Starlink should be 'fully mobile' by end of 2021". www.pocket-lint.com (İngilizce). 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.
- ^ November 2020, Samantha Mathewson 05. "SpaceX opens Starlink satellite internet to public beta testers: report". Space.com (İngilizce). 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ Khan, Sieeka (31 Ocak 2021). "SpaceX's Starlink Internet Faces Issues in Russia as Government Threatens to Penalize Citizens If Caught Using the Service". Tech Times (İngilizce). 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ "Canadians Can Now Sign Up for Starlink Internet Beta Without an Invite, If Eligible". iPhone in Canada Blog (İngilizce). 21 Ocak 2021. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ Sheetz, Michael (20 Ocak 2021). "SpaceX expands public beta test of Starlink satellite internet to Canada and the UK". CNBC (İngilizce). 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ a b Ralph, Eric (11 Mart 2021). "SpaceX aces Starlink launch, kicks off service in Germany, New Zealand". TESLARATI (İngilizce). 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2021.
- ^ "SpaceX's Mars-bound Starship rocket will have Starlink internet onboard". The Independent (İngilizce). 12 Nisan 2021. 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.
- ^ Augusto, Hadrien (7 Mayıs 2021). "Starlink disponible en France : "premier arrivé, premier servi"". Presse-citron (Fransızca). 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ a b c "SpaceX launches Starlink satellites and rideshare payloads". SpaceNews (İngilizce). 16 Mayıs 2021. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
- ^ "SpaceX Launches 4 Starlink Missions in 1 Month, Expands Service to Belgium, Netherlands - Via Satellite -". Via Satellite (İngilizce). 26 Mayıs 2021. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ jasoncartwright (9 Nisan 2021). "SpaceX Starlink internet service is live in Australia, starting with VIC and NSW". techAU (İngilizce). 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.
- ^ "Hall-effect İtici". 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.