Sophie Scholl
Sophia Scholl | |
---|---|
Doğum | Sophia Magdalena Scholl 9 Mayıs 1921 Forchtenberg Weimar Cumhuriyeti |
Ölüm | 22 Şubat 1943 Stadelheim Hapishanesi Nazi Almanyası |
Ölüm sebebi | İdam |
Milliyet | Alman |
Eğitim | Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi |
Meslek | Öğrenci, Politik Aktivist |
Sophia Magdalena Scholl (d. 9 Mayıs 1921 – ö. 22 Şubat 1943), Alman öğrenci ve Nazi karşıtı siyasi eylemci. Nazi Almanyası'nda Beyaz Gül adlı şiddet içermeyen direniş grubunun aktif üyesiydi.[1][2]
Münih Üniversitesinde, savaş karşıtı broşürler dağıtırken yakalandıkları için Sophie ve ağabeyi Hans Scholl ile vatana ihanetten yargılandı ve suçlu bulundu. Sonucunda ikisi de giyotinle 22 Şubat 1943 tarihinde idam edildiler.[3]
1970'ten beri Sophie Almanya'da savaşa karşı çıkan en büyük kahramanlardan biri olarak görülmektedir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sophie'nin babası Robert Scholl belediye başkanıydı. Sophie 6 çocuğun 4.sü olarak doğdu. Sophie bir Lutherci olarak büyütüldü. Okula 7 yaşında başladı, hızlı öğreniyordu. Sophie rahat bir çocukluk geçirdi. 1930'da ailesi Ludwigsburg'e, 2 yıl sonra da babasının bir danışma ofisinin olduğu Ulm'a taşındılar.
1932'de, Sophie ortaokula başladı. 12 yaşında tıpkı çoğu arkadaşı gibi Bund Deutscher Mädel'e gitmeye karar verdi. İçinde hissettiği Tanrı'nın nefesi ona yavaş yavaş eleştirel bir bakış açısı kazandırmaya başladı. Babasının, arkadaşlarının hatta hocalarının bile politik görüşlerinin farkındaydı. Politik görüşler Sophie'nin arkadaşlık seçiminde önemli bir yer edinmeye başladı. Ağabeyinin ve arkadaşlarının 1937'de Alman Gençlik Hareketi'ne katıldıkları için tutuklanması onda büyük bir etki yarattı.
Çizime ve resme karşı yeteneği vardı. Tutkulu bir okuyucu olarak felsefe ve teolojiye karşı büyük bir ilgisi vardı. Sağlam Hristiyanlık ve her insanın değerli olduğuna dair inancı onun Nazi ideolojisine direnmesinin temellerini hazırlayacaktı.
1940 yazında, ortaokuldan mezun oldu, makalesinin konusu "Beşiği oynatan el, dünyayı oynattı"'ydı. Çocukları çok sevdiğinden, Fröbel Institude'de anaokulu öğretmeni oldu. Burayı özellikle, Reichsarbeitsdienst'e (Nasyonal İşçi Hizmeti) yani üniversiteye gitmek için gerekli olan servise alternatif olabileceğini umarak seçmişti. 1941'de askeri bir birlikte kreş öğretmenliği yaptı.
Reichsarbeitsdienst'teki 6 ayından sonra, 1942'de Münih Üniversitesi'ne biyoloji ve felsefe öğrencisi olarak girdi. Ağabeyi Hans da orada Tıp okuyordu. Sophie'yi arkadaşlarıyla tanıştırdı, grup daha çok politik görüşleriyle bilinmesine rağmen Sophie'yle pek çok yönden bağ kurdular; sanat, müzik, edebiyat, felsefe ve teoloji. Beraber sıklıkla konserlere, tiyatrolara ve konferanslara katıldılar.
Münih'te Sophie, birçok sanatçıyla tanıştı. En çok sordukları soru ise bir bireyin diktatörlük rejimi altında nasıl davranması gerektiğiydi.
1942'de Sophie'nin babası bir çalışanına Adolf Hitler'i eleştiren bir söz söylediği için hapse atıldı.
Beyaz Gül'ün Kökenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Beyaz Gül, Sophie ve arkadaşlarının Clemens August Graf von Galen tarafından yazılmış Nazi-karşıtı kitabını okuduktan sonra kuruldu. Clemens bir Katolik olmasına rağmen, Sophie kitaptan etkilenmişti.Sophie ve arkadaşları Hartnagel'in Alman askerlerinin davranışları hakkındaki raporunu okuduktan sonra dehşete düştüler. Raporda Yahudi katliamına yer veriliyordu.[4]
Beyaz Gül'ün Hareketleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1942'de grup makaleler yayınlamaya başladı. Popüler bir inanca göre, bu makalelerin yazımına Sophie katkıda bulunmamıştı çünkü ağabeyi onun haberinin olmasını istemiyordu. Ama Sophie bunları fark ettiği zaman ağabeyine katıldı ve onlara yardımcı olduğunu kanıtladı çünkü kadın olduğu için rastgele bir SS askeri tarafından durdurulma olasılığı daha azdı. Grup, Almanları pasif bir şekilde Nazilere direnmeye bu makaleler yoluyla teşvik ediyordu. 18 Şubat 1943'te Münih Üniversitesi'nde broşür dağıtırken ağabeyi ve Sophie yakalandılar.
Mahkemeden önce, Sophie Scholl'un şu sözleri söylediği kaydedilmiştir:
Birisi bir başlangıç yapmak zorundaydı. Bizim yazdıklarımız ve söylediklerimize diğerleri de inanıyor. Onlar sadece kendilerini bizim yaptığımız gibi ifade etmekten çekiniyor.
22 Şubat 1943'te Sophie, ağabeyi Hans ve arkadaşları Christoph Probst vatana ihanetten suçlu bulundu. Hepsi sadece birkaç saat sonra, 17.00'da giyotinle idam edildi. Sophie'nin son sözleri şöyle olmuştur:
Dünya'da nasıl adalet bekleyebiliriz, davalarını hakkıyla savunmaya çalışan bu kadar az kişi varken? Ne kadar güzel, güneşli bir gün ve ben gitmek zorundayım. Ama benim ölümüm niye sorun olsun ki, eğer insanlar bizim sayemizde uyanırlarsa ve harekete geçerlerse?[3]
Popüler Kültürdeki Yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Film
[değiştir | kaynağı değiştir]Hakkında Sophie Scholl – The Final Days adlı bir film çekilmiştir ve en iyi yabancı film dalında Oscar'a aday olmuştur. Ayrıca, Sophie'yi oynayan Julie Jentsch oyunculuğuyla Berlin Film Festivali'nde Silver Bear (Gümüş Ayı) ödülünü almıştır.[5]
Müzik
[değiştir | kaynağı değiştir]İskoç folk şarkıcısı George Donaldson, "The White Rose" adlı bir şarkı yazdı.
İngiliz punk grubu Zatopeks, ilk albümlerinde (2005) Sophie Scholl için taşıyan bir aşk şarkısı yayınladı.[6]
Fransız rock grubu Mickey 3D, Sebolavy (2016) adlı bir albümde "La Rose Blanche" adlı bir şarkı yazdı.
Amerikan rock grubu Sheer Mag, 2017 çıkış albümü Need to Feel Your Love'da "(Say Goodbye to) Sophie Scholl" adlı bir şarkı kaydetti .
İngiliz folk şarkıcısı Reg Meuross, 2017 yılında Faraway People albümünde "For Sophie" yi yayınladı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Scholl, Inge (1983). The White Rose: Munich, 1942-1943. Schultz, Arthur R. (Trans.). Middletown, CT: Wesleyan University Press. s. 114. ISBN 978-0-8195-6086-5.
- ^ Lisciotto, Carmelo (2007). "Sophie Scholl". Holocaust Education & Archive Research Team. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2015.
- ^ "Zatopeks - Ain't Nobody Left But Us (album review ) | Sputnikmusic". www.sputnikmusic.com. 23 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2022.