İçeriğe atla

Silistre Kuşatması (1854)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Silistre Kuşatması
Kırım Savaşı

Şehirdeki Türk garnizonunun Rus Ordusu üzerine yaptığı huruç harekatı.
Tarih14 Nisan - 23 Haziran 1854
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu Rus İmparatorluğu Rus İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Müşir Ömer Lütfi Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Musa Hulusi Paşa (Kale Komutanı)
Rus İmparatorluğu Mareşal İvan Paskeviç
Rus İmparatorluğuPrens Mihail Gorçakov
Güçler
Osmanlı İmparatorluğu 17.000[kaynak belirtilmeli] Rus İmparatorluğu 85.000[kaynak belirtilmeli]
Kayıplar
Osmanlı İmparatorluğu Musa Hulusi Paşa (ölü)[1]
68 ölü
121 yaralı[1]
Rus İmparatorluğu General Selvan (ölü)[1]
General Schilder (ölü)[2]
10,000 ölü & yaralı[3]

Silistre Kuşatması (14 Nisan - 23 Haziran 1854) Kırım Savaşı'nda Rus Ordusu'nun Tuna'yı geçerek Silistre'yi kuşatmasıyla başlayan, ön çatışmalar dışında 41 gün boyunca devam eden kuşatma sonucunda Rus Ordusu'nun geri çekilmesiyle sonuçlanan kuşatmadır. Huruç hareketi ile Rus Ordusu'nun geri çekilmesini sağlayan Serdar-ı Ekrem Müşir Ömer Lütfi Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu, taarruza geçerek Bükreş ve İbriş şehirlerine girdi.

General İvan Paskeviç komutasındaki Rus ordusu, Tuna üzerinde Silistre kalesindeki Osmanlı güçlerini kuşatarak 70 gün boyunca yoğun bir baskı altına aldı.

General Paskeviç'in yardımcısı bir topçu subayı olan Prens Mihail Dmitrieviç Gorçakov'du. Kuşatma harekâtı, 14 Nisan günü Tuna'nın kuzey kıyısında Rus topçu bataryalarının konuşlandırılmasıyla başladı. Başlangıçta Rus ordusunun mevcudu 50.000'den giderek 80.000'e kadar yükseldi.

Silistre kale komutanı Topçu Feriki (Tümgeneral) Musa Hulusi Paşa'ydı. Kentin savunma tahkimatının planlarını, bir Prusyalı olan Albay (Baron) Grach yapmıştı. Merkezde yarım daire şeklindeki taş bir yapı olan Mecidiye Tabyası ve çevresinde onu koruyan 140 m uzunluğunda Arap Tabya adı verilen bir toprak Tabya yer alıyordu. Kent, bunun yanındaki Yılanlı Tabya ve diğer tabyaları birbirine bağlayan toprak siperlerden oluşan bir savunma hattı boyunca 10.000 civarında Osmanlı askeri tarafından savunulmaktaydı.

İki hafta içinde Rus topçusu kuzeyde Tuna üzerinde bir adada ve güney batıda Arap Tabya ile Yılanlı Tabya karşısında konuşlanmıştı. Üçüncü haftanın sonunda kentin etrafındaki çember kapandı. Karşılıklı topçu ateşi ve piyade saldırıları birbirini kovaladı. Karargahı ve yığınağı güneyde Şumnu'da olan Osmanlı Başkomutanı Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa kuşatmayı kırmak için hemen harekete geçmedi. İngiliz ve Fransız Başkomutanlarını Şumnu'ya davet etti. Yapılan değerlendirmede, müttefiklerin Varna limanına çıkmalarına karar verildi. 28 Mayıs'ta müttefik birlikler İstanbul'dan gemiye binmeye başladılar.

Zamanın daraldığını gören Rus ordusu baskıyı artırdı. Kale muhafızları da yüksek bir direnç gösterdiler. Çarpışmalar giderek sertleşti. Haziran başında Musa Paşa'nın şehit düştüğü haberi geldi (ölümünden kısa bir süre önce Müşir, yani Mareşal, rütbesine yükseltilmişti). Ardından 10 Haziran'da General Paskeviç yaralanarak komutayı Prens Gorçakov'a bıraktı.

Gorçakov 22 Haziran'da son ve büyük bir saldırı planladı. Bu saldırıda Gorçakov ve yardımcısı ağır yaralandı. 23 Haziran gecesi ani bir emirle Rus ordusu çekilmeye başladı.

Silistre kuşatması Osmanlı Devleti için stratejik ve moral bir zaferle sonuçlandı. "Silistre Müdafaası" üzerine destanlar ve marşlar (Dikran Çuhacıyan Efendi) ve bir de önemli tiyatro eseri (Vatan, Yahut Silistre) yazıldı.

Çarpışma diplomatik ve askeri sonuçlar da doğurdu. Avusturya, Balkanlar'dan çekilmesi için Rusya'ya nota verdi. Müttefik güçleri stratejik hedef olan Sivastopol'e hamle yapmak üzere Varna'da yığınağa başladılar.

  1. ^ a b c Badem 2010, s. 185
  2. ^ Badem 2010, s. 186
  3. ^ Siege of Sillistra, Nineteenth-century Land Warfare: An Illustrated World View, ed. Byron Farwell, (W.W. Norton & Co., 2001), 760.