İçeriğe atla

Schelde Nehri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Schelde Nehri
Schelde Nehri'nin Anvers kıyılarında gün batımı
Schelde Nehri'nin Anvers kıyılarında gün batımı
Konum
Ülke(ler) Fransa Fransa
Belçika Belçika
Hollanda Hollanda
Genel bilgiler
Kaynak Fransa
Kaynak rakımı 97 m (318 ft)
Ağız Kuzey Denizi
Uzunluk 360 km (220 mil)
Havza alanı 21.863 km²
Debi 120 m³/s

Schelde Nehri (Fransızca: Escaut, Felemenkçe: Schelde, Valonca: Escô, İngilizce: Scheldt), Fransa'nın kuzeyinden doğan ve Belçika'nın batısından geçerek Hollanda topraklarında Kuzey Denizi'ne dökülen nehir.[1][2][3]

Nehrin akışı ve özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Schelde Nehri'nin üç ülkeden geçişi.
Flaman ressam Lucas van Valckenborch tarafından yapılmış "View of Antwerp with the frozen Scheldt" (Donmuş Schelde ile Anvers'in görünümü) adlı eser. (1590)
Cambrai şehrinden itibaren Kuzey Denizi'ne kadar ulaşım olanağı bulunan Schelde nehrinin güzergahı, European Waterways Map and Directory (Avrupa Su Yolları Haritası ve Dizini), 5. baskı.
15 Temmuz 1945 tarihinde ABD Başkanı Harry S. Truman ve Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı James F. Byrnes, Schelde Nehri'nde USS Augusta gemisi ile Potsdam Konferansı'na giderken İngiliz HMS Hambledon gemisine el sallıyor.
1890-1900 yıllarına ait bir fotoğrafta nehrin Anvers kıyıları.

Uzunluğu 360 km'dir. Aşağı Ren ve Maas (Meuse) nehirleriyle birlikte dünyanın en yoğun nüfuslu bölgelerinden birinin sularını toplar. Çok sayıda kanalı ve ulaşıma elverişli kollarıyla, tarımsal açıdan önem taşıyan Hollanda'nın Flandre bölgesini ve ovasını, Belçika'nın dokumacılık merkezlerini, Fransa'nın kuzeyindeki kömür havzalarını ve Lille-Roubaix-Tourcoing sanayi kompleksini de kapsayan geniş bir bölgeye yarar sağlar. Başlıca kolları soldan aldığı Scarpe ve Leie'yle sağdan aldığı Rupel ve Dender (Dendre) nehirleridir. Eskiden nehrin halici Noord, Zuid-Beveland ve Walcheren adalarıyla birbirinden ayrılan Doğu Schelde (Oosterschelde) ve Batı Schelde (Westerschelde) adlı iki kanaldan oluşuyordu. Doğu Schelde, demiryolu hattını Hollanda'daki Vlissingen'e geçirmek için yapılan set nedeniyle 1866'da kapandı. Zuid-Beveland ve Walcheren arasındaki çıkış da bir setle kapandığından nehir bugün denize yalnızca Zuid-Beveland Kanalıyla bağlanmaktadır. Günümüzde en önemli kanallardan ilki, Ren Nehri ile Schelde Nehri arasında yapılmış olup Anvers şehrini Volkerak su kütlesini bağlayan Schelde-Ren Kanalı'dır.[4] Bir başka önemli su kanalı olan Striene ise, Tholen yakınlarında Schelde Nehri ile Hollanda'nın Zelanda bölgesindeki Maas Nehri arasında uzanmaktadır.[5]

En sığ yeri 7 m olan Batı Schelde'deki bir kanal, gelgit sırasında sular yükseldiğinde büyük teknelerin Anvers'e ulaşmasını sağlamaktadır. Yukarı çığırında akışı kanallarla düzenlenmiş olan nehrin, Belçika'daki 200 km'lik, Fransa'da ise 63 km'lik bölümü ulaşıma elverişlidir. Saint-Quentin Kanalı ile bağlantılı Cambrai ve Sensée Kanalı ile bağlantılı Fransa'nın Hordain belediyesi arasındaki 13 km'lik bölüm üzerinde, yalnızca péniche denilen küçük gemiler ile ulaşım sağlanabilir ve 5 liman bulunur.[6]

Kıyılarındaki başlıca kentler Fransa'daki Cambrai ve Valenciennes'le Belçika'daki Tournai, Oudenaarde, Gent ve Anvers'tir.

Nehrin Anvers'le Gent arasındaki en işlek kesiminde birçok sanayi merkezi bulunur. Cambrai'nin yukarısında ulaşıma elverişli olmayan nehir, bu noktada Saint-Quentin Kanalıyla Somme-Seine sistemine bağlanır. Ayrıca Mons-Condé Kanalıyla Sambre-Maas nehir sistemine bağlanmıştır. Gent-Terneuzen Kanalı, Gent'ten Batı Schelde'ye doğrudan geçiş sağlar. Gent-Ostende Kanalı ise nehri Kuzey Denizine bağlar.

  1. ^ "VNSC Communicatie : vraagbaak voor alles op, rond en in de Schelde" (Felemenkçe). Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  2. ^ "Schorren van de Beneden Schelde" (İngilizce). Ramsar Sites Information Service. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  3. ^ "Westerschelde & Saeftinghe" (İngilizce). Ramsar Sites Information Service. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  4. ^ "Schelde-Rijnkanaal" (Felemenkçe). [ [Rijkswaterstaat]]. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  5. ^ Leenders, Karel (1999). "Geschiedenis van de Hoeksche Waard" (Felemenkçe). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 
  6. ^ "Escaut (à petit gabarit)" (Fransızca). Fluviacarte. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]