İçeriğe atla

Romanyot

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Romanyot, Roma döneminden beri bugünkü Türkiye, Yunanistan ve bu ülkeleri çevreleyen bölgelerde yaşayan Yahudilere verilen addır.[1] Kendi aralarında kullandıkları dil Yunancanın bir lehçesi olan ve İbraniceden kelimeler bulunan Yevanik'ti (ya da diğer adlarıyla: Romanyot veya Yahudi Yunancası). Bu dil Sinagoglarının adları Yunanca olduğu gibi, duaların bazıları da yine bu dilde okunurdu. Bu dilin ölü bir dil olma ihtimali çok yüksektir.[2] 1547 yılında Tevrat da Yunancaya çevrilmiştir. Gelenekleri de doğal olarak Rum yaşam tarzına yakın olmuştur.

16. yüzyıldan başlayarak Romanyotlar çoğunlukla Sefaradlar ile ortak evliliklere girdiklerinden, yalın toplum unsurları giderek yitirilmeye başlandı.[3] Halk dilinde "Gregos" diye bilinen Romanyotların İstanbul Sinagogu 1660 yılında, Sofya'daki sinagog ise 1898'de kapandı. Edirne'deki ibadethane ise 1905 yılındaki yangından sonra yeniden açılmadı. Bugün Türkiye'de ve dünyada etkin bir varlıklarından söz edilemez.

  1. ^ Dinar, Hasia (2021). The Oxford handbook of the Jewish diaspora. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0190240943. 
  2. ^ Regh, Kenneth (2018). The Oxford handbook of endangered languages. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0190610029. 
  3. ^ Goodman, Martin (2002). The Oxford handbook of Jewish studies. Oxford, Birleşik Krallık: Oxford University Press. ISBN 978-0199280322. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Koçoğlu, Yahya (2001). Azınlık Gençleri Anlatıyor. İstanbul: Metis Yayınları. ISBN 975-342-336-5.