Pryanik
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Pryanik unlu bisküvi ürünüdür, özel zencefilli hamurdan pişirilir. Tat için bal, pavidla, şekerli meyveler, kuru üzüm, meyve veya dut reçeli eklenebilir.[1] Görünümde, zencefilli ekmek, daha dikdörtgen, yuvarlak veya oval bir şeklin ortasında biraz dışbükey bir plaka gibi görünüyor. Üst kısmında genellikle bir yazıt veya basit bir çizim bulunur; çoğu kez çini şekeri sır üstü uygulanır. Slavlar halklarının, özellikle Rusların geleneksel tatlılarıdır.
Pryanik kelimesi anlamca "çeşnili" (Eski Rusça: пьпьрянъ) anlamını verir, bu da biber, baharat (Eski Rusça: пьпьрь) sözcüğünden gelir. Kelime farklı Avrupa dillerinde, örneğin, Fransızca pain d'épice, İspanyolca pan pepato (baharatlı ekmek), Almanca Pfefferkuchen, Hollandaca peperkoek, Norveççe pepperkake, İsveççe pepparkaka, Fince piparkakku anlamını verir.[2] Avrupa'da diğer "zencefilli ekmek" şehirlerinin örneği Almanya'da Nürnberg ve Frankfurt, Polonya'da Toruń, Çekya'da Pardubice ve Riga'dır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Baharatlı ballı kekler hakkında ilk bilgi M.Ö. 350 civarında eski Mısırlılar tarafından yayıldı. Eski Romalılarda ise "panus mellitus", yani "balla pişmiş ekmek" gibi biliniyordu. Tarihte ilk kez ballı kekler "Lebkuchen" (Alman Noel zencefilli kurabiyesi) adı altında bilinmektedir ve ilk kez Belçika'nın Dinant kentinde icat edilmiştir.[3]
Rusya'da ilk pryanike "bal ekmeği" deniliyordu ve yaklaşık 9. yüzyılda biliniyordu. Ekmek bal ve dut şiresi karışımıydı ve bal diğer içeriklerinin neredeyse yarısıydı. Daha sonra turunç kabuğu, limon, nane, dere otu, kişniş, vanilya, zencefil, kakule, tarçın, anason, kerevit, karajen, hindistan cevizi, karanfil gibi karışımlar eklendi.[4]
18. ve 19. yüzyıllarda Perm, Arkhangelsk, Kursk, Kharkov, Ryazan, Kaluga, Kolomna, Tver, Vyazma, Novgorod, Dmitrov, Gorodets, Pokrov gibi şehirlerde pryanik üretimi gelişti ve Rus kültürünün vazgeçilmez bir idolu oldu.[5] XV yüzyıldan beri, pryanik Rus ulusal kültürünün ayrılmaz bir parçası haline gelmiş ve yaşamın her alanında bulunuyor: gündelik hayat, festivaller ve fuarlar, halk festivalleri, folklor.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2017.