İçeriğe atla

PeerTube

Vikipedi, özgür ansiklopedi
PeerTube
Geliştirici(ler)

developer özelliği oluşturulamadı: developer özellik bulunamadı.

İlk yayınlanma11 Ekim 2018
(6 yıl önce) (2018-10-11)
Güncel sürüm6.3.3[1] Bunu Vikiveri'de düzenleyin / 30 Ekim 2024
(26 gün önce) (30 Ekim 2024)
Programlama diliTypeScript, HTML, CSS, SQL
İşletim sistemiUnix-like
PlatformWeb
Boyut2.49 MB (tar.xz), 30.70 MB (zip)
Erişilebilirlik28 dil[2]
LisansAGPLv3 [3]
Resmî sitesijoinpeertube.org Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kod deposugithub.com/Chocobozzz/PeerTube

PeerTube, WebTorrent tarafından desteklenen, dağıtık, ActivityPub federasyonlu ve ücretsiz ve açık kaynak kodlu bir video platformudur. Peer-to-peer teknolojisini kullanarak video izlerken sunucuların yükünü azaltır.

2017 yılında Chocobozzz olarak bilinen bir programcı tarafından başlatılan PeerTube'un gelişimi artık kâr amacı gütmeyen Fransız Framasoft tarafından desteklenmektedir.[4] Amacı, YouTube, Vimeo ve Dailymotion gibi merkezi platformlara bir alternatif sunmaktır.

Bir ActivityPub platformu olarak, Fediverse olarak bilinen birleşik ağın bir parçasıdır.

Çalışma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Her PeerTube örneği, videolara göz atmak ve izlemek için bir web sitesi sağlar ve varsayılan olarak görünüm, özellikler ve kurallar açısından diğerlerinden bağımsızdır.

Benzer içeriklere izin veren ve kaydolmayı gerektiren gibi ortak kuralları olan birkaç örnek, federasyonlar oluşturabilir. Bu federasyonlarda, her video sadece yayınladığı örnek tarafından depolanmasına rağmen, diğer örnekler de bu videolara takip edebilir.[5] Federasyonlar birbirinden bağımsızdır [6][7] ve asimetriktir: Bir örnek, diğer bir örneği takip ederek, onların videolarını kendi örneğinde görüntüleyebilir. Örnek yöneticileri, bireysel videoları veya tüm arkadaş örneklerini aynalayarak, paylaşılan bant genişliği toplulukları oluşturma teşviki yaratan seçimler yapabilirler.

Videolar HTTP aracılığıyla indirilebilir hale getirilir, ancak oynatma HLS ve WebTorrent kullanarak peer-to-peer oynatmayı tercih eder. Platforma bağlı kullanıcılar[8] video parçalarını diğer kullanıcılara gönderen röle noktaları olarak hareket eder ve böylece her birinin sunucuya olan bant genişliğini azaltır, böylece daha küçük donanımlar daha düşük maliyetle çalışabilir.

Kökenler ve Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]
PeerTube'un maskotu Sepia

PeerTube, videoları paylaşmak için WebTorrent protokolünü kullanan bir peer-to-peer alternatifi olarak, Chocobozzz adıyla bilinen bir web geliştirici tarafından YouTube'a karşı oluşturuldu.[9] 2017 yılında, merkezi platformlara alternatifler yaratmayı hedefleyen Contributopia [10] adlı bir kampanyası olan Framasoft tarafından geliştirici ile iletişime geçildi. Tasarım ve kullanılabilirliği geliştirmek için çalışmalarına destek olmak amacıyla, Framasoft geliştiriciyi işe aldı.

2018'de Framasoft, KissKissBankBank [fr] bir kitle fonlaması başlattı. 53.100 € topladı — 20.000 € olan ilk hedefin iki katından fazla.[11][4]

PeerTube'un ilk beta sürümü Mart 2018'de [12] ve ilk kararlı sürümü Ekim 2018'de yayınlandı. Haziran 2018'de, ilk beta sürümünden yalnızca birkaç ay sonra, birlikte 10,000 fazla videoyu barındıran 113 bulut sunucusu [13] web üzerinde herkesin kullanımına açıldı.[14][15]

Haziran 2018'de, YouTube kanallarının para kazanma politikalarındaki değişiklikler nedeniyle videoları kaybolan Blender Vakfı, videoların kopyalarını dağıtmak için bir PeerTube örneği barındırma denemelerine başladı.[16]

2020 Mayıs ayında, Framasoft yazılım için yılın ikinci yarısı için bir yol haritası yayınladı ve gelişime yardımcı olmak için 60.000 € gerektiren bir bağış kampanyası başlattı.[17] Beş ay sonra (Ekim 2020'de), PeerTube, Debian'dan 10.000 € bağış dahil olmak üzere 60.000 €'lık hedefine ulaştığını duyurdu.[18][19] 2020'nin ikinci yarısında, PeerTube küresel arama, geliştirilmiş çalma listeleri ve daha fazla moderasyon aracı gibi özellikler ekledi.

2020'nin sonunda, Framasoft tarafından Sepia Search adlı meta arama motoru piyasaya sürüldü ve tüm PeerTube örneklerinde global bir arama yapmayı mümkün kıldı. Günümüze kadar (2021), Sepia Search yaklaşık 800 ayrı örneği kapsıyor.

Ocak 2021'de Framasoft, başarılı bir bağış kampanyasının yardımıyla PeerTube v3.0'ın yayınlanacağını duyurdu.[20] Sürüm, sürümün ana özelliği olarak eşten-eşe canlı akışı vurguladı.

28 Nisan 2022 tarihinde, Avrupa Veri Koruma Denetçisi (EDPS), Avrupa Birliği kurumlarının, organlarının ve ajanslarının (EUI'ler) PeerTube'a dayalı resmi ActivityPub video platformu EU Video'yu başlattı.[21]

teknoloji

[değiştir | kaynağı değiştir]
PeerTube'u tanıtan video

PeerTube, WebTorrent teknolojisini kullanır. Her sunucu bir torrent izleyici barındırır ve bir videoyu görüntüleyen her web tarayıcısı da onu paylaşır. Bu, yükü sunucu ve istemciler arasında paylaşmamızı ve P2Pteknolojisi aracılığıyla kullanılan bant genişliğini azaltmamızı sağlar.

Sistem, bağımsız kuruluşlar tarafından yönetilen bir örnekler federasyonu aracılığıyla çalışır. Her bir PeerTube sunucusu, herhangi bir sayıda videoyu kendi başına barındırabilir ve ek olarak, kullanıcıların videolarını aynı kullanıcı arayüzünde izlemelerine izin vermek için diğer sunucularla federasyon yapabilir. Bu federasyon, web devlerinin altyapısına benzer bir altyapı oluşturmadan birçok videoyu birleşik bir platformda toplu olarak barındırmayı mümkün kılar. Her sunucu ayrı bir varlık tarafından işletilir ve yalnızca bu varlığın yönetimi altında kalır.

PeerTube, merkeziyetsizleştirmeyi ve diğer fediverse hizmetleriyle uyumluluğu sağlamak için ActivityPub protokolünü kullanır. Bu, satıcı kilidini önleyebilir ve sansürle karşı daha dirençli hale getirebilir.[16][22]

Yazılım, PostgreSQL DBMS'ye dayanır.

Popüler platformlar için Reddit [23] ve Kodi gibi resmi olmayan PeerTube video oynatma entegrasyonları mevcuttur.[24]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Hata: Referans düzgün görüntülenemiyor. Bilgi için belgeleme sayfasına bakınız.
  2. ^ "Framasoft's Weblate PeerTube Project". weblate.framasoft.org. 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  3. ^ "Federated (ActivityPub) video streaming platform using P2P (BitTorrent) directly in the web browser with WebTorrent and Angular.: Chocobozzz/PeerTube". 30 Haziran 2019. 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2018 – GitHub vasıtasıyla. 
  4. ^ a b "PeerTube 1.0: the free/libre and federated video platform". Framablog (İngilizce). 15 Ekim 2018. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "auto" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ "To fix social media, we need to introduce digital socialism". www.aljazeera.com (İngilizce). 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ "PeerTube : l'hébergement libre de vidéos est sur les rails". ZDNet France (Fransızca). 23 Temmuz 2018. 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ "PeerTube, le « YouTube décentralisé », réussit son financement participatif". Le Monde (Fransızca). 9 Temmuz 2018. 6 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ "PeerTube, une tentative d'alternative française et décentralisée à YouTube". Le Figaro (Fransızca). 30 Mart 2018. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ "PeerTube, une tentative d'alternative française et décentralisée à YouTube". FIGARO. 30 Mart 2018. 30 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2018. 
  10. ^ "Contributopia : dégoogliser ne suffit pas". Framablog. 9 Ekim 2017. 9 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2018.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ "PeerTube, a free and federated video platform". KissKissBankBank (İngilizce). 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019. 
  12. ^ "PeerTube : le « YouTube décentralisé » passe en bêta publique". www.nextinpact.com. 27 Mart 2018. 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2018. 
  13. ^ "Après YouTube… PeerTube ? Déjà des centaines d'instances !". www.linformaticien.com. 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2018. 
  14. ^ "PeerTube instances". instances.joinpeertube.org. 28 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019. 
  15. ^ "PeerTube(LIVE)". peertube.live. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019. 
  16. ^ a b "YouTube Blocks Blender Videos Worldwide". blender.org. 24 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2018.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım) Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "blender" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  17. ^ "Our plans for PeerTube v3 : progressive fundraising, live streaming coming next fall". Framablog (İngilizce). 26 Mayıs 2020. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  18. ^ "PeerTube (@[email protected])". Framapiaf (Fransızca). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2020. 
  19. ^ "Debian donation for PeerTube development - Bits from the Debian Project". Debian Project (İngilizce). 21 Ekim 2020. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2020. 
  20. ^ "PeerTube v3: it's a live, a liiiiive!". Framablog (İngilizce). 7 Ocak 2021. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021. 
  21. ^ EDPS launches pilot phase of two social media platforms Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş. (press release).
  22. ^ "PeerTube: A 'Censorship' Resistent(sic) YouTube Alternative". TorrentFreak (İngilizce). 23 Haziran 2018. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019. 
  23. ^ "Add peertube by aliceinwire · Pull Request #5065 · honestbleeps/Reddit-Enhancement-Suite". GitHub (İngilizce). 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019. 
  24. ^ "Cyrille Bollu / plugin.video.peertube". GitLab (İngilizce). 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2019. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=PeerTube&oldid=33518600" sayfasından alınmıştır