Osmanlı Sosyalist Fırkası
Osmanlı Sosyalist Fırkası | |
|---|---|
| Kısaltma | OSF |
| Son lider | Hüseyin Hilmi |
| Kuruluş tarihi | 1910 |
| Kapanış tarihi | 1913 |
| Ardılı | Türkiye Sosyalist Fırkası |
| İdeoloji | Sosyalizm |
| Siyasi pozisyon | Sol |
Osmanlı Sosyalist Fırkası (OSF), Osmanlı İmparatorluğu'nda 1910 yılında kurulmuş olan ilk Türk sosyalist siyasi partisidir.
Osmanlı Sosyalist Fırkası (1910-1913)
[değiştir | kaynağı değiştir]
Partinin kurulmasından önce, sosyalist partiler ya da gruplar sadece Selanik merkezli Yahudi Sosyalist İşçi Federasyonu ve Halkın Federatif Partisi (Bulgar Kısmı) adındaki Bulgar sol partisi gibi Osmanlı İmparatorluğu azınlıkları arasında var olmuştur.[1] Diğer yandan İstanbul Rum Sosyalist Merkezi, Sosyal Demokrat Hınçak Fırkası ve Ermeni Devrimci Federasyonu da mevcuttu.[2] Osmanlı Sosyalist Fırkası asıl desteğini meclisteki Bulgar ve Ermeni gruplardan almıştır.[3]
Osmanlı Sosyalist Fırkası modern tarzda gerçek bir siyasi parti olmaktan çok bir aydınlar topluluğuydu. Jön Türklerin muhalefete karşı aldığı zorlayıcı tedbirler sonrasında parti, muhalefeti desteklemeye başlamıştır. Eylül 1911'de uluslararası işçi hareketi ile irtibat kurabilmek adına partinin uluslararası örgütü, Dr. Refik Nevzat tarafından Paris'te kurulmuştur. Buna rağmen partinin eylemleri sınırlı kalmıştır ancak Hüseyin Hilmi, Jean Jaurés ile yazışmayı başarmıştır. Fakat parti, İkinci Enternasyonal'e kabul edilmeyi başaramamıştır.
Jön Türklerin 1913'teki askeri darbesinin ardından muhalefet geniş çapta baskı altında tutulmaya başlandı ve Osmanlı Sosyalist Fırkası adına zorlu bir süreç başladı. Hüseyin Hilmi tutuklandı ve 1918 yılına kadar hapis ve sürgün edildi. Bu durum partinin sonunu getirdi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mark Mazower, Salonica, City of Ghosts: Christians, Muslims and Jews, 1430-1950, 2004, syf. 287.
- ^ Hür, Ayşe (April 24, 2008). "Cumhuriyet'in Amele Evlatları!", Taraf. 21 Mayıs 2009'da orijinalinden arşivlenmiştir.
- ^ Shaw, Ezel Kural (1977). History of the Ottoman Empire and modern Turkey. 16 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2. Cambridge University Press. syf. 548. ISBN 978-0-521-29166-8. 2009-11-14.
| Meclis-i Mebûsan partileri |
| .svg) |
|---|---|---|
| Diğer partiler | ||
