İçeriğe atla

Nujood Ali

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Nujood Ali (Arapça نجود علي)(d. 1998), Yemen'de zorla evlilik ve çocuk evliliğine karşı başlatılan hareketin sembolü olan kişidir. On yaşındayken, geleneğe karşı çıkarak boşandı. Kasım 2008'de, Amerikan kadın dergisi Glamour Nujood Ali'yi ve avukatı Shada Nasser'i Yılın Kadınları ilan etti. Ali'nin cesareti, Hillary Clinton ve Condoleezza Rice gibi ünlü isimler tarafından takdirle karşılandı.

Ali'nin avukatı, 1964 doğumlu Shada Nasser, bir feminist ve İnsan hakları uzmanıdır ve Ali'nin avukatlığını yapmasıyla övgüye değer bulunmuştur. Ali, Delphine Minoui ile birlikte "Ben Nujood, 10 Yaşında ve Boşanmış" adlı bir kitap da yazmıştır.

Nujood Ali, annesi ile babası onu Faez Ali Thamer adlı otuzlu yaşlarında bir adamla evlendirdiğinde henüz dokuz yaşındaydı. Sürekli olarak kocasının ailesi tarafından dövülen ve kocası tarafından tecavüz edilen Ali, 2 Nisan 2008'de, düğünden iki ay sonra evden kaçtı. Babasının ikinci eşinin tavsiyesi üzerine, boşanma davası açmak için hemen mahkemeye gitti. Yarım gün geçtikten sonra Ali'nin durumu, Mohammed al-għadha adlı bir hakimin ilgisini çekti. Mohammed al-għadha ona kalıcı yer temin etti ve hem babasının hem de kocasının tutuklanmasını sağladı.

Shada Nasser, Ali'yi savunmayı kabul etti. Onun için bu durum, Sana'a'da 1990'lı yıllarda bir kadın tarafından yönetilen ilk Yemen hukuk bürosunu açmasıyla başlayan mücadelenin devamıydı. Kadın mahkûmlara hizmet vererek müvekillerini destekledi.

Yemen yasalarına göre bir kız yaşı kaç olursa olsun nikâh masasına oturabilir, ama cinsel ilişkiye girecek yaşa gelmeden önce ilişkide bulunması yasaktır. Mahkemede Nasser, Ali'nin evliliğinin yasalara aykırı olduğunu, çünkü Ali'nin tecavüze uğradığını savundu. Ali, mahkemenin üç ila beş yıl arası bir süre zarfı sonrasında kocasıyla yaşamaya devam etmesi yönündeki teklifini reddetti. 15 Nisan 2008'de mahkeme boşanma hükmünü verdi.

Davanın ardından Ali, Sana'a'nın bir mahallesinde ailesiyle yeniden yaşamaya başladı. 2008 sonbaharında, avukat olma amacıyla okula başladı. Ali'nin yaşam öyküsü 2009'da yayınlandı ve kitabın uluslararası satışından gelen yayın hakkı gelirlerinin Ali'nin okul masrafları için kullanılması planlandı; ama Ali okula düzenli olarak gidemedi. Olay dolayısıyla Yemen hakkında olumsuz haberler yapan dünya basını nedeniyle, Mart 2009'da Ali'nin pasaportuna el konuldu ve Viyana, Avusturya'daki Dünya Kadın Ödülü törenine katılması engellendi. Kitaptan elde edilen gelirin aileye gidip gitmediği de medyada merak konusu oldu.

2010'da, Ali'nin ailesi, Ali'nin Fransız yayınevi yardımıyla aldıkları iki katlı yeni bir evde yaşıyor ve binanın zemin katında işlettikleri bakkal ile yaşamını sürdürüyordu. O zamanlar, Ali ve küçük kardeşi tam zamanlı olarak özel okula gidiyordu. Yayınevi sahipleri Yemen yasalarına göre Ali'ye şahsen para veremiyorlardı, bu yüzden Ali 18 yaşına gelinceye kadar babasına, Ali'ye ve eğitimine harcamak üzere ayda 1000 dolar vermeyi kararlaştırdılar.

Ali'nin yaşam öyküsünün İngilizce versiyonu Mart 2010'da yayınlandı. Çalışmayı tanıtan New York Times gazetesi serbest kürsü yazarı Nicholas Kristof, terörizm, çok eşlilik ve çocuk evlilikleri gibi sosyal problemlerle ilgili farkındalık yaratması açısından çalışmayı takdir etti ve şunları not etti, "Nujood gibi küçük kızlar teröristleri alt etme konusunda füzelerden daha etkili olabilir". Gerçekten de, Ali'nin yaşadığı olayın tanınır hale gelmesinin diğer çocuk evliliği olaylarının üstüne gidilmesi konusunda sarf edilen çabaların artırılmasını teşvik ettiği söyleniyor. Tıpkı, 13.000 dolar karşılığında babası tarafından orta yaşlı bir adamla zorla evlendirilen sekiz yaşındaki Suudi kızın 2009'da boşanmasının sağlanması gibi.

2013'te Ali yaptığı basın açıklamasında, babasının onu evden kovduğunu ve yayıncılardan elde edilen paranın büyük bir kısmına el koyduğunu söyledi. Babası, küçük kız kardeşi Haifa'yı da evlendirdi. Ali'nin eğitimi için ayrılan parayı da kendisine iki yeni eş almak için harcadı ve haaretz.com'a göre, Haifa'yı para karşılığında daha yaşlı bir adamla evlendirdi. Ali'nin eski kocası ona aylık yalnızca 30 dolar nafaka ödüyor.

2015 itibarıyla, şu anda on altı yaşında olan Ali, ismini gayriresmî olarak <nowiki>gizli anlamına gelen Nujood'dan, gökyüzündeki yıldızlar anlamına gelen Nojoom'a çevirdi.

2010 - I Am Nujood, Age 10 and Divorced, New York, 2010 (ISBN 978-0307589675)

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Rozenn Nicolle "La petite divorced of Yemen", Libération, 31 January 2009
  • "A Yemeni 10 years among women of the year," Le Nouvel Observateur, 11 November 2008
  • Delphine Minoui, "Nojoud, 10 years, divorced in Yemen", Le Figaro, 24 June 2008
  • Cyriel Martin, "Yemen: a girl of 8 years gets a divorce," Le Point, 16 April 2008
  • Carla Power, "Ali & Nujood Shada Nasser: The Voices for Children," Glamour, December 2008

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]