Nicholas Poppe
Nicholas Poppe | |
|---|---|
| Doğum | Николай Николаевич Поппе (Nikolay Nikolayeviç Poppe) 27 Temmuz 1897 Yantai, Çin İmparatorluğu |
| Ölüm | 08 Ağustos 1991 (94 yaşında) Seattle, ABD |
| Milliyet | Rus |
| Vatandaşlık | Sovyet(1943'te feragat etti); Birleşik Devletler |
| Ödüller | Onursal doktora Bonn Üniversitesi |
| Akademik geçmişi | |
| Alma mater | Petrograd Üniversitesi |
| Akademik çalışmaları | |
| Disiplin | Linguist |
| Alt disiplin | Altay Dilleri, Orta ve Doğu Asya dilleri |
| Kurumları | Washington Üniversitesi; Doğu Çalışmaları Enstitüsü, Sovyet Bilimler Akademisi |
| Ana ilgi alanları | Moğol Dilleri |
Nicholas N. Poppe (Nikoláj/Níkolas Nikolájevič Poppe ; 27 Temmuz 1897 – 8 Ağustos 1991), önemli bir Rus dilbilimcidir . İlk adının Almanca şekli olan Nikolaus Poppe olarak da bilinir. Akademik yayınlarda sık sık NN Poppe olarak anılır.
Poppe, Moğol dilleri ve Moğol, Türk ve Tunguz dillerinin ait olduğu varsayımsal (ve tartışmalı) Altay dil ailesinde önde gelen bir uzmandı. Poppe, Korecenin Altay dil ailesine dahil edilmesine açık fikirliydi, ancak Moğolca, Türkçe ve Tunguzca'nın dahil edilmesi için olan kanıtların Korecenin dahil edilmesi için olan kanıtlardan daha güçlü olduğunu düşünüyordu.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nicholas Poppe'nin babası Rus diplomatik hizmetinde konsolosluk görevlisi olarak Çin'de görev yapıyordu. Poppe, 27 Temmuz 1897 tarihinde Çin'in Shandong eyaletinde bulunan Yantai şehrinde doğdu.
Poppe'nin çocukluk ve gençlik yılları savaşlarla geçti: Boxer İsyanı, Rus-Japon Savaşı, Birinci Dünya Savaşı ve Sovyet rejiminin kurulmasıyla sonuçlanan Rus İç Savaşı. Daha sonra Stalin'in Büyük Temizlik Hareketi'ni ve İkinci Dünya Savaşı'nı yaşadı. Poppe, 1921 yılında Petrograd Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Moğolca Bölümü'nden mezun oldu ve burada ana akıl hocası B. Ya. Vladimirtsov'un öğrencisi oldu. Henüz eğitimini tamamlamadan, 1920 yılında 23 yaşındayken Modern Doğu Dilleri Enstitüsü'nde ders vermeye başladı. Üç yıl sonra, 1923'te Leningrad Üniversitesi'nde ders vermeye başladı. 1931 yılında Sovyet Bilimler Akademisi Doğu Araştırmaları Enstitüsü Moğol Araştırmaları Bölümü başkanlığına atandı. 1933 yılında 36 yaşındayken Sovyet Bilimler Akademisi'nin en genç asil üyesi olarak seçildi. Poppe, İkinci Dünya Savaşı sırasında Kafkasya'da, Almanlar tarafından ele geçirilen bir bölgede yaşadı. Poppe, yerel halk ile Alman işgalciler arasında çevirmen olarak görev yaptı. Almanlar geri çekildiğinde o ve ailesi de Sovyetler Birliği'ni terk etme fırsatını yakaladı. Poppe 1943 yılında ailesiyle birlikte Berlin'e taşındı. Savaştan sonra birkaç yılını Sovyetlerden saklanarak yeraltında geçirdi. 1949 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmeyi başardı ve burada Washington Üniversitesi'ndeki Uzak Doğu ve Rus Enstitüsü'nün öğretim kadrosuna katıldı. Emekli olduğu 1968 yılına kadar burada ders vermeye devam etti.
1968 yılında Bonn Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktora unvanı verilmiştir. 1968'de ve 1977'de Finlandiya Bilimler Akademisi'nin Yabancı Üyesi seçilmiştir. Mayıs 1989'da Orta ve İç Asya Çalışmaları ile ilgilenen bir grup yüksek lisans öğrencisi ilk Nicholas Poppe Sempozyumu'nu başlattı. Poppe sempozyumun 1989'daki ilk ve 1990'daki ikinci toplantısına katıldı. Mayıs 1991'deki üçüncü toplantıya davet edildi ancak sağlık durumu nedeniyle katılamadı. Poppe, 8 Ağustos 1991'de Seattle'da 94 yaşında öldü.
Akademik Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Poppe akıcı bir şekilde Moğolca konuşuyordu ve Moğol sözlü edebiyatına eşsiz bir hâkimiyeti vardı. Araştırmaları Altay dil ailesi, özellikle de Khalkha-Moğolcası ve Buryat-Moğolcası ve bu ve ilgili dillerin folkloru üzerine çalışmalara odaklandı. Yazılı ve konuşma dili olan Khalkha-Moğolca ve Buryat-Moğolca, Yakutça, Alar lehçesi ve Başkurtça için el kitapları ve gramerler yazdı.
Moğol sözlü edebiyatı alanındaki yayınları arasında on bir ciltlik Moğol destanları, Moğol deyiş, şarkı ve masal derlemeleri ve Sanskritçe eserlerin Moğolca versiyonları bulunmaktadır.
Poppe 1949'dan sonra Rusçanın yanı sıra çoğunlukla Almanca ve İngilizce yazdı. Kullandığı dil ne olursa olsun, yazıları sadeliği ve açıklığıyla dikkat çekiciydi. Sonuç olarak, eserleri hem uzmanlar hem de uzman olmayanlar tarafından kolayca anlaşılabilir.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Poppe oldukça üretken bir akademisyendi. 1924'ten 1987'ye kadar olan yayınlarının bibliyografyası 284 kitap ve makale ile 205 kitap eleştirisi içermektedir. Washington Üniversitesi'nde haftada 16 ila 17 saat ders verdiği ve yazın sadece üç ay kesintisiz araştırma yaptığı 1949 ile 1968 yılları arasında 40'tan fazlası kitap olmak üzere 217 eser yazmıştır.
Yüksek üretkenliğinin sırrı, şakayla karışık, diğer insanlar "Seattle'ın güzel çevresinin tadını çıkarırken, dağlara tırmanırken ya da sularda yelken açarken", "masasında oturup, diğer insanların ayakkabılarını eskittiği gibi bir daktiloyu diğerinden sonra eskitmesiydi".
Yayınları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yazdığı kitaplar [1]
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1926
- Yakut Grammar for students.
- 1927
- The Chuvash and their neighbours.
- Materials for the investigation of the Tungus language: the dialect of the Barguzin Tungus.
- The Finno-Ugric peoples: a sketch.
- 1930
- The Alar dialect. Part I, Phonetics and morphology
- 1931
- The Alar dialect. Part II, Texts
- Practical manual of colloquial Mongolian (Khalkha dialect)
- Materials on the Solon Language
- 1932
- Manual of Mongolian
- Specimens of Khalkha-Mongolian folklore: North Khalkha dialect
- Notes on the dialect of the Aga Buriat
- 1933
- Buriat-Mongolian linguistics
- Linguistic problems of East Siberia
- 1934
- The language and collective farm poetry of the Buriat-Mongols of the Selenga region
- 1935
- Annals of the Barguzin Buriats: texts and investigation
- Annals of the Khori-Buriate. First issue: The chronicles of Tugultur Toboev and Vandan Yumsunov
- 1936
- Annals of the Selenga Buriats. First issue: Chronicle of Ubashi Dambi Jaltsan Lombo
- Tserenov of 1868
- Khalkha-Mongolian structure
- Buriat-Mongolian folkloristic and dialectological collection
- 1937
- Khalkha-Mongolian heroic epics
- Grammar of written Mongolian
- Grammar of the Buriat-Mongolian language
- 1940
- Annals of the Khori-Buriats. First issue: Chronicles of Tugultur Toboev and Vandan Yumsunov
- Manual of Mongolian
- 1941
- History of the Mongolian Script. Vol.1: The square script
- 1951
- Khalkha-Mongolian grammar: with bibliography, texts, and glossary.
- 1954
- Grammar of written Mongolian.
- 1955
- Introduction to Mongolian comparative studies.
- Mongolian folklore: sayings, songs, fairytales and heroic sagas.
- 1957
- The Mongolian monuments in the 'Phagspa script
- 1960
- Comparative grammar of the Altaic languages. Part I: Comparative phonology.
- Buryat Grammar
- 1964
- Bashkir manual
- 1965
- Introduction to Altaic linguistics
- 1967
- The twelve deeds of the Buddha: a Mongolian version of the Lalitavistara
İngilizce çeviri ve notlarla birlikte Moğolca metinler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1970
- Mongolian language handbook
- 1971
- The Diamond Sutra: three Mongolian versions of the Vajracchedikaaprajnaapaaramitaa: texts, translations, notes, and glossaries
- Khalkha-Mongolian heroic epic
- 1972
- The language and collective farm poetry of the Buriat-Mongols of the Selenga region
- 1975
- Mongolian epics I
- Mongolian epics II
- Mongolian epics III
- Mongolian epics IV
- 1976
- Mongolian epics V
- 1977
- Mongolian epics VI
- 1978
- Tsongol folklore (the language and Collective Farm poetry of the Buriat-Mongols of the Selenga Region) Tsongol folklore : transl. of the collection, the language and collective farm poetry of the Buriat Mongols of the Selenga region / by Nicholas Poppe. 31 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [1] 31 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [2] [3] 31 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1980
- Mongolian epics IX
- 1985
- Mongolian epics XI
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Cirtautas, Arista Maria. 1982. "NICHOLAS POPPE BIBLIOGRAPHY 1977-1982". Central Asiatic Journal 26 (3/4). Harrassowitz Verlag: 161–66. https://www.jstor.org/stable/41927364 31 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. https://www.jstor.org/stable/41927364?seq=1#page_scan_tab_contents 31 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Poppe, N.N., Walther Heissig, and Klaus Sagaster. 1989: Gedanke Und Wirkung : Festschrift zum 90. Geburtstag von Nikolaus Poppe. Asiatische Forschungen Bd. 108. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. ISSN 0571-320X.
- Cirtautas, Arista Maria. "Nicholas Poppe: A bibliography of publications from 1924-1977." Parerga 4. Seattle: Institute for Comparative and Foreign Area Studies, University of Washington, 1977.
- Алпатов В. М. Лингвистическое наследие H. Поппе // ВЯ. 1992, No.3. С.119-125.
- Алпатов В. М. Николай-Николас Поппе // Бюллетень Общества монголоведов РАН. 1993.
- Алпатов В. М. Советское востоковедение в оценках Н. Поппе // Moğolca, III. Санкт-Петербург. Фарн. 1994. S.38-46.
- Алпатов В. М. Николай-Николас Поппе. М. Восточная литература. 1996. 144 с.
- Алпатов В. М. Переписка Н.Н. Поппе с советскими востоковедами // Известия РАН, серия литературы ve языка. 2000, No.5. С.52-57.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- çevrimiçi olarak mevcut birkaç düzine Poppe eseri 31 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Washington Üniversitesi'ndeki Nicholas Poppe Sempozyumu 5 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biyografik materyal ve fotoğrafları içerir.
