Nörokimya
Nörokimya, sinir sisteminin fizyolojisini kontrol eden ve etkileyen nörotransmitterler ve psikofarmasötikler ve nöropeptitler gibi diğer molekülleri içeren kimyasalların incelenmesidir. Sinirbilim içindeki bu alan nörokimyasalların nöronların, sinapsların ve sinir ağlarının çalışmasını nasıl etkilediğini inceler. Nörokimyagerler, sinir sistemindeki organik bileşiklerin biyokimyasını ve moleküler biyolojisini ve bunların kortikal plastisite, nörogenez ve nöral farklılaşma gibi nöral süreçlerdeki rollerini analiz eder.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Nörokimya bir bilim olarak tanınması nispeten yeniyken, nörokimyanın ardındaki fikir 18. yüzyıldan bu yana vardır. Başlangıçta, beynin periferik sinir sisteminden ayrı bir varlık olduğu düşünülüyordu. 1856'dan itibaren, bu fikri çürüten bir dizi araştırma vardı. Beynin kimyasal yapısı, periferik sinir sisteminin yapısı ile neredeyse aynıydı.[1] Nörokimya çalışmasında ileriye doğru ilk büyük adım "beyin kimyası" alanındaki öncülerden biri olan Johann Ludwig Wilhelm Thudichum'dan geldi. Birçok nörolojik hastalığın beyindeki kimyasal dengesizliğe katkıda bulunabileceğini öne süren ilklerden biriydi. Ayrıca kimyasal yollarla nörolojik hastalıkların büyük çoğunluğunun tamamen iyileştirilebilmese bile tedavi edilebileceğine inanan ilk bilim adamlarından biriydi.[2]
1950'lerde nörokimya tanınmış bir bilimsel araştırma disiplini haline geldi. .[3] Nörokimyanın bir disiplin olarak kurulması, 1954'te yayınlanan ilk sempozyum hacmi Gelişen Sinir Sisteminin Biyokimyası olarak adlandırılan bir dizi "Uluslararası Nörokimyasal Sempozyuma" dayanmaktadır.[4] Bu toplantılar Uluslararası Nörokimya Derneği ve Amerikan Nörokimya Derneği'nin kurulmasına yol açtı. Bu erken toplantılar, asetilkolin, histamin, P maddesi ve serotonin gibi olası nörotransmiter maddelerin geçici doğasını tartıştı. 1972'ye gelindiğinde fikirler daha somutlaştı.
Beyin işlevini değiştirmek için kimyasalların kullanılmasındaki ilk büyük başarılardan biri L-DOPA deneyi idi. 1961'de Walter Burkmayer, Parkinson Hastalığı olan bir hastaya L-DOPA enjekte etti. Enjeksiyondan kısa bir süre sonra hastanın titremelerde ciddi bir azalma oldu ve hasta kaslarını uzun süre yapamadıkları şekilde kontrol edebildi. Etki 2.5 saat içinde zirve yaptı ve yaklaşık 24 saat sürdü.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Foley, P. (2007), "Succi nervorum: a brief history of neurochemistry", Neuropsychiatric Disorders an Integrative Approach, Journal of Neural Transmission. Supplementa, 72, Springer Vienna, ss. 5-15, doi:10.1007/978-3-211-73574-9_2, ISBN 9783211735732
- ^ Thudichum, J. L. W. (1962). A treatise on the chemical constitution of the brain. Archon Books. OCLC 1030309150.
- ^ Agranoff, Bernard W. (22 Temmuz 2003). History of Neurochemistry. Encyclopedia of Life Sciences. doi:10.1038/npg.els.0003465. ISBN 978-0470016176.
- ^ Siegel, George J.; Albers, R.W.; Brady, S.T.; Price, D.L. (2006). Basic Neurochemistry, 7th Ed. Academic Press. ISBN 978-0-12-088397-4.
Kimyanın dalları | |
|---|---|
| Fiziksel | |
| Biyolojik | |
| Organik | |
| İnorganik | |
| Analitik | |
| Diğer | |
| Ayrıca bakınız | |
