Lemmings
Lemmings | |
---|---|
Geliştiriciler |
|
Yayımcılar |
|
Tasarımcı | David Jones (video oyunu geliştiricisi) |
Programcılar |
|
Sanatçılar |
|
Besteciler |
|
Seri | Lemmings |
Platformlar |
|
Çıkış | 14 Şubat 1991 |
Türler | Bulmaca, Strateji |
Modlar | Tek oyunculu, çok oyunculu |
Lemmings ilk olarak DMA Design tarafından geliştirilen ve 1991 yılında Psygnosis tarafından Amiga için yayınlanan ve daha sonra birçok başka platforma taşınan bir Bulmaca-strateji video oyunu'dur. Oyun Russell Kay, Mike Dailly ve David Jones tarafından programlanmış ve Dailly'nin Deluxe Paint ile deney yaparken oluşturduğu basit bir animasyondan esinlenmiştir.
Oyunun amacı bir grup insansı canlıya rehberlik etmektir. Lemmingler bir dizi engelden geçirilerek belirlenmiş bir çıkışa ulaştırılır. Kazanmayı gerektirecek sayıda lemmingi kurtarmak için, seçilen lemmingin araziyi değiştirmesine, diğer lemminglerin davranışlarını etkilemesine veya lemminglerin geri kalanı için güvenli bir geçiş oluşturmak için engelleri temizlemesine izin veren sınırlı sayıda sekiz farklı becerinin belirli lemminglere nasıl atanacağını belirlemek gerekir.
Lemmings 1990'ların başında en çok beğenilen video oyunlarından biriydi. Amstrad Action tarihindeki en yüksek puan alan ikinci oyundu ve 1996 yılında Next Generation tarafından tüm zamanların en iyi sekizinci oyunu olarak kabul edildi. Lemmings aynı zamanda en yaygın uyarlanan ve en çok satan video oyunlarından biridir ve çeşitli portları arasında yaklaşık 20 milyon kopya sattığı tahmin edilmektedir. Oyunun popülerliği aynı zamanda ardıl oyunların, yeniden yapımların ve türevlerin yaratılmasına yol açmış ve benzer oyunlara da ilham kaynağı olmuştur. Geriye dönük birçok inceleme bu oyunu tüm zamanların en iyi oyunlarından biri olarak göstermiştir.
Oynanış
[değiştir | kaynağı değiştir]"Lemmings", dört zorluk kategorisine ayrılmış bir dizi seviyeye'e bölünmüştür.[1] Her seviye, yukarıdan açılan bir veya daha fazla tuzak kapısı ile başlar ve birbirini takip eden sabit bir lemming hattını serbest bırakır.[2] Seviyeler, lemminglerin çıkışa ulaşmasını engelleyen büyük düşüşler, bubi tuzakları ve lav havuzları gibi çeşitli engeller içerir.[3]
Her seviyenin amacı, yeşil saçlı, mavi cüppeli lemminglerin en azından bir kısmını, lemminglerin kullanması için arazi boyunca güvenli bir geçit açarak veya oluşturarak girişten çıkışa yönlendirmektir.[4][5] Özel bir görev verilmediği sürece, her lemming yoluna çıkan diğer lemmingleri (Engelleyiciler hariç) görmezden gelerek tek bir yönde yürür, herhangi bir kenardan düşer ve geçemeyeceği bir engelle karşılaşırsa geri döner.[6] Bir lemming çeşitli şekillerde ölebilir: çok yüksekten düşmek, boğulmak veya lavlara düşmek, seviye haritasının dibinde kaybolmak, bir tuzağa veya ateşe yakalanmak veya Bombacı becerisine atanmak. Her seviyenin bir zaman sınırı vardır; zamanlayıcı sona erdiğinde seviye sona erer ve oyuncu kurtarılan lemming sayısına göre değerlendirilir.
Seviyeyi başarıyla tamamlamak için oyuncunun belirli lemminglere belirli beceriler ataması gerekir. Oyuncunun hangi becerileri ve her birinin kaç kullanımını kullanabileceği seviyeden seviyeye değişir ve oyuncu lemmingleri başarılı bir şekilde yönlendirmek için becerileri dikkatli bir şekilde atamalıdır.[5] Atanabilecek sekiz beceri vardır:[4] Tırmanıcılar dikey olarak tırmanırlar, ancak bir çıkıntıya çarparlarsa düşerler. Yüzücüler yüksekten güvenli bir şekilde düşmek için paraşüt kullanırlar. Bombacılar beş saniyelik bir zamanlayıcıdan sonra patlarlar, kendilerini ve yakınlardaki herhangi bir yıkılabilir manzarayı yok ederler, ancak diğer lemminglere veya tuzaklara zarar vermezler. Engelleyiciler hareketsiz durur ve diğer lemminglerin geçmesini engeller; bir Engelleyiciye çarpan lemmingler sadece yön değiştirir. İnşaatçılar 12 basamaklı bir merdiven inşa eder. Vurucular, Madenciler ve Kazıcılar sırasıyla yatay, çapraz veya doğrudan aşağı doğru kazarlar.[1]
Oyuncu, lemminglerin seviyesini ve durumunu incelemek için oyunu duraklatabilirken, beceriler yalnızca gerçek zamanlı olarak atanabilir. Lemmingler başlangıçta seviye tarafından önceden belirlenmiş bir hızda (1'den 99'a kadar) serbest bırakılır. Oyuncu bu oranı istediği gibi maksimum 99'a kadar artırabilir ve daha sonra başlangıçtaki rhızdan daha düşük olmamak kaydıyla azaltabilir. Oyuncu ayrıca ekranda kalan tüm lemmingleri Bombacılara dönüştürerek "bombalama" seçeneğine de sahiptir.[1] Bu seçenek, kazanılamayan bir durumda bir seviyeyi iptal etmek, kalan lemmingler kurtarıldıktan sonra kalan Engelleyicileri kaldırmak veya gerekli kurtarılmış lemming yüzdesine ulaşıldığında bir seviyeyi hızlı bir şekilde bitirmek için kullanılabilir.[4]
Dört zorluk grubu - "Eğlenceli", "Zor", "Zorlayıcı" ve "Kargaşa" - seviyeleri genel zorluklarını yansıtacak şekilde düzenlemek için kullanılır.[7] Bu derecelendirme, oyuncunun aşması gereken engellerin sayısı, atanabilecek beceri türlerinin sayısındaki sınırlama, zaman sınırı, minimum lemming bırakma oranı ve kurtarılması gereken lemminglerin yüzdesi gibi çeşitli faktörleri yansıtır.[5] Bazı sürümlerde, her birinde daha fazla seviye bulunan ek zorluk dereceleri vardır.
İki oyunculu mod
[değiştir | kaynağı değiştir]Orijinal Lemmings ayrıca 20 adet iki oyunculu seviyeye sahiptir. Bu, Amiga'nın aynı anda iki fareyi destekleme yeteneğinden ve Atari'nin aynı anda bir fare ve bir joystick destekleme yeteneğinden yararlandı.[8] Her oyuncuya aynı haritanın kendi görünümü sunulur (dikey olarak bölünmüş bir ekranda), yalnızca kendi lemminglerine (yeşil veya mavi) emir verebilir ve kendi üsleri vardır. Amaç, kendi üssüne diğer oyuncudan daha fazla lemming (rengi ne olursa olsun) sokmaktır. Oyun, hiçbir oyuncu eve hiç lemming getiremeyene kadar 20 seviye boyunca devam eder.[4]
Geliştirilme süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]DMA Design'ın ilk çalışanı[9] ve "Lemmings" programcılarından biri olan Mike Dailly, 2006 yılında "The Lemmings Story" (Lemmings Hikâyesi) başlıklı oyunun gelişimine dair ayrıntılı bir tarihçe sunmuştur.[8] David Jones, DMA Design'ın kurucusu da Lemmingsin gelişimi ve başarısı hakkında yorum yapmıştır.[9]
Oynanış için ilham kaynağı, Dailly tarafından Deluxe Paint[9] kullanılarak oluşturulan 8×8 piksellik bir kutu içindeki basit bir animasyon karakter sprite'in, daha sonra Blood Money'nin devamı olarak tasarlanan Walker için geliştirilmesinin bir parçası olarak ortaya çıktı.[8] Dailly, Gary Timmons ve DMA Tasarım ekibinin diğer üyeleri tarafından animasyondaki sertliğin giderilmesine yardımcı olmak için yapılan ek grafiksel iyileştirmelerle, yarattıklarını sonsuza kadar hareket ettiren animasyonlu bir grafiği hızlı bir şekilde üretmeyi başardı. Dailly'ye göre, üyelerden biri olan Russell Kay, "Bunda bir oyun var!" gözleminde bulundu ve daha sonra bu yaratıklar için "lemmings" terimini icat etti. Yaratıkların manzara üzerinde hareket etmesine izin vermek, Salamander silah konseptine dayanıyordu Blood Money için ve animasyonlarla gösterildi.[8]
Seviyeler Deluxe Paint arayüzüne dayalı olarak tasarlandı, bu da birkaç üyenin seviye tasarlamasına izin verdi ve "yüzlerce seviye" ortaya çıktı.[9] Seviyelerin birkaç dahili yinelemesi vardı, her tasarımcı diğerlerine meydan okuyordu. Dailly, David Jones için, "bizi yenmeye çalışırdı ve gururla parmağını ekrana vurup 'İşte! Bunu geçin!" dedikten sonra, sakince onun tüm tuzaklarını aşmanın tamamen yeni bir yolunu gösterirdik ve bunu çok daha basit bir yöntemle yapardık. 'Ah...' diye mırıldanır ve düzeltmek için çabalamaya başlardı." demiştir. Ayrıca dahili olarak test edilen seviyeleri Psygnosis'e gönderdiler ve test sonuçlarını faks yoluyla geri aldılar. Çoğu hızlı bir şekilde çözülmüş olsa da, Dailly şu yorumda bulundu: "Yine de arada sırada faks, zamanla yorumların tekrar tekrar karalandığı karalamalarla kaplanıyordu; seviyeleri tasarlarken bunun için çabalıyorduk ve bu hepimizin içinde sıcak bir his uyandırıyordu."[8]
Tasarımcıların her biri seviyelerinde biraz farklı bir tarza sahipti: Dailly'nin seviyeleri genellikle ne yapılacağına dair ipuçları içeren başlıklara sahipti ("Kahraman Zamanı" gibi, bir lemmingin kalabalıktan ayrılması gerektiğini öne sürüyordu) ve genellikle oyuncunun aynı anda birkaç eylem gerçekleştirmesini gerektiriyordu; Gary Timmons'ın seviyeleri minimalistti ve başlıklarda popüler kültür referansları vardı; ve Scott Johnston'ın (annesi lemminglerin ilk sesiydi) seviyeleri genellikle sıkıca paketlenmişti. Dailly ayrıca diğer Psygnosis ve Reflections Interactive Amiga oyunları olan Shadow of the Beast, Menace, Awesome ve Shadow of the Beast II oyunlarına dayanan "özel" seviyelerden de sorumluydu. Bu "gönderme" seviyeleri aynı zamanda bu oyunların müziklerini de kullanmıştır, ancak uyarlama sürümlernde bu seviyeler bu tür referansları kaldırmak için kaldırılmış veya değiştirilmiştir. Zor seviyelerin çoğunu geliştirdikten sonra, ya var olanları kopyalayarak ya da yeni düzenler oluşturarak birkaç basit seviye yarattılar; Dailly'nin belirttiği gibi, "Bugün birçok oyunun düştüğü noktanın bu olduğuna inanıyorum, iyi bir öğrenme eğrisi oluşturmak için zaman harcamıyorlar." Timmons, Psygnosis'in kutu kapak resmi ihtiyacının gerektirdiği şekilde, lemminglerin resmi çizimleriyle tanınır.[8]
Music ilk olarak Brian Johnston (Scott'ın küçük kardeşi) tarafından örneklenen telifli müzik parçalarından oluşturuldu. Bu yaygın bir uygulamaydı, ancak o noktada müzik telif hakkı konusunda artan bir farkındalık vardı. Psygnosis Tim Wright'tan rahatsız edici parçaları değiştirmesini istedi; telif hakkı sorunlarından kaçınmak için genellikle Klasik müzik ve geleneksel müziklerinin düzenlemelerini ve yeniden çalışmalarını kullandı.[8] Oyundaki müzik parçaları şunları içerir: Orpheus in the Underworldden "Galop Infernal" (Offenbach'ın müziği genellikle can-can için kullanılır), Mozart'ın Piano Sonata No. 11, Tchaikovsky'nin Nutcracker Suite'inden "Dance of the Reed Flutes", Tchaikovsky'nin Swan Lake'inden "Dance of the Little Swans", "Ten Lemmings" (geleneksel şarkı "Ten Green Bottles"ın melodilerini kullanan bir parça, Chopin'in Piyano Sonatı No. 2 (cenaze marşı olarak kullanılan kısım), Wagner'in "Bridal Chorus" (halk arasında "Here Comes the Bride" olarak bilinir)), "London Bridge is Falling Down", İngiliz halk ezgisi "Forest Green" ("All Beautiful the March of Days" ilahisine uyarlanmıştır), "O Little Town of Bethlehem" ilahisi, "The Good, the Bad and the Ugly", "She'll Be Coming 'Round the Mountain" ve "(How Much Is) That Doggie in the Window?".[8]
İki oyunculu seçenek o zamanlar güncel olan Populous ve Stunt Car Racer oyunlarından esinlenmiştir. DMA Design başlangıçta rekabetçi oyuna izin vermek için iki makine arasında bir null-modem bağlantısı kullanmak istedi, ancak Amiga'nın aynı anda kullanılabilen iki fare işaretçisi cihazına sahip olma yeteneğini kullanarak bölünmüş ekran modunu yarattı.[8]
Portlar ve yeniden yapımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyunun Amiga'daki popülerliği, diğer birçok platforma hızlı bir şekilde port edilmesine yol açtı ve en yaygın şekilde port edilen video oyunlarından biri olarak kabul ediliyor.[9][10] Oyun piyasaya sürüldükten sonraki bir yıl içinde Atari ST, Sinclair Spectrum, PC ve SNES'e port edilmiştir.[9] David Jones, oyunu 20 sisteme taşıdıktan sonra ek portların sayısını tutmayı bıraktığını belirtti.[9] Orijinal oyunun diğer ticari portları arasında 3DO, Acorn Archimedes, Apple IIGS, Macintosh, CDTV, Commodore 64, Nintendo Entertainment System, Master System, Mega Drive, PC Engine, CD-i ve X68000 bulunmaktadır.[2]
Lemmings fikrî mülkiyetinin lisansı, 1993 yılında Sony Computer Entertainment'ın bir parçası haline gelen Psygnosis'te kalmıştı, ancak nihayetinde 2012'de feshedildi ve Lemmings bir Sony mülkü olarak kaldı. Sony bunu daha modern yeniden yapımlar yapmak için kullandı.[11] 2006'nın başlarında Sony, Team17 tarafından geliştirilen PlayStation Portable için Lemmingsin remake'i piyasaya sürdü. Orijinal oyundaki 120 seviyenin tamamını, 36 yepyeni seviyenin yanı sıra DataPack desteği (Wipeout Pure'da bulunan Extra Track sistemine benzer) ve bir kullanıcı seviyesi editörü içerir. Oyundaki her seviye önceden oluşturulmuş bir 3D manzaradır, ancak oynanışları hala 2D'dir ve orijinal oyuna sadık kalır. Kullanıcı seviyeleri önceden oluşturulmuş nesnelerden inşa edilebilir ve PlayStation'a özel Lemmings çevrimiçi topluluk'a yüklenerek dağıtılabilir.[7][12] Film müziği aynı zamanda uzun süredir besteci olan Tim Follin'in 2005 yılının ortalarında sektörden emekli olduğunu açıklamasının ardından yaptığı son video oyunu müziğidir.[13] Ekim 2006'da oyun geliştirici Rusty Nutz tarafından PlayStation 2 için EyeToy kullanılarak taşındı.[14] Konseptteki temel değişiklik, oyuncunun lemminglere yardım etmek için kaydedilen resimdeki uzuvlarını germesi ve kullanması gerektiğidir.[15] 2007 yılında Team17, PlayStation Network üzerinden indirilmek üzere PlayStation 3 için "Lemmings "in benzer bir yeniden yapımını üretti. Oyun, PSP başlığı ile benzer grafiksel iyileştirmelerin yanı sıra çevrimiçi skorbordlara ve yüksek çözünürlüklü ekran için geliştirilmiş ek seviyelere sahiptir, ancak PSP sürümünün sunduğu seviye oluşturma ve paylaşma yeteneğinden yoksundur.[16] Başka bir yeniden yapım olan Lemmings Touch, D3T Ltd tarafından geliştirilen PlayStation Vita için 27 Mayıs 2014 tarihinde piyasaya sürüldü.[17] Exient stüdyosu Sad Puppy, Aralık 2018'de iOS ve Android için mobil uyumlu bir Lemmings sürümü yayınladı.[18]
Genişlemeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Lemmings piyasaya sürüldükten sonra bazı genişleme paketleri almıştır. İlk olarak 1991 yılında Amiga için hem veri diski hem de bağımsız bir oyun olarak piyasaya sürülen Oh No! More Lemmings, her biri 20 yeni seviyeye sahip beş farklı zorluk ekledi - Tame, Crazy, Wild, Wicked ve Havoc.[28] Oyun ayrıca geliştirilmiş grafikler ve değiştirilmiş ses efektleri içeriyor.[29] Genişleme Acorn Archimedes, Atari ST, DOS, Macintosh ve SAM Coupé'ye de taşındı ve seviyeler Lemmingsin Game Boy Color, Microsoft Windows, PlayStation ve Sega Mega Drive sürümleriyle birlikte sunuldu.[30][31] Oh No! More Lemmings genel olarak olumlu eleştiriler aldı. CU Amigadan Dan Slingsby oyunu bağımlılık yapıcı buldu ve bulmacaları "ustaca" olarak nitelendirdi,[28] ve Amiga Actiondan Peter Lee seviyelerin kalitesini ve zorluğunu övdü;[32] Amiga Powerdan Stuart Campbell orijinal oyundaki düzeltmelerin eksikliğinden dolayı hayal kırıklığına uğradı ve ST Format'dan Ed Ricketts seviyelerin zorluk derecesini ve genişleme paketinin fiyatını eleştirdi, ancak her ikisi de sonuçta olumlu eleştirilerde bulundu.[29][33]
Holiday Lemmings olarak da bilinen Christmas Lemmings, 1991 ve 1994 yılları arasında yayınlanan bir dizi kısa oyun olarak da piyasaya sürüldü. Oynanış, gerekli olmayan temel oyundan değişmeden kalır. İlk olarak Xmas Lemmings olarak 1991 ve 1992'de iki dört seviyeli demo olarak piyasaya sürüldü, daha sonra 1993 ve 1994'te Amiga ve Atari ST'de her ikisi de ek 32 seviye içeren iki tam perakende sürümü vardı.[34] Oyunlar iyi karşılandı; Amiga Formattan Rob Mead, seviye sayısı nedeniyle hayal kırıklığına uğramasına rağmen oyunu "komik, sinir bozucu ve inanılmaz derecede bağımlılık yapıcı" olarak tanımladı,[35] ve PC Magazine'den Will Greenwald, oyunu 2014'teki en iyi Noel video oyunları arasında gösterdi.[36]
Eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Derleyici | Puan |
---|---|
GameRankings | SNES: �[37] |
Yayıncı | Puan |
---|---|
AllGame | (NES)[55] (GG)[56] (SNES)[57] |
Amstrad Action | Amstrad: �[38] |
Crash | Spectrum: �[1] |
CVG | Master System: 92%[39] |
EGM | Lynx: 6.8/10[40] CD-i: 6.25/10[41] |
Famitsu | Super Famicom: 35/40[42] |
IGN | Lynx: 9/10[43] |
Next Generation | 3DO: [47] |
Your Sinclair | Spectrum: 91%[3] |
Yayıncı | Ödül |
---|---|
Amstrad Action | Dergi tarihindeki en iyi 2. oyun[38] |
Amiga Power | Tüm zamanların en iyi 2. Amiga oyunu (1991)[48] |
Mega | Tüm zamanların en iyi 23. oyunu (1994)[49] |
CGW | Tüm zamanların en iyi 12. oyunu (1996)[50] |
Edge | Tüm zamanların en iyi 82. oyunu (2007)[51] |
Your Sinclair | Tüm zamanların en iyi 20. ZX Spectrum oyunu (1993, okuyucular tarafından)[52] |
Wirtualna Polska | Tüm zamanların en iyi Amiga oyunu (2011)[53] |
Next Generation | Tüm zamanların en iyi 8. oyunu (1996)[54] |
Amiga'daki Lemmingsin orijinal satışları ilk gün 55,000 kopyayı aştı; karşılaştırıldığında, Menace 20,000 kopya ve Blood Money 40,000 kopya sattı. Mike Dailly, tüm portlar dahil edildiğinde 1991-2006 yılları arasında 15 milyon Lemmings kopyası satıldığını tahmin etmektedir.[58] 2011 yılında Kotaku'dan Luke Plunkett bu rakamı 20 milyonun üzerine çıkarmıştır,[59] Bu civardaki tahminler 1997 yılına kadar uzanmaktadır.[60]
İlk yayınlandığında, Lemmings oyun dergilerinden birçok yüksek puan aldı, sadece grafik ve ses seviyesi az miktarda eleştiri aldı.[61] Compute!'den David Sears, PC için yaptığı Lemmings incelemesinde, "belki de Psygnosis, bulmaca, strateji ve aksiyonun bu mükemmel karışımını formüle ederken insanın hayatta kalma içgüdüsüne dokunmuştur."[62] Amiga Computing "Lemmings kesinlikle mükemmel. Psygnosis sadece tamamen orijinal değil, aynı zamanda tekrar tekrar gelmenizi sağlayacak türden bağımlılık yapıcı bir oyun üretmeyi başardı."[63] Australian Commodore and Amiga Review (ACAR) tarafından yapılan bir incelemede "her şeyden önce konsept basit ve oyun çok eğlenceli."[64] Computer Gaming World, "Bu eleştirmen Tetristen beri bir dizi zorlu bulmacaya bu kadar bağımlı olmamış ya da tamamen büyülenmemiştir.... kalabalığı takip edin ve 'Lemmings'i alın".[65] 1992 yılında dergi bu oyunu Yılın Aksiyon Oyunu seçmiştir.[66] Oyun 1991 yılında Dragon dergisinde Hartley, Patricia ve Kirk Lesser tarafından "The Role of Computers" köşesinde incelenmiştir. Eleştirmenler oyuna 5 üzerinden 5 yıldız vermişlerdir.[67] Lesser'lar 1993 yılında Dragonda oyunun Macintosh versiyonunu incelemiş ve bu versiyona da 5 yıldız vermişlerdir.[68]
1994 yılında Electronic Gaming Monthly Lynx versiyonunun çok sayıda seçenek ve şifre özelliğini övdü ve "Lemmings her zaman iyi bir strateji oyunu olmuştur ve Lynx versiyonu geleneği sürdürmektedir."[40] Ertesi yıl CD-i versiyonunu incelediler ve oyunun son dört yıl içinde piyasaya sürülen sayısız portundan ayırmak için zorunlu full-motion video girişinden başka bir şey içermemesini eleştirdiler.[41] GamePro da aynı eleştirileri yaparak "bu eski 16-bit bulmaca oyunu CD-i'de yeni bir yere gitmiyor."[69]
Next Generation 3DO versiyonu için yaptığı incelemede şu değerlendirmeyi yapmıştır: "Herhangi bir versiyonunu oynadıysanız, bunu da oynamışsınızdır, ancak denemediyseniz, bu en iyilerinden biridir ve hala bağımlılık yapan bir oyundur."[47]
1996'da "Computer Gaming World" "Lemmings"i şimdiye kadar piyasaya sürülmüş en iyi 12. bilgisayar oyunu ilan etti,[70] ve aynı yıl Next Generation onu tüm zamanların en iyi 8. oyunu ve bulmaca türünde Tetristen sonra ikinci ilan etti.[54] 2004 yılında, Retro Gamer okuyucuları Lemmingsi 21. en iyi retro oyun olarak seçti ve editörler oyunu "belki de Psygnosis'in en iyi zamanı ve bulmaca türünde bir dönüm noktası" olarak nitelendirdi.[71] 1991 yılında, PC Format Lemmingsi gelmiş geçmiş en iyi 50 bilgisayar oyunundan biri olarak seçti. Editörler şöyle yazdı, "Evet, kulağa aptalca geldiğini biliyoruz, ama seveceksiniz - herkes sevdi."[72] 1994 yılında PC Gamer US Lemmingsi gelmiş geçmiş en iyi 30. bilgisayar oyunu seçti. Editörler oyunu "PC için piyasaya sürülmüş en büyük bulmaca oyunlarından biri" ve devam oyununa göre "daha temiz ve daha az karmaşık" olarak nitelendirmiştir.[73] Aynı yıl, PC Gamer UK oyunu tüm zamanların en iyi 25. bilgisayar oyunu seçerek "ufuk açıcı bir oyun" olarak nitelendirdi.[74]
1998 yılında, PC Gamer oyunu şimdiye kadar piyasaya sürülmüş en iyi 21. bilgisayar oyunu ilan etti ve editörler oyunu "ilk piyasaya sürüldüğü zamanki kadar taze ve bağımlılık yapıcı" olarak nitelendirdi.[75] 2018 yılında Complex oyunu "Tüm Zamanların En İyi Super Nintendo Oyunları" listesinde 70. sırada listelemiştir.[76] 1995 yılında Total! oyunu En İyi 100 SNES Oyunu listesinde 81. sırada göstermiş ve şöyle özetlemiştir: "Bir düzine taklitçiyi ortaya çıkaran oyun hala mevcut en iyi platform bulmacalarından biridir."[77]
Etkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Lemmings, 1991 ve 1994 yılları arasında piyasaya sürülen Christmas Lemmings kısa oyunları ve 1991 genişleme paketi Oh No! More Lemmings ve Bağımsız devam oyunları Lemmings 2: The Tribes (1993),[78] All New World of Lemmings (1994),[2] 3D Lemmings (1995)[79] ve Lemmings Revolution (2000) oyunlarına öncülük etmişti.[2] 1995'in ortalarında, Lemmings ve devam oyunları dünya çapında 4 milyondan fazla satış rakamına ulaşmıştı.[80] Her ikisi de 1996'da olmak üzere iki yan oyun da yapıldı; Lemmings Paintball'[79] ve The Adventures of Lomax.[81] Pingus ilk olarak 1998 yılında piyasaya sürülen bir açık kaynak klonu oldu.[82]
Lemmingsin fikri mülkiyeti (IP), 1993 yılında Sony Computer Entertainment tarafından satın alınan ilk yayıncı Psygnosis'te kaldı. Sony bu satın alma ile Lemmings fikri mülkiyetini elde etti, ancak PlayStation konsolları için 2006 Lemmings ve 2017 yılında mobil oyun olan Lemmings: The Puzzle Adventure olmak üzere yalnızca iki ürün çıkardı. Sony sonunda hakları Exient Entertainment'a lisansladı,[83] mobil başlığı yayınlayan. Exient, Şubat 2022'de yayınlanan "Lemmings" tarihinin 30. yıldönümü belgeselini hazırladı.[84][85] Lemmingsin çok sayıda klonu yapılmıştır. İlklerinden biri 1992 yılında Amiga için piyasaya sürülen The Humans idi. Genel oyun konseptleri açık kaynak Pingus oyununa dahil edilmiştir, burada oyuncunun benzer bir dizi araç kullanarak penguenleri güvenli bir şekilde manzaralar boyunca yönlendirmesi gerekmektedir.[86] Diğer benzer oyunlar arasında Clones bulunmaktadır.[87]
Kotaku'dan Yannick LeJacq, Lemmings ve Tetris unsurlarını içeren 2014 yapımı MouseCraft oyunu hakkında yorumda bulunarak, Lemmings gibi oyunların mevcut oyun pazarında çok başarılı olamayacağını, çünkü oyunun hızının çoğu oyuncuyu tatmin etmek için çok yavaş olduğunu belirtti.[88]
2004 yılında Graham Cormode, bir Lemmings seviyesini tamamlamanın mümkün olup olmadığına karar vermenin NP-zor olduğunu kanıtladı.[89] Daha sonra Giovanni Viglietta, kurtarılacak sadece bir lemmingin olduğu seviyeler için bile görevin PSPACE-complete olduğunu gösterdi.[90]
2010 yılında, Lemmingsin geliştirici Mobile 1UP tarafından iOS işletim sistemine taşınacağı duyuruldu.[91] 29 Haziran 2010 tarihinde Mobile 1UP, Sony Computer Entertainment Europe'un kendilerine bir cease-and-desist mektubu sunduğunu ve portun geliştirilmesini durdurmaya zorladığını bildirdi.[92] Nisan 2011'de Mobile 1UP, 2010'da yapılan çalışmanın tarih öncesi bir ortamla (yeni sanat eserleri, ses efektleri, müzik ve seviyeler) yeniden işlenmiş bir versiyonunu iOS ve webOS platformları için Caveman adı altında yayınladı.[93] Lemmingsin Apple IIGS versiyonunu port eden geliştirici Brutal Deluxe, oyunun kaynak kodunu yayınladı.[94]
Lemmings aynı zamanda modern gerçek zamanlı strateji (RTS) video oyunu türünün öncüsü olarak da adlandırılmaktadır. 1991 tarihli bir Amiga Power makalesi, Lemmingsin "günümüzde birçok RTS oyununda yaygın olan 'dolaylı kontrol' konseptini tanıtan ilk büyük oyun" olduğunu iddia etmiştir.[95] Blizzard Entertainment geliştiricisi Bob Fitch, ilk Warcraft oyunu Warcraft için ilhamın bir parçası olduğunu söyledi: Orcs & Humans, The Lost Vikings (üzerinde çalıştığı) ve Lemmings unsurlarını birleştiren rekabetçi birçok oyunculu RTS geliştirmeye dayanıyordu; Fitch, "Her yerde bir sürü Lemmings gördüğünüzde çok havalı oluyor. Neden bunun yerine her yerde bir sürü Viking olmasın ve Vikingler birbirleriyle savaşmasın?"[96] Lemmings' RTS unsurlarının tanıtımı fantezi yazarı Terry Pratchett tarafından not edilmiştir; Interesting Times adlı romanında, golemlerden oluşan bir ordu, Lemmings kullanıcı arayüzünü andıran bir şekilde kontrol edilmektedir. Okuyucular bunun kasıtlı olup olmadığını sorduklarında Pratchett şöyle cevap vermiştir: "Sadece kızıl ordu savaşabildiği, kazabildiği, yürüyebildiği ve tırmanabildiği ve küçük simgelerle kontrol edildiği için mi? Birinin bunu nasıl düşündüğünü hayal bile edemiyorum... 'Lemmings'i sabit diskimden silmekle kalmadım, geri getiremeyeyim diye üzerine de yazdım."[97]
"Lemmings", 2020 yılında Royal Mail tarafından Birleşik Krallık'ın erken dönem video oyun endüstrisine saygı göstermek amacıyla çıkarılan pul serisinde yer alan altı oyundan biriydi.[98]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "Crash sayı 94 sayfa 15". World of Spectrum. Crash. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b c d Fox, Matt (3 Ocak 2013). The Video Games Guide: 1,000 Arcade, Konsol ve Bilgisayar Oyunu, 1962-2012, 2d ed. McFarland & Company. s. 169. ISBN 978-0786472574. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Lemmings". Your Sinclair. 5 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b c d Atari, (Ed.) (1993). Lemmings Instruction Manual (Atari Lynx) (C398105-080 Rev. A). Atari. ss. 5-7.
- ^ a b c Bramwell, Tom (7 Mart 2006). "Lemmings". Eurogamer. 21 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Herold, Charles (29 Haziran 2006). "Addictive as Chips, But Less Fattening". The New York Times. 30 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b Cocker, Guy (1 Haziran 2006). "Lemmings Review". GameSpot. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b c d e f g h i Dailly, Mike (2006). "The Complete History of Lemmings". 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b c d e f g Wallis, Alistair (21 Aralık 2006). "Playing Catch Up: GTA/Lemmings'in Dave Jones'u". Gamasutra. 26 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Lee, Don (15 Haziran 2006). "Lemmings PSP Review". Consumer Electronics Net. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Purchase, Robert (20 Aralık 2018). "Sony mobil cihazlar için yeni bir Lemmings oyunu yayınladı". Eurogamer. 20 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018.
- ^ "Lemmings - PlayStation Portable - IGN". IGN. 24 Nisan 2006. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Cifaldi, Frank (26 Eylül 2005). "Playing Catch-Up: Tim Follin". Gamasutra. 8 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "Lemmings: PS2". IGN. 24 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2015.
- ^ Nix (12 Mayıs 2006). "E3 2006: Lemmings". IGN. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Van Ord, Kevin (19 Ocak 2007). "Lemmings for PlayStation 3 Review". GameSpot. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "Lemmings Touch - IP Reboot and HD Remake". D3T Ltd. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2016.
- ^ Hansen, Serken (20 Aralık 2018). "Lemmings bugün mobil cihazlara geliyor". PlayStation Blog. 20 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018.
- ^ "Lemmings - SNES (PAL)". THE LIFE OF A GAME DEVELOPER. 3 Temmuz 2021. 8 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ "Lemmings | World of SAM". www.worldofsam.org. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ "Lemmings for OS/2 - OS2World Gaming Site". www.os2world.com. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ "Brutal Deluxe Software". Lemmings for Apple IIGS (İngilizce). 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ "Lemmings (1997, MSX2, N.I.)". Generation MSX. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ "LEMMINGS & OH NO MORE LEMMINGS - (PAL)". PlayStation DataCenter. 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ "Lemmings & Oh No! More Lemmings". Nintendo Life. 19 Mayıs 2021. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ Yarwood, Jack (18 Temmuz 2023). "30 Yıl Sonra, Bu Lemmings Portu Nihayet Klasik Oyunu Commodore Plus/4'e Getiriyor". Time Extension. Hookshot Media. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- ^ "Lemmings (C16 Plus/4) - 1993 TCFS". Games That Weren't. 22 Eylül 2020. 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ a b Slingsby, Dan (Şubat 1992). James, Steve (Ed.). "Oh No! More Lemmings". CU Amiga. ss. 69-70.
- ^ a b Ricketts, Ed (March 1992). Peers, Nick (Ed.). "Oh No! More Lemmings". ST Format, 32. s. 88.
- ^ Perry, Douglass (6 Ekim 1998). "Lemmings and Oh No! More Lemmings". IGN. Ziff Davis. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2016.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;SAM
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Lee, Peter (February 1992). White, Steve (Ed.). "Oh No! More Lemmings". Amiga Action, 29. s. 34.
- ^ Campbell, Stuart (January 1992). Bielby, Matt (Ed.). "Oh No! More Lemmings". Amiga Power, 9. ss. 34-35.
- ^ "The 12 Days of Last Christmas". Eurogamer. Gamer Network. 21 Aralık 2007. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2016.
- ^ Mead, Ed (January 1994). Dyson, Marcus (Ed.). "Holiday Lemmings". Amiga Format, 55. s. 101.
- ^ Greenwald, Will (24 Aralık 2014). "Gelmiş Geçmiş En İyi Noel Video Oyunları". PC Magazine. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2016.
- ^ "Lemmings for Super Nintendo". GameRankings. CBS Interactive. 27 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2018.
- ^ a b "Amstrad Action All Time Top 10 Games". Retroaction. 8 Eylül 2010. 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "Master System Review: Lemmings" (PDF). Bilgisayar ve Video Oyunları, 133 (Aralık 1992). 15 Kasım 1992. s. 86. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Kasım 2023.
- ^ a b "Review Crew: Lemmings". Electronic Gaming Monthly, 56. EGM Media, LLC. March 1994. s. 42.
- ^ a b "Lemmings Review". Electronic Gaming Monthly, 69. EGM Media, LLC. April 1995. s. 40.
- ^ "週刊ファミ通クロスレビュープラチナ殿堂入りソフト一覧" [Weekly Famitsu Cross Review Platinum Hall of Fame Software List]. Geimin (Japonca). 27 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ Robert A. Jung (6 Temmuz 1999). "Woohoo! Şu küçük lemminglerin yürüyüşüne bakın..." IGN Entertainment. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2018.
- ^ MegaTech sayı 22 (Ekim 1993), sayfa 100
- ^ Mega sayı 2 (Kasım 1992), sayfa 62
- ^ "Lemmings". Commodore Force. Birleşik Krallık: Europress Impact. Kasım 1993. Erişim tarihi: 17 Ekim 2019.
- ^ a b "Lemmings". Next Generation, 3. March 1995. s. 88.
- ^ "Amiga Power's All-Time Top 100 Amiga Games". Amiga Power. Mayıs 1991. s. 5. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2014.
- ^ Mega sayı 26 (Kasım 1994), sayfa 74
- ^ "150 Best Games of All Time". CDAccess. 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "Edge's Top 100 Games of All Time". Edge. 2 Temmuz 2007. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "Readers' Top 100 Games of All Time". Your Sinclair. September 1993.
- ^ "30 najlepszych gier na Amigę". Wirtualnej Polsce (Lehçe). 16 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b "Top 100 Games of all Time". Next Generation, 21. September 1996. s. 68. Erişim tarihi: 23 Aralık 2014.
- ^ "Lemmings (NES) Review". 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Lemmings (Game Gear) Review". 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Lemmings (SNES) Review". 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Dailly, Mike (2006). "The Complete History of DMA Design". Mike Dailly. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Plunkett, Luke (12 Ağustos 2011). "What do Grand Theft Auto and Lemmings Have In Common?". Kotaku. Gawker Media. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2017.
- ^ "NG Alphas: Gamespotting". Next Generation, 28. April 1997. s. 98.
- ^ Douglas, Jim (Nisan 1991), Lemmings, ACE
- ^ Sears, David (October 1991). "Lemmings". Compute!. s. 106. 31 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Holborne, Jason (Mayıs 1991). "Lemmings". Amiga Computing. s. 52-53.
- ^ Cambell, Phil (April 1991). "Lemmings". ACAR. s. 76.
- ^ Greenberg, Allen L. (Haziran 1991). "Another Leap Forward". Computer Gaming World (83). ss. 56, 58. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "CGW Salutes The Games of the Year". Computer Gaming World. Kasım 1992. s. 110. 2 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Lesser, Hartley; Lesser, Patricia; Lesser, Kirk (July 1991). "The Role of Computers". Dragon, 171. ss. 57-64.
- ^ Lesser, Hartley; Lesser, Patricia; Lesser, Kirk (May 1993). "The Role of Computers". Dragon, 193. ss. 57-63.
- ^ "ProReview: Lemmings". GamePro, 70. May 1995. s. 92.
- ^ "150 Best (and 50 Worst) Games of All Time". Computer Gaming World, 148. Kasım 1996. s. 65.
- ^ Retro Gamer 9, sayfa 57.
- ^ "Şimdiye kadarki en iyi 50 oyun!". PC Format, 1. October 1991. ss. 109-111.
- ^ "PC Gamer Top 40: Tüm Zamanların En İyi Oyunları". PC Gamer US, 3. Ağustos 1994. ss. 32-42.
- ^ "The PC Gamer Top 50 PC Games of All Time". PC Gamer UK, 5. April 1994. ss. 43-56.
- ^ "The 50 Best Games Ever". PC Gamer US. 5 (10). October 1998. s. 113.
- ^ "The Best Super Nintendo Games of All Time". Complex (İngilizce). 16 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ "Top 100 SNES Games". Total!, 43. July 1995. s. 47. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022.
- ^ "Lemmings 2: The Tribes - PC - IGN". IGN. 16 Ağustos 2013. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ a b Soete, Tim (23 Ağustos 1996). "Lemmings Paintball Review". GameSpot. 17 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015.
- ^ "75 Power Players". Next Generation, 11. November 1995. s. 68.
- ^ Sterbakov, Hugh (1 Aralık 1996). "Adventures of Lomax Review". GameSpot. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015.
- ^ Anderson, Lee (20 Aralık 2000). "Tatil için en iyi 10 Linux oyunu". CNN. 6 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Forde, Matthew (13 Aralık 2019). "UK dev Exient yeni lisans anlaşmalarına odaklanırken personel sayısını artırıyor". Pocket Gamer. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2021.
- ^ Paprocki, Matt (25 Ağustos 2021). "Documentary about Amiga classic Lemmings due for game's 30th anniversary". Ars Technica. 25 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ Nightingale, Ed (14 Şubat 2022). "Two-hour documentary film celebrates 30th anniversary of Lemmings". Eurogamer. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Anderson, Lee (20 Aralık 2000). "Top 10 Linux games for the holidays". CNN. 1 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Zimmerman, Conrad (20 Mart 2009). "Preview: Klonlar". Destructoid. 28 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2015.
- ^ LeJacq, Yannick (9 Temmuz 2014). "Now I Know Why Lemmings Died". Kotaku. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Cormode, Graham (2004). "The hardness of the Lemmings game, or Oh no, more NP-completeness proofs" (PDF). In Proceedings of the 3rd International Conference on Fun with Algorithms. ss. 65-76. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ Viglietta, Giovanni (2015). "Lemmings Is PSPACE-Complete" (PDF). Theoretical Computer Science. Cilt 586. ss. 120-134. arXiv:1202.6581 $2. doi:10.1016/j.tcs.2015.01.055. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ Bell, Killian (25 Haziran 2010). "Lemmings iPhone ve iPod Touch'a Ücretsiz Geliyor!". Cult of Mac. 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Glasser, AJ (1 Temmuz 2010). "Lemmings iPhone port tokatlandı with cease-and-desist letter". Macworld. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Caplan, Lisa (13 Nisan 2011). "If It Walks Like A Lemming And Talks Like A Lemming It Must Be... Caveman?". AppAdvice. 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ "Psygnosis'in ödüllü oyununun tüm kaynak kodunu indirin". Brutal Deluxe. 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2015.
- ^ "Buyers Guide". Amiga Power, 8. December 1991. ss. 111-112. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2014.
- ^ Bailey, Kat (15 Ağustos 2017). "WarCraft Başlangıçta Kısmen "Kayıp Vikingler RTS ile Buluşuyor" Olarak Tasarlandı... Ve Lemmings". US Gamer. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2017.
- ^ Breebaart, Leo (1 Temmuz 2005). "Annotated Pratchett File v 9.0 - Interesting Times". LSpace. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014.
- ^ Alex, Michael; er (15 Ocak 2020). "FEATURE: Iconic Dundee-made video game Lemmings is first class in new Royal Mail postage stamp collection". The Courier (İngilizce). 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta Lemmings (video game) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- MobyGames'te Lemmings
- Lemmings: Can You Dig It? Exient tarafından hazırlanan belgesel
- Pages using the JsonConfig extension
- 1991 video oyunları
- Acorn Archimedes oyunları
- Amiga oyunları
- Amstrad CPC oyunları
- Apple IIGS oyunları
- Atari Lynx oyunları
- Atari ST oyunları
- Amiga CD32 oyunları
- Commodore 64 oyunları
- DOS oyunları
- FM Towns oyunları
- Game Boy oyunları
- Game Boy Color oyunları
- Game Gear oyunları
- NEC PC-9801 oyunları
- PlayStation 2 oyunları
- PlayStation 3 oyunları
- PlayStation Network oyunları
- PlayStation Portable oyunları
- Psygnosis oyunları
- Sunsoft oyunları
- ZX Spectrum oyunları
- Birleşik Krallık'ta geliştirilen video oyunları
- Klasik Mac OS oyunları