İçeriğe atla

Lütesiyen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lütesiyen
47,8 - 41,2 myö 
Kronoloji
Eskiden parçasıTersiyer Dönem/Sistem
Etimoloji
Kullanım bilgisi
Gök cismiDünya
Bölgesel kullanımKüresel (ICS)
Kullanılan zaman çizelgesiICS Zaman Cetveli
Tanım
Kronolojik birimÇağ
Stratigrafik birimKat
Zaman aralığının resmîyetiResmî
Alt sınırını belirleyenKireçli bir nannofosil olan Blackites inflatus'un ilk ortaya çıkışı
Alt sınır KSKNGorrondatxe kesiti, Batı Pireneler, Bask Ülkesi, İspanya
43°22′47″N 3°00′51″W / 43.3796°K 3.0143°B / 43.3796; -3.0143
KSKN onayıNisan 2011[3]
Üst sınırını belirleyenResmî olarak belirlenmemiştir
Üst sınır belirleyici adaylarıHaptofit kladından Reticulofenestra reticulata'nın son görülüşüne yakın bir kireçli nannofosil
Üst sınır KSKN aday bölümleriContessa otoyolu kesiti, Gubbio, Orta Apeninler, İtalya
Atmosfer ve iklim verileri

Lütesiyen, jeolojik zaman cetvelinde, Eosen'in içinde bir kat veya çağdır.[4] 47,8 ile 41,2 myö arasındaki zamanı kapsar. Lütesiyen'den önce İpresiyen gelirken, Lütesiyen'den sonra Bartoniyen gelir.[5] Lütesiyen, Bartoniyen ile birlikte bazen Orta Eosen alt devresi olarak anılır.

Stratigrafik tanım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lütesiyen, adını Paris şehrinin Latince adı olan Lütesya'dan almıştır. Lütesiyen aşaması, bilimsel literatüre 1883'te[6] Fransız jeolog Albert de Lapparent tarafından tanıtıldı ve 1981'de A. Blondeau tarafından revize edildi.[7]

2011 yılında oluşturulan resmî bir referans profiline (KSKN) göre, Lütesiyen katının başlangıcı, nannofosil Blackites inflatus'un ilk ortaya çıkışıyla gerçekleşir.[8] İspanya'da bulunan iki aday arasından Gorrondatxe kesiti seçildi.[9]

Lütesiyen'in bitişi ise (Bartoniyen'in tabanı), kireçli nanoplankton türü Reticulofenestra reticulata'nın ilk ortaya çıkışıyladır.

Lütesiyen, Eosen ve aşağı Robiasiyen Avrupa Kara Memeli Mega Zonları (Lütesiyen Katı 11 ila 15 arasındaki Memeli Paleojen zonlarını kapsar[10]), üst Bridgeriyen ve Uintan Kuzey Amerika Kara Memeli Çağları, yukarı Arshantan ve İrdinmanhan Asya Kara Memeli Çağları ve son olarak Mustersan ve alt Divisaderan Güney Amerika Kara Memeli Çağları ile örtüşür. Aynı zamanda Avustralya'nın orta Johannian bölgesel katı, Kaliforniya'nın üst Ulatisiyen ve alt Nanziyen bölgesel katlarıyla aynı yaştadır.

  1. ^ Zachos, J. C.; Kump, L. R. (2005). "Carbon cycle feedbacks and the initiation of Antarctic glaciation in the earliest Oligocene". Global and Planetary Change. 47 (1): 51–66. Bibcode:2005GPC....47...51Z. doi:10.1016/j.gloplacha.2005.01.001. 
  2. ^ "Uluslararası Kronostratigrafik Çizelge" (PDF). www.stratigraphy.org. Uluslararası Stratigrafi Komisyonu. 
  3. ^ Molina, Eustoquio; Alegret, Laia; Apellaniz, Estibaliz; Bernaola, Gilen; Caballero, Fernando; Jaume Dinarès-Turell; Hardenbol, Jan; Claus Heilmann-Clausen; Juan C. Larrasoana; Hanspeter Luterbacher; Simonetta Monechi; Silvia Ortiz; Xabier Orue-Etxebarria; Aitor Payros; Victoriano Pujalte; Francisco J. Rodríguez-Tobar; Flavia Tori; Josep Tosquella; Alfred Uchman (2011). "The Global Stratotype Section and Point (GSSP) for the base of the Lutetian Stage at the Gorrondatxe section, Spain" (PDF). Episodes. 34 (2): 86-108. doi:10.18814/epiiugs/2011/v34i2/006Özgürce erişilebilir. 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  4. ^ Established by D.G. Jenkins and H. Luterbacher, "Paleogene stages and their boundaries (introductory remarks)" in Neues Jarhbuch fur Geologie und Paläontologie 1992.
  5. ^ Gradstein, F.M.; Ogg, J.G. & Smith, A.G. (2004): A Geologic Time Scale 2004, Cambridge University Press.
  6. ^ de Lapparent, A.A.C. (1883): Traité de Géologie, Paris.
  7. ^ Blondeau (1981): "Lutetian" in Bulletin d'information des géologues du Bassin de Paris, 2, pp. 167–180.
  8. ^ "The Lutetian GSSP at meter 167.85 of the Gorrondatxe section in a dark marly level where the nanofossil Blackites inflatus first appears" (working group website 15 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
  9. ^ See the website of Eustoquio Molina 15 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. for these candidates.
  10. ^ Alroy, John. "Mammal Paleogene zones". s. The Paleobiology Database. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2009. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]