Krinolin
Krinolin, çemberli etek veya kabarık etek; 19. yüzyılın ortalarından beri çeşitli zamanlarda popüler olan bir kadının eteğini çıkarmak için tasarlanmış sertleştirilmiş veya yapılandırılmış bir kombinezondur. Orijinal olarak, krinolin, atkılı ("crin") ve alt kısmı ve elbise astarı olarak kullanılan pamuk veya ketenden yapılmış sert bir kumaşı tarif etmektedir.
1850'lere gelindiğinde, krinolin terimi daha çok atkılı kombinezyonları tarafından sunulan şık siluete ve ve 1850'lerin ortalarında yerini alan halka eteklere uygulandı. Biçim ve işlevde bu çemberli etekler 16. ve 17. yüzyıl çemberli iç eteklerine benzemektedir.
Etimolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Krinolin adı Latince crinis ("saç, kıl") ile Fransızca crin ("atkılı") kelimesiyle Latince linum (keten yapmak için kullanılan "iplik" veya "keten") kelimesinin bir kombinasyonudur. Eteğin yapımında kullanılan kelimeleri açıklamaktadır.
Tehlikeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Krinolin eteklerin yanıcılığı geniş ölçüde rapor edilmiştir. 1850'lerin sonlarında ve 1860'ların sonlarında İngiltere'de krinolin ile ilgili yangınlarda yaklaşık 3.000 kadının öldüğü tahmin edilmektedir.[1] Buna benzer bir olay olarak 13 Şubat 1863'te The Times, Margaret Davey adlı 14 yaşındaki bir mutfak hizmetçisinin ölümü bildirildi.[2] 8 Aralık 1863'te Santiago, Şili’deki İsa’nın Kilisesi’nde ciddi bir yangın sonucu iki ila üç bin arasında kişi öldü. Ölüm nedeninin birçoğu, kadınların giydiği krinolinlerin yanıcı maddelerden oluşan kumaşından olduğu belirlenmiştir. Krinolin yangınlarının iki önemli kurbanı William Wilde'nin gayri meşru kızları Emily ve Mary idi, 1871 Kasım'ında akşam kıyafetlerinin alev almasıyla yanarak ölmüşlerdir.[3][4] Slaveykov, 1864'te, son 14 yılda dünya çapında en az 39. bin 927 kadının krinolinle ilgili yangınlarda öldüğünü ve sati ya da oto-da-fé uygulamasından daha ölümcül olduğunu belirtti.[5] Alev geciktirici kumaşlar mevcut olmasına rağmen, bunların çekici olmadığı ve popüler olmadığı düşünülmüştür.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Anne Kingston (9 Haziran 2014). "Deadly Victorian fashions". Maclean's. 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018.
- ^ "DEATH BY FIRE". The Times (24481, column F). 13 Şubat 1863. s. 5. 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2015..
- ^ Pearce, Joseph (2001). The unmasking of Oscar Wilde. Londra: HarperCollins. s. 43. ISBN 978-0002740517.
- ^ White, Terence de Vere (1967). The Parents of Oscar Wilde: Sir William and Lady Wilde. Hodder and Stoughton. s. 216.
- ^ Slaveykov, Petko (18 Ocak 1864). "Pismo na edno desetgodishno dete koeto sega prŭv pŭt e doshlo v Tsarigrad". Gajda (Bulgarca). Cited by Maxwell.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Crinoline". Encyclopædia Britannica (11. bas.). 1911.